насадзі́ць², -саджу́, -са́дзіш, -са́дзіць; зак.

1. каго-што. Моцна, шчыльна надзець на што-н.

Н. сякеру на тапарышча.

Н. чарвяка на кручок.

2. перан., што. Узбіўшыся на што-н. вострае, параніць (разм.).

Н. нагу на цвік.

|| незак. наса́джваць, -аю, -аеш, -ае.

|| наз. наса́дка, -і, ДМ -дцы, ж. (да 1 знач.) і наса́джванне, -я, н. (да 1 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

падсячы́ і падсе́кчы, -сяку́, -сячэ́ш, -сячэ́; -сячо́м, -сечаце́, -сяку́ць; -се́к, -кла; -сячы́; -се́чаны; зак.

1. што. Надсячы знізу.

П. дрэва.

2. што і чаго. Насячы дадаткова, яшчэ трохі.

П. дроў.

3. што. Тузануць за вуду ў той момант, калі рыба бярэцца на кручок.

|| незак. падсяка́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

|| наз. падсяка́нне, -я, н. і падсе́чка, -і, ДМ -чцы, ж.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

zhaken

vt зашчэ́пліваць (на крук, кручок); зашпіля́ць (сукенку на аплік)

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

начапі́ць ufhängen vt, nhängen vt; (на цвік, кручок) ufhaken vt;

начапі́ць бант ine Schlife nstecken

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

жыве́ц, жыўца, м.

Маленькая жывая рыбка, якая насаджваецца на кручок пры лоўлі буйной драпежнай рыбы. — Сёння і шчупак павінен браць. Можна будзе на жыўца паспрабаваць. Лобан. // Вуда, якая нажыўляецца такой рыбкай. Паставіць жыўца.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

hook1 [hʊk] n. крук, кручо́к;

a hook and eye кручо́к, аплі́к (засцежка)

by hook or by crook любо́й цано́й, так ці іна́кш;

get (smb.) off the hook/let smb. off the hook вы́зваліць (каго́-н.) з бяды́;

hook, line and sinker зусі́м, ца́лкам;

take the telephone off the hook зняць тэлефо́нную тру́бку (каб ніхто не званіў)

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

куро́к, ‑рка, м.

Частка ўдарнага механізма ў ручной агнястрэльнай зброі. У звесці курок. Спусціць курок. □ Шчоўк курком! Стрэл бухнуў з громам. Калачынскі. // Разм. Спускавы кручок, націскаючы на які прыводзяць у дзеянне гэты механізм. Пакласці палец па курок.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

А́пка ’пятля для кручка’ (Жд.). З польск. haftkaкручок з пяцелькаю’ праз этапы гафтка (гл.) > (г)аптка. Параўн. гафтачка, гаптачка, гапачка. Польскае слова сустракаецца і без пачатковага h ужо ў старапольскай мове. Супрун, Веснік БДУ, 1971, 3, 73.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

прымайстрава́ць сов., разг.

1. (прикрепить) приде́лать, прила́дить;

п. кручо́к — приде́лать (прила́дить) крючо́к;

2. пристро́ить;

п. вера́нду к до́му — пристро́ить вера́нду к до́му

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

Гаплі́ккручок (у адзежы)’ (БРС, Касп., Нас., Бяльк., Шатал.). Ст.-бел. гапликъ ’засцежка’ (гл. Булыка, Запазыч., 79). Зыходным для бел. (ст.-бел.) слова з’яўляецца, паводле Булыкі (там жа), Рудніцкага (563), ст.-польск. heftlik < ням. Heftel. Але пры такім тлумачэнні няяснай застаецца форма бел. слова (у прыватнасці, а замест е). Гэта а ёсць і ў іншых мовах: укр. гапли́к ’тс’ (з XVI ст., гл. Цімчанка, I, 508, які прыводзіць зыходнае ням. Haftel), рус. дыял. га́плик, гаплю́ккручок на вудачцы’ (якое Фасмер, 1, 392, правільна тлумачыць з зыходнага ням. Haftel, Heftel праз польск. heftlik). Вытворным ад гаплі́к з’яўляецца зафіксаванае ў Бяльк. гаплі́чка ’драцяная пяцелька’. Форма гаплю́к ’гаплік’ (Бяльк., Сцяц. Словаўтв., Сцяшк. МГ), якая сустракаецца (Бяльк.) і са значэннем ’малы чалавек’ (гэта — бясспрэчная метафара: ’кручок’ — ’малы чалавек’), узнікла адаптацыяй да вядомага ў слав. мовах суфікса ‑юк. Неверагодным было тлумачэнне Карскага (гл. Сцяц. Нар., 124): гаплю́к запазычана з цюрк. моў (відаць, на падставе, як мяркуе Сцяцко, там жа, ацэнкі элемента ‑юк у якасці цюркскага).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)