д’я́бал, -бла, мн. -блы, -блаў, м.
1. У рэлігійным уяўленні: злы дух, чорт, сатана, які супрацьстаіць Богу.
2. Ужыв. як лаянкавае слова, а таксама ў некаторых выразах. Куды цябе д. нясе?! Якога д’ябла я там не бачыў?
|| прым. д’я́бальскі, -ая, -ае (да 1 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс, часткова)
bóshaft
a
1) зло́сны, падсту́пны, злы
2) насме́шлівы, злаце́шны
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
Dämon
m -s, -mónen дэ́ман, д’я́бал, злы дух; спаку́снік
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
злю́ка, ‑і, ДМ ‑у, Т ‑ам, м.; ДМ злюцы, Т злюкай, ж.
Разм. Дужа сярдзіты, злы чалавек. — Ух, злюка! — зацмокаў языком Ахметка, калі Гошка расказаў яму, як сустрэла іх жонка электрыка. Даніленка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Нячы́сцік ’чорт, злы дух’ (Гарэц., Мядзв., БелСЭ), ’стрыманае найменне чорта; зневажальная назва нехрысціян’ (Нік., Оч.), нечысцік ’д’ябал’ (ТС). Ад табуізаванай назвы нячы́сты ’нячысты дух, чорт’ < ’злы, разбэшчаны; несумленны’ (Нас.), параўн. не́чысць ’нечысць, погань, навала’ (ТС).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
чараўнік назоўнік | мужчынскі род
-
У казках і павер’ях: той, хто валодае чарамі; вядзьмар.
- Злы ч. ператварае чалавека ў жабу.
-
Знахар, лекар-самавучка, які лечыцца нібыта з дапамогай вядзьмарства, чараў.
-
пераноснае значэнне: Чалавек, здольны захапіць чым-н., зачараваць.
- Ч. слова.
- Ч. беларускай паэзіі.
|| прыметнік: чараўніцкі.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (2002, правапіс да 2008 г.)
genius [ˈdʒi:niəs] n.
1. генія́льнасць, та́лент;
a man of genius генія́льны чалаве́к
2. ге́ній;
an evil genius злы ге́ній
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
Геб ’злы дух’ (Бяльк.: «Геб ты! Аткуль узяўся?»). Няясна.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
марко́тны, ‑ая, ‑ае.
Сумны, тужлівы; журботны. Злы на ўсіх і на самога сябе .., Васіль увесь тыдзень працягаўся .. нудны і маркотны. Гартны. Ужо нават чуваць быў за ўсплёскамі вёслаў маркотны шум падсочаных .. соснаў. Брыль.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
◎ Кліку́ш ’злы дух, які кліча ў лесе’ (Нас.). Гл. клікаць.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)