Разама́ра ’неахайны чалавек; пудзіла’ (Нас., Гарэц. 1). Паводле Насовіча (там жа), ад размара́ць (гл. мара́ць ’пэцкаць’), што выклікае словаўтваральныя цяжкасці; хутчэй, да ма́ра ’прывід, страшыдла, пачвара’ (гл. мара́ 1) з узмацняльнай прыстаўкай раз(а)‑ (гл. раз-), параўн. разне́слух ’вялікі неслух’ (Нас.), раздо́бры ’вельмі добры’, раздаўны́м даўно́ ’вельмі даўно’. Не вельмі ясныя адносіны да чэш., славац. rozmar ’капрыз, настрой’, што параўноўваецца з польск. rozmarzony ’адданы марам, летуценнік’ (Махэк₂, 520), тады да mara ’летуценне’ (гл. ма́ра).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
све́дчанне, -я, н.
1. Паведамленне асобы пра тое, сведкай чаго яна была.
Па сведчанні старажылаў, гэты млын тут стаяў даўно.
2. Факты і рэчы, што з’яўляюцца пацвярджэннем чаго-н.
Гэтыя лічбы — с. пра добрыя поспехі.
3. Дача паказанняў на судзе.
Праўдзівае с.
4. Афіцыйнае пацверджанне сапраўднасці чаго-н.
С. медыцынскай камісіі.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
стараабло́жны, ‑ая, ‑ае.
Які даўно не апрацоўваўся (пра ворную зямлю). Стараабложныя землі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Разбудава́ць ’раскідаць даўно пабудаванае’ (Сцяшк. Сл.). Утворана ад будава́ць (гл.) з дапамогай прыстаўкі раз- (гл.) у яе зыходным значэнні ’разлучыць, раз’яднаць’, параўн. разарыць (гл.). Сучаснае разбудава́ць ’пашырыць будоўлю’ (ТСБМ).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
адкаласава́ць, ‑суе; зак.
Выпусціць колас. Лета было ў.. разгары. Даўно адкаласавала жыта. Шашкоў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
каля́насць, ‑і, ж.
Уласцівасць калянага. [Брызент] даўно страціў калянасць і парабіўся на дзіры. Лынькоў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
танкля́васць, ‑і, ж.
Уласцівасць танклявага. Ранейшая, крыху несуразмерная танклявасць .. [Васіля] .. ужо даўно знікла. Кулакоўскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
звы́кнуць, ‑ну, ‑неш, ‑не; пр. звык, ‑ла; зак., з інф. і дадан. сказам.
Разм. Набыць прывычку рабіць што‑н. пэўным чынам; прывыкнуць. [Клямт] даўно звык моўчкі падпарадкоўвацца старшым. Мележ. [Паненкі] даўно звыклі, каб іх забаўлялі, жартавалі з імі. Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ВЕТЭРА́Н
(лац. veteranus ад vetus стары),
1) у Стараж. Рыме салдат, які адслужыў тэрмін у арміі. Ветэранаў надзялялі зямлёй (у Італіі ці правінцыях) або ім давалі грашовае ўзнагароджанне, вызвалялі ад павіннасцей, давалі права на рым. грамадзянства.
2) Вопытны воін, у мінулым удзельнік вайны.
3) Чалавек, які даўно працуе ў якой-небудзь галіне.
т. 4, с. 131
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
вадзі́цца, ваджу́ся, во́дзішся, во́дзіцца; незак.
1. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Быць, жыць (пра жывёл, птушак і пад.); быць у наяўнасці.
Там водзяцца бабры.
Гэткае дабро ў нас даўно не водзіцца.
2. безас. Быць звычаем, правілам.
Як водзіцца ў нас.
3. з кім. Мець справу, сябраваць (разм.).
Не вадзіся больш з гэтым хлопчыкам.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)