зе́рне, -я, зярня́ці, мн. зе́рні, -яў і зярня́ты, -ня́т, н.

1. Плод, семя злакаў (а таксама некаторых іншых раслін).

Ячменнае з.

Кава ў зернях.

2. зб. Насенне хлебных злакаў.

Хлеб у зерні.

3. Невялікі прадмет, крупінка чаго-н.

Жамчужнае з.

4. перан. Ядро, зародак чаго-н. (кніжн.).

З. ісціны.

|| памянш. зярня́тка, -а, мн. -і, -так, н. (да 1 і 3 знач.) і зе́рнетка, -а, мн. -і, -так, н. (да 1 і 3 знач.).

|| прым. зе́рневы, -ая, -ае (да 1 і 2 знач.) і зернявы́, -а́я, -о́е (да 1 і 2 знач.).

Зерневыя (зернявыя) культуры.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

ба́цька, -і, мн. ба́цькі, -аў, м.

1. Мужчына ў адносінах да сваіх дзяцей; тата.

Родны б.

2. Ветлівы зварот да старога чалавека.

3. Самец у адносінах да свайго патомства.

4. чаго. Заснавальнік, родапачынальнік чаго-н. (кніжн.).

Б. авіяцыі.

◊

Выліты бацька, копія бацька (разм.) — пра дзіця, з твару вельмі падобнае да бацькі.

Прыёмны бацька — чалавек, які прыняў дзіця ў сваю сям’ю на правах сына (дачкі).

Увесь у бацьку (разм.) — пра дзіця, якое з твару і характарам падобнае да бацькі.

|| прым. ба́цькаў, -кава (да 1 знач.) і ба́цькаўскі, -ая, -ае (да 1 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

continental [ˌkɒntɪˈnentl] adj.

1. кантынента́льны; тыпо́вы для Еўро́пы, выключа́ючы Брыта́нскія астравы́

2. тыпо́вы для кантыне́нта/мацерыка́;

a continental climate кантынента́льны клі́мат;

a continental breakfast лёгкае сне́данне (кава з булачкай);

a continental quilt BrE падшыва́ная ко́ўдра

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

рука́в

1. в разн. знач. рука́ў, -кава́ м.;

пла́тье с дли́нными рукава́ми суке́нка з до́ўгімі рукава́мі;

рука́в реки́ геогр. рука́ў ракі́;

2. (пожарный) рука́ў, -кава́ м.; разг. кі́шка, -кі ж.;

◊

рабо́тать спустя́ рукава́ працава́ць як мо́крае гары́ць; рабі́ць як не сваі́мі рука́мі;

приня́ться за де́ло, засучи́в рукава́ узя́цца за рабо́ту, закаса́ўшы рукавы́.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

рука́ў, -кава́ м., в разн. знач. рука́в;

р. паліто́ — рука́в пальто́;

пажа́рны р. — пожа́рный рука́в;

р. ракі́ — рука́в реки́;

◊ закаса́ўшы рукавы́ — засучи́в рукава́;

спусці́ўшы рукавы́ — спустя́ рукава́

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

ко́фе

(гал. koffie, ад ар. kachva)

1) вечназялёная дрэвавая або кустовая расліна сям. марэнавых, пашыраная ў тропіках і субтропіках, насенне якой выкарыстоўваецца для прыгатавання асобага напітку; кафейнае дрэва;

2) тое, што і кава.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

Bóhne

f -, -n

1) фасо́ля; боб

2) зе́рне

Káffee in ~n — ка́ва ў зярня́тах

3) цуке́рка

kéine ~! — ніко́лькі!, нізва́ння!

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

turecki

tureck|i

турэцкі;

kawa po ~u — кава па-турэцку;

siedzieć po ~u — сядзець па-турэцку

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

Ка́ўка ’галка’ (Касп., Сцяшк. МГ). Паводле Сл. паўн.-зах., 2, 439, запазычанне з польск. мовы. У якасці крыніцы выстаўляецца польск. kawka ’тс’. Для дзеяслова ка́ўкаць ’мяўкаць’, ’каркаць’ (Сл. паўн.-зах. прыводзіць іншую крыніцу — літ. kaūkti ’выць’ (гл. падрабязна пад ка́ўкаць). Але справа не такая простая. Паколькі гэта лексема гукапераймальнага характару (параўн. польск. kawa, kawka, укр. дыял. ка́ва, літ. kóvas ’галка, грак’, чэш. kavka, серб.-харв. kȃvka, славен. kȃvka і г. д.), то падобныя ўтварэнні могуць узнікаць незалежна ў розных мовах. Гл. агляд Трубачова, Эт. сл., 9, 165–166, які мяркуе, што прасл. *kavъka ўтворана ад *kava ’тс’. Гл. яшчэ Фасмер, 2, 152; Слаўскі, 2, 108–109.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Káffee

m -s, -s

1) ка́ва [ко́фе]

2) гату́нак ка́вы

~ máchen — вары́ць ка́ву [ко́фе]

◊ das ist álles kálter ~! — гэ́та ўсё даўны́м-даўно́ вядо́ма [забы́та]!

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)