га́ньба, ‑ы, ж.

1. Бясслаўнае становішча, якое выклікае крайняе асуджэнне, пагарду. — Вялікі гонар быць на чырвонай дошцы. Вялікая ганьба — на чорнай. Бядуля. Лепш са славаю памерці, Як жыць у ганьбе пад ярмом. Глебка. // Пра дзеянні, учынкі, якія выклікаюць пагарду, асуджэнне. Лічылася ганьбай, калі хто выдасць паліцыі зборшчыка. Машара. // Тое, што знеслаўляе, прыніжае чыю‑н. годнасць. — П’янства — гэта ганьба, і з ім мы змагацца будзем, — спакойна прамовіў Дзімін. Карпаў.

2. Загана, недахоп. Адна ганьба, што аблезлы, А так добры лапс[а]рдак. Колас.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

taint

[teɪnt]

1.

n.

1) пля́ма, зага́на f.

2) мара́льная пля́ма; га́ньба f.

2.

v.t.

пэ́цкаць, пля́міць; псава́ць (і мара́льна), зара́жаць

3.

v.i.

пэ́цкацца, пля́міцца; зара́жацца; псава́цца

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

wada

ж.

1. загана, хіба;

wada serca мед. парок сэрца;

2. дэфект, брак, недахоп;

wada wymowy — дэфект вымаўлення

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

blur1 [blɜ:] n.

1. невыра́знасць, цьмя́насць; расплы́вістасць;

Everything is a blur when I take off my glasses. Усё як адна пляма, калі я здымаю акуляры.

2. пля́ма, зага́на;

cast a blur on smb.’s reputation псава́ць чыю́-н. рэпута́цыю

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

Ган ’недахоп’ (Нас., Касп.). Каспяровіч параўновае гэта слова з зага́на ’тс’. Аднак лепш параўноўваць (бо фармальна стаіць бліжэй) з укр. га́на ’бессаромнасць, сорам, ганьба’, польск. gana, чэш. hana і г. д., якія адносяцца да слав. *ganiti ’ганьбіць і да т. п.’ (бел. га́ніць, укр. га́нити, рус. дыял. га́нить, польск. ganić, чэш. haniti). Аб слав. *ganiti падрабязней гл. Слаўскі, 1, 254–255 (там і агляд літ-ры). Форма ган, мусіць, нейкае беларускае новаўтварэнне.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

недоста́ток м.

1. (нехватка) недахо́п, -пу м.; няста́ча, -чы ж.; прост. брак, род. бра́ку м.;

нет недоста́тка (в ком, чём) няма́ няста́чы (у кім, чым), брак (чаго);

за недоста́тком, по недоста́тку з-за недахо́пу;

2. (нужда) разг. няста́ча, -чы ж.;

3. (изъян) зага́на, -ны ж.; (погрешность) хі́ба, -бы ж.; (недочёт) недахо́п, -пу м.;

недоста́ток зре́ния зага́на зро́ку;

за недоста́тком з-за недахо́пу (праз недахо́п, з прычы́ны недахо́пу);

за недоста́тком вре́мени з-за недахо́пу ча́су;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

ВІ́ЦЕБСКІ ГУБЕ́РНСКІ ПАКАЗА́ЛЬНЫ ТЭА́ТР.

Існаваў у Віцебску з мая 1922 да вер. 1924. Да лета 1922 наз. Першы віцебскі юнацкі губ. паказальны т-р. Створаны на аснове Юнацкай драм. студыі (дзейнічала пры Віцебскім к-це дапамогі чырвонаармейцам, у 1919—22). Абслугоўваў шпіталі і вайск. часці горада, наладжваў спектаклі для дзяцей, вучнёўскай і рабочай моладзі. Узначальвалі калектыў рэж. Б.Шадурскі; рэжысёры Р.Брын і М.Кусільман; з лета 1922 маст. кіраўнік Б.Бертэльс. Аснову рэпертуару складала рус. і зарубежная класіка, у т. л. «Рэвізор» і «Жаніцьба» М.Гогаля, «Беднасць не загана», «Васіліса Мяленцьева» і «Цяжкія дні» А.Астроўскага, «Лекар паняволі» Мальера, ставіліся першыя сав. п’есы.

Літ.:

Гісторыя беларускага тэатра. Мн., 1985. Т. 2. С. 114—115.

т. 4, с. 227

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

karg

a

1) скупы́, мізлю́ны

2) убо́гі, бе́дны

ein ~es Lben führen — жы́ць у гале́чы

bsser ~ als arg — прым. бе́днасць не зага́на

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

Fhler

m -s -

1) памы́лка

inen ~ mchen [beghen*] — зрабі́ць памы́лку [про́мах]

2) зага́на, дэфе́кт, хі́ба

j-m sine ~ vrhalten* — пака́зваць каму́-н. на недахо́пы

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

*Прыве́раваць, экспр. прыве́роваць ’прычапіцца, прывязацца, прыліпнуць’ (ТС). Няясна. Параўн., аднак, увера́цца ’чапляцца, дакучаць прычэпкамі’, уве́рыцца ’апрацівець, надакучыць’, фразеалагізм уве́рыцца ў косці ’тс’ (ТС), ст.-бел. пріваразагана, недахоп’, што дае падставы атаясамліваць слова з польск. przywrzeć ’прыліпнуць, прыклеіцца’, przywierać ’прыліпаць’, przywara ’рэшткі прыгарэлага варыва; дрэнная схільнасць, недахоп’, што да ‑wrzeć, ‑warzyć (Банькоўскі, 2, 954, 955), гл. урэ́ць, варыць, параўн. варыць ваду ’здзекавацца, сварыцца’ (ТС), польск. wrzeć, warzyć (na kogo) ’злавацца’. Падрабязней гл. Варбат, ИАН ОЛЯ, 54, 4, 62; Чарныш, Слов. лексика, 181).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)