Рыхтава́ць ’прыводзіць у стан гатоўнасці’, ’гатаваць’, ’працаваць над чым-небудзь’ (ТСБМ), ’выпраўляць’ (Яруш.), рыхтава́цца ’рабіць прыгатаванні’, ’збірацца’ (ТСБМ; віл., беласт., в.-дзв., Сл. ПЗБ; Гарэц.), рихтовацьца ’тс’ (Нас.), рыхту́нак ’падрыхтоўка’ (Сцяшк. Сл.), ст.-бел. рихтовати ’рыхтаваць’, с.-в.-ням. richten ’накіроўваць’ (Чартко, Дасл. па літ. і мове, Гродна, 1967). Сюды ж рыхтова́ць ’парадкаваць, раўняць канцы калод у плыце’ (ТС).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Ганашы́ць ’начыста ашчыпваць’ (Шат.), ’спешна прыгатоўваць; прыспешваць; спяшыць’ (Касп.). Фармальна добра адпавядае рус. гоноши́ть ’клапатліва займацца якой-н. справай; гатаваць, прыгатоўваць; рабіць што-н. хутка, старанна і г. д.’ (гл. СРНГ, 7, 10–11). Адносна гэтых слоў гл. Фасмер (1, 437438), дзе прыводзяцца розныя версіі (у асноўным малаверагодныя; больш-менш пераконвае ідэя Кіпарскага аб зыходным гон‑ з суфіксацыяй, аналагічнай суфіксацыі ў слове копошиться).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

кансервава́ць

(лац. conservare = захоўваць)

1) гатаваць кансервы з чаго-н. (напр. к. мяса);

2) захоўваць ад псавання спецыяльнай апрацоўкай або стварэннем адпаведных умоў захавання (напр. к. кроў, к. драўніну);

3) часова прыпыняць развіццё, дзейнасць чаго-н. (напр. к. будаўніцтва).

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

steam2 [sti:m] v.

1. выпуска́ць па́ру, дымі́цца

2. ру́хацца (пры дапамозе пары)

3. гатава́ць е́жу над па́раю

steam up [ˌsti:mˈʌp] phr. v. пакры́цца па́раю, запаце́ць

get steamed up (about/over smth.) BrE, infml расхвалява́цца (аб чым-н.)

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

гатава́цца несов.

1. гото́виться, пригота́вливаться;

г. да вясе́лля — гото́виться к сва́дьбе;

2. (о пище) вари́ться;

3. (о воде) кипяти́ться;

4. страд. заготовля́ться, загота́вливаться, гото́виться, приготовля́ться, пригота́вливаться; вари́ться, стря́паться; кипяти́ться; см. гатава́ць

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

zrichten

vt

1) гатава́ць, прыгато́ўваць

Spisen ~ — гатава́ць стра́вы

2) тэх. загато́ўваць, нарыхто́ўваць; апрацо́ўваць; абчэ́сваць (дрэва)

3) прыла́джваць, нала́джваць; пра́віць, выпраўля́ць; рыхтава́ць

4) разм. адлупцава́ць (каго-н.)

5) разм. запля́каць, забру́дзіць

du hast den Mntel ja schön z- gerichtet! — іран. ну і размалява́ў [спля́каў] ты паліто́

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

make [meɪk] v. (made)

1. рабі́ць, вырабля́ць, ствара́ць

2. прымуша́ць;

What makes you do it? Што прымушае вас рабіць гэта?

3. гатава́ць (яду)

4. зарабля́ць

5. (for) накіро́ўвацца

make up [ˌmeɪkˈʌp] phr. v.

1. разабра́ць, зразуме́ць

2. склада́ць, выдумля́ць

3. пакрыва́ць, кампенсава́ць

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

kchen

1.

vt вары́ць, гатава́ць, кіпяці́ць

2.

vi кіпе́ць, вары́цца

es kocht in mir — мяне́ разбіра́е зло

bei ihm kocht's — ён разгне́ваны

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

zurchtmachen

аддз. vt

1) рыхтава́ць; гатава́ць

2) прыбіра́ць, наво́дзіць пара́дак (у памяшканні)

3) выпраўля́ць; (па)пра́віць

das Haar ~ — прычэ́свацца

2.

(sich) прыхаро́швацца

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

Каху́ндрыца ’гандлярка дробным таварам’ (Касп.). Вельмі няяснае слова, няма даных аб яго гісторыі, іншых формах. Таму можна выказаць толькі няпэўныя меркаванні пакош яго паходжання і формы. Параміі, у руг. гаворках гундериіь гун‑ дорить ’гаварыць, балбатаць, размаўляць’, гундора, гундорка ’балбатун, гаварун’, гундра ’мітусня, клопат’, гундерчть ’гаспадарыць, распараджацца; гатаваць, вазіцца клапаціцца’ (Даль) Паходжанне гэтых слоў не вельмі яснае (нараў моў — выпіць з некаторым! славен. лексемамі тыпу gnndróli ’бурчаць: гусці’, гл. Фис мер, I, 475). Магчыма, ка хандрыце (< *ксі хандра) складанае слова, дае першая частка — прэфікс ка∼. а αρνί ая нейкі варыянт аддзеяслоўнай (? > формы тыпу гундра (гл. вышэй;.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)