1. Разлічыцца за даўгі, атрыманыя грошы і пад. сваёй працай; адрабіць. Тады Бай-Цзы злітаваўся і згадзіўся, каб яму гэтыя грошы адпрацавалі.Маўр.
2. Скончыць, перастаць працаваць. Васіль быў хіба задаволены тым, што адпрацаваў, што сёння больш рабіць не трэба.Мележ.// Перастаць працаваць, стаўшы непрыгодным для працы. [Вейс] ужо адпрацаваў сваё і выйшаў на пенсію.Арабей.// Знасіцца ад працяглага выкарыстання (пра машыны і пад.).
3. Папрацаваць нейкі час. Адпрацавалі [камсамольцы] па чатыры дні ў лесе і першыя аддалі свой заробак на ўзнос.Пальчэўскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
крэ́дыт, ‑у, М ‑дыце, м.
Правая старонка прыходна-расходнай кнігі, куды запісваюцца ўсе скарыстаныя каштоўнасці, а таксама ўсе даўгі і расходы, якія ёсць на гэтым рахунку; проціл. дэбет.
[Ад лац. credit — ён верыць.]
крэды́т, ‑у, М ‑дыце, м.
1. Продаж тавараў з адтэрмінаванай платай або часовая выдача грошай у доўг з выплатай за гэта працэнта. Доўгатэрміновы крэдыт. Грашовы крэдыт. Узяць тэлевізар у крэдыт.
2. Камерцыйнае давер’е; плацежаздольнасць. //перан. Давер’е, аўтарытэт. Палітычны крэдыт. Карыстацца крэдытам у каго-небудзь.
3.мн. (крэды́ты, ‑аў). Грашовыя сумы, адпушчаныя на пэўныя расходы. Крэдыты на будаўніцтва. Крэдыты на народную асвету.
•••
Дзяржаўны крэдыт — сістэма дзяржаўных пазык.
[Ад лац. creditum — доўг.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
пасі́ў
(лац. passivus = нядзейны)
1) менш ініцыятыўная, менш дзейная частка калектыву;
2) частка бухгалтарскага балансу, у якой у грашовым выражэнні паказаны крыніцы фарміравання і мэтавае прызначэнне гаспадарчых сродкаў прадпрыемства, яго даўгі і абавязацельствы (проціл.актыў 2);
3) перавышэнне грашовых расходаў краіны над яе замежнымі даходамі (проціл.актыў 3);
4) перан. тое, што складае адмоўны бок якой-н. з’явы, справы;
5) лінгв. залежны стан.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
levy
[ˈlevi]1.
v.t.
1) наклада́ць, зьбіра́ць (пада́ткі)
2) набіра́ць, мабілізава́ць у во́йска
3) забра́ць (за даўгі́)
2.
n.
1) збор -у m. (гро́шай, пада́ткаў)
2) набо́р у во́йска
•
- levy war on
- levy war against
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
зале́зцісов., в разн. знач. зале́зть;
з. на дрэ́ва — зале́зть на де́рево;
з. пад стол — зале́зть под стол;
з. ў кішэ́нь — зале́зть в карма́н;
з. ў ваду́ — зале́зть в во́ду;
◊ з. ў даўгі́ — зале́зть в долги́;
з. ў душу́ — влезть в ду́шу
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
ГЕ́РАК
(Gierek) Эдвард (н. 6.1.1913, в. Паромбка, цяпер у межах г. Сасновец, Польшча),
польскі дзярж. і парт. дзеяч. У 1923—48 жыў і працаваў на вугальных шахтах у Францыі і Бельгіі. У 1946—48 узначальваў Нац. раду палякаў у Бельгіі. З 1948 чл. Польскай аб’яднанай рабочай партыі (ПАРП), сакратар ЦК (1956—64), чл. Палітбюро ЦК ПАРП (1956, 1959—80), 1-ы сакратар катавіцкага к-та ПАРП (1957—70). У 1970—80 1-ы сакратар ЦК ПАРП. Прыхільнік эканам. супрацоўніцтва Польшчы з Захадам, выкарыстання замежных крэдытаў з мэтай паскарэння развіцця краіны, пры гэтым захоўваліся прынцыпы сацыяліст. эканомікі і залежнасць Польшчы ад СССР. У выніку выраслі даўгі і Польшча апынулася ў глыбокім эканам. крызісе. У перыяд узнікнення хвалі забастовак ва ўсёй краіне ў 1980 Герак выведзены з ЦК, у 1981 выключаны з ПАРП.
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
пакры́цьсов., в разн. знач. покры́ть;
п. дом чарапі́цай — покры́ть дом черепи́цей;
снег ~ры́ў зямлю́ — снег покры́л зе́млю;
п. даўгі́ — покры́ть долги́;
п. саўдзе́льнікаў — покры́ть соо́бщников;
лы́жнік ~ры́ў двухкіламетро́вую дыста́нцыю за дзе́сяць міну́т — лы́жник покры́л двухкилометро́вую диста́нцию за де́сять мину́т;
п. вале́та да́май — покры́ть вале́та да́мой
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
плаці́ць, плачу, плаціш, плаціць; незак.
1.што, зашто і без дап. Аддаваць грошы або што‑н. каштоўнае як належнае за што‑н. Плаціць за пакупку. Плаціць за абед. □ Не плаціць багаты, а вінаваты.Прыказка.// Аддаваць грошы або іншыя каштоўнасці ў лік якіх‑н. абавязацельстваў. Плаціць падаткі. Плаціць даўгі. □ Кожныя дванаццаць гадоў.. [такароўцы] аднаўлялі кантракт, штогод плацілі акуратна арэнду і жылі прыпяваючы.Бядуля.
2.перан.; чым. Так або інакш адказваць на чый‑н. учынак. Як слуга, як нявольнік, табе я Так стараўся служыць, дагадзіць! Так любіў цябе шчыра, з надзеяй, Што ўзаемнасцю будзеш плаціць.Купала.І народ плаціў сваім воінам бацькоўскай любоўю.«Звязда».
•••
Плаціць той жа манетай — тое, што і адплаціць той жа манетай (гл. адплаціць).
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
áuflaufen
*
1.
vi(s)
1) наліва́цца; набрыня́ць; падыма́цца, нараста́ць
2) (aufA) наско́чыць (на што-н.)
2.
vt
sich (D) die Füße ~ — наце́рці [наму́ляць] сабе́ но́гі