ВЕ́НТСПІЛС
(Ventspils; да 1917 афіц. назва Віндава),
горад у Латвіі. Засн. ў 1242. 52 тыс. ж. (1987). Порт на Балтыйскім м. Чыг. станцыя. Цэнтр рыбнай і дрэваапр. прам-сці. Машынабудаванне, хім. (вытв-сць мінер. угнаенняў), буд. матэрыялаў і швейная прам-сць. Музей гісторыі марскога рыбалоўства. Крыжацкі замак (13 ст.). У Вентспілсе заканчваецца нафтаправод Полацк—Вентспілс (адгалінаванне нафтамагістралі «Дружба»).
т. 4, с. 89
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
Auxilia humilia firma consensus facit
Згода робіць моцнай слабую дапамогу.
Согласие делает сильной слабую помощь.
бел. Згодай свет трымаецца. Бярыся дружна ‒ не будзе грузна. Дзе дружна, там і хлебна. Дружныя ластаўкі/сарокі і ката/коршуна заклююць.
рус. Согласье крепче каменных стен. Дружба созидает, вражда разрушает. Где любовь да совет, там и рай, там и свет.
фр. Bon amitié’ vaut mieux que tour fortifiée (Хорошая дружба лучше, чем укреплённая башня).
англ. Concord makes small things grow (Согласие из малого делает великое).
нем. Eintracht bringt Macht (Согласие приносит силу).
Шасцімоўны слоўнік прыказак, прымавак і крылатых слоў (1993, правапіс да 2008 г.)
неразры́ўны, ‑ая, ‑ае.
Такі, што нельга раз’яднаць; непарыўны, непарушны (пра пачуцці, адносіны, сувязі і пад.). Неразрыўная дружба. Неразрыўныя вузы братэрства. □ Бязмежная адданасць справе і скромнасць шчырага працаўніка — вось дзве галоўныя рысы характару пагранічніка. Гэта, перш за ўсё, .. адзін з тых «вінцікаў», чыя ціхая праца, увесь неразрыўны ланцуг штодзённых маленькіх перамог вельмі часта губляецца ў громе і бляску. Брыль.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
скала́, ‑ы; мн. скалы, скал; ж.
Каменная глыба, гара з крутымі схіламі, вострымі выступамі. Па моры плывуць караблі, Плывуць паміж рыфаў і скал... Купала. Непрыступнаю сцяной Карпацкія ўзняліся скалы. Танк. Узбярэжжа акіяна, на якім узнік горад — гэта магутная велізарная скала. Новікаў. // перан. Пра сілу, стойкасць, згуртаванасць. Рэспублікі нашы — скала, А сілу ім дружба дала — З’яднанасць савецкіх народаў. Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ВЕРАСНІ́ЦА,
вёска ў Беларусі, у Жыткавіцкім р-не Гомельскай вобл., на р. Прыпяць. Цэнтр сельсавета і калгаса. За 38 км на ПдЗ ад г. Жыткавічы, 271 км ад Гомеля, 7 км ад прыстані Тураў, на шашы Давыд-Гарадок—Тураў. 1300 ж., 487 двароў (1995). Станцыя перапампоўвання нафты на нафтаправодзе «Дружба». Сярэдняя і муз. школы. Дом культуры, б-ка, аддз. Сувязі.
т. 4, с. 96
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
Нафтаправод «Дружба» 2/270, 448—449 (укл.); 7/446; 8/506; 9/279, 290; 10/297; 12/340, 674
Беларуская Савецкая Энцыклапедыя (1969—76, паказальнікі; правапіс да 2008 г., часткова)
тавары́ства ср.
1. това́рищество, дру́жба ж.; сотру́дничество;
2. (организация) това́рищество, о́бщество;
○ пра́віла т. — мат. пра́вило това́рищества;
Саю́з тавары́стваў Чырво́нага Кры́жа і Чырво́нага Паўме́сяца — Сою́з о́бществ Кра́сного Креста́ и Кра́сного Полуме́сяца
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
ЛАНЦУГО́ВАЯ ПІЛА́,
піла для грубага папярочнага рэзання драўніны з дапамогай бясконцага пілавальнага ланцуга з рэжучымі зубамі.
Мае бензінавы матор або электрарухавік, муфту счаплення, рэдуктар і кансольны рэжучы механізм у выглядзе накіравальнай шыны, па якой рухаецца пілавальны ланцуг. Бываюць спецыяльныя (для валкі дрэў, абрэзкі сучкоў) і універсальныя; цяжкага, сярэдняга, лёгкага і асабліва лёгкага класаў. Найб. пашыраны Л.п. з карбюратарным рухавіком (тыпу «Дружба») і электрапілы (для папярочнага раскрою леса- і піламатэрыялаў).
т. 9, с. 126
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
слу́жба ж., в разн. знач. слу́жба;
паступі́ць на ~бу — поступи́ть на слу́жбу;
вярну́цца са ~бы — верну́ться со слу́жбы;
вайско́вая с. — вое́нная слу́жба;
с. су́вязі — слу́жба свя́зи;
с. ру́ху — слу́жба движе́ния;
○ абавязко́вая с. — действи́тельная слу́жба;
◊ паста́віць на ~бу — (чаму) поста́вить на слу́жбу (чему);
не ў ~бу, а ў дру́жбу — погов. не в слу́жбу, а в дру́жбу;
дру́жба дру́жбай, а с. ~бай — погов. дру́жба дру́жбой, а слу́жба слу́жбой
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
лаго́да, ‑ы, ДМ ‑дзе, ж.
Разм.
1. Прыемны спакой, хараство. [Ганна:] — Нейкая лагода, як ціхія хвалі, агортвае ўсю істоту. Дубоўка. У полі такая лагода, што хоць аставайся тут, на мяжы, прыляж, маўчы ды глядзі навокал. Бядуля.
2. Згода, дружба, прыязнасць. Яны размаўлялі ціха, з лагодай, відаць, раіліся пра запаветнае і блізкае іх душы. Пташнікаў. Ёсць хвіліны прыемнай блізкасці паміж людзьмі, нейкай ціхай узрушанасці і лагоды, светлай, як восеньскі дзень. М. Стральцоў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)