1. Свойская млекакормячая жывёліна сямейства сабачых.
Пародзісты с.
Паляўнічы с.
2.перан. Пра злога, шкоднага чалавека (разм., лаянк.).
◊
Вось дзе сабака закапаны (разм.) — вось у чым сутнасць справы.
Сабакам сена касіць (жарт.) — знаходзіцца невядома дзе і займацца невядома чым.
Сабаку з’есціна чым (разм.) — быць вопытным у якой-н. справе.
У сабакі вачэй пазычыць (пазычыўшы) (разм., асудж.) — згубіць сумленне.
|| памянш.саба́чка, -і, мн. -і, -чак, м. (да 1 знач.).
|| прым.саба́чы, -ая, -ае (да 1 і 2 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
сі́лас, ‑а і ‑у, м.
1.‑у. Сакавіты корм для жывёлы, які атрымліваецца пры заквашванні здробненых кармавых культур у спецыяльных збудаваннях (вежах, траншэях, ямах і пад.). Закладка сіласу. □ У першы год свайго гаспадарання, калі туга было з кармамі, Шаманскі прапанаваў Міхалу Кахновічу абіраць людзей і касіць асаку на сілас.Дуброўскі.
2.‑а. Спец. Вежа або яма для захавання такога корму.
[Ісп. silos.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
укасі́ць, укашу, укосіш, укосіць; зак.
1.(пераважназадмоўем «не»). Змагчы касіць. Трава такая густая, што і не ўкосіш.
2.што і чаго. Накасіць, скасіць нейкую колькасць травы, сена. Укасіць травы каню нанач. □ Паўз будку шыбуюць у лес местачкоўцы. Ідуць кожны па сваёй патрэбе: хто па ягады, хто па грыбы,.. а хто неўзаметку, патаемна ад лесніковага вока, укасіць між кустоўя капу сена.Навуменка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
decimate
[ˈdesəmeɪt]
v.t.
1) вынішча́ць, спусташа́ць; забіва́ць у вялі́кай ко́лькасьці; губі́ць, касі́ць, зьнішча́ць
cholera decimated the population — хале́ра касі́ла жы́харства
2) кара́ць сьме́рцю ко́жнага дзяся́тага
3) забіра́ць або́ зьнішча́ць дзяся́тую ча́стку
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
сенажа́цьж.
1. сеноко́сное уго́дье, луг м.;
скарыста́ць пад с. — испо́льзовать под луг;
касі́ць ~ці — коси́ть луга́;
2. (место косьбы) сеноко́с м., поко́с м.;
пайсці́ на с. — пойти́ на сеноко́с (поко́с)
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
касаву́рыць, ‑ру, ‑рыш, ‑рыць; незак., што.
Разм. Глядзець коса, убок; касіць вочы. Льга было заўважыць, што Кірыла толькі што атрымаў «Залатую Зорку», бо ён сам яшчэ не звыкся з ёю і час ад часу касавурыў вочы на высокую ўзнагароду.Гурскі.Гэты дзядзька зрэдку касавурыў на яго сваё бяльмастае вока і чагосьці падміргваў цётцы.Лынькоў.Крылаты драпежнік паступова суцішыўся, толькі зрэдку касавурыў на хлопчыкаў пукатыя шкельцы вачэй.Беразняк.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
1. Скасіць траву і пад. дзе‑н. У апошнюю касавіцу Пятрок, не мяняючы да Алімпы сваіх ранейшых адносін, выкасіў яе дзялянку сена.Ракітны.
2.чаго. Накасіць пэўную колькасць; укасіць. Выкасіць мяшок канюшыны. □ Ілля выкасіў нанач каню атавы і, павячэраўшы, выйшаў у горад.Галавач.
3.перан. Знішчыць у вялікай колькасці людзей, жывёлы (пра пошасць). За тры пакаленні халера двойчы выкасіла Азярышча.Караткевіч.// Знішчыць агнём. Пажарам выкасіла паўвёскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
The barley cropped well this year. Ячмень добра ўрадзіў у гэтым годзе.
5. збіра́ць ураджа́й; жаць; касі́ць
crop up[ˌkrɒpˈʌp]phr. v. нечака́на з’яўля́цца, узніка́ць
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
ры́фма, ‑ы, ж.
Сугучнасць у канцы вершаваных радкоў. Быў .. [Юстын] надзіва вясёлы — .. песні спяваў, падскакваў, жартаваў, смяяўся, гаварыў пагаворкамі ды яшчэ ў рыфму.Бядуля.
•••
Дактылічная рыфма — рыфма з націскам на трэцім ад канца складзе.
Дзеяслоўная рыфма — рыфма, якая ўтвараецца двума дзеясловамі аднолькавай формы, напрыклад: касіць — насіць.
Жаночая рыфма — рыфма з націскам на перадапошнім складзе верша.
Мужчынская рыфма — рыфма з націскам на апошнім складзе верша.
Перакрыжаваная рыфма — рыфма, якая папераменна звязвае радкі вершаў (першы з трэцім, другі з чацвёртым).
[Ад грэч. rhytnmós — суразмернасць, узгодненасць.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
hay
[heɪ]
n.
се́на n.; канюшы́на на корм
to make hay —
а) касі́ць і сушы́ць се́на
б) Figur. карыста́ць з наго́ды, ня тра́ціць ча́су
make hay while the sun shines — касі́ каса́, паку́ль раса́
•
- hit the hay
- make hay of
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)