Той, хто ўзяў у доўг, пазычыў. Адны плацілі акуратна, другія цягнулі бог ведае колькі, і мы не маглі пазбавіцца ад даўжнікоў ці, як у нас кажуць, дэбітораў.Скрыган.//перан. Той, хто абавязак каму‑н. за што‑н. Узнагароджаны чалавек — вечны даўжнік дзяржавы.Алешка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Век ’жыццё, вечнасць, час і да т. п.’ Ст.-рус.вѣкъ ’тс’, рус.век, укр.вік, польск.wiek, чэш.věk, ст.-слав.вѣкъ, балг.век, серб.ве̑к і г. д. Прасл.*věkъ ’век, жыццё, вечнасць і г. д.’ (з даўняга *voi̯kos, а гэта аблаутная форма да і.-е.*u̯ei̯k‑ ’сіла, выяўляць сілу’, літ.viẽkas ’сіла, жывучасць, жыццё’, veĩkti ’штосьці рабіць, працаваць’, véikus ’хуткі’, vỹkis ’жыццё, жывасць’, vikrùs ’бадзёры’, лац.vincere ’перамагаць’, ст.-ісл.veig ’сіла, моцнасць’, vīg ’барацьба’, гоц.weihan, ст.-в.-ням.wīgan ’змагацца’. Сюды прасл.*věčьnъ ’вечны’ (ст.-рус.вѣчьныи, бел.ве́чны, рус.ве́чный, укр.ві́чний, польск.wieczny, чэш.věčný, ст.-слав.вѣчьнъ, балг.ве́чен, серб.ве̏чан і г. д.). Гл. Фасмер, 1, 286.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
батра́к, ‑а, м.
Сельскагаспадарчы рабочы, якога памешчык або кулак наймаў для працы ў сваёй гаспадарцы; парабак. Абеззямеленае сялянства вымушана было ісці да памешчыка і кулака ў батракі або шукаць работу на старане.«Прырода Беларусі».Дзед мой быў вечны парабак-батрак, бацька таксама, і я парабкаваў ды батрачыў.Янкоўскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
няспы́нны, ‑ая, ‑ае.
1. Такі, што адбываецца бесперастанку, без перарыву; які не спыняецца. Няспынныя грымоты разлягаліся над горадам...Якімовіч.Люблю раку за рух няспынны, А зоры — за іх вечны бляск.Прануза.
2. Які рухаецца суцэльнай паласой. Няспыннаю ракою цёк па-святочнаму ўбраны натоўп.Паслядовіч.Калона ўсё лілася, Няспынны быў паток.Бялевіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
спачы́нм., спачы́накм. Rúhe f -, Erhólung f -, Entspánnung f -; Rast f - (прывал); Múßestunden pl (вольнычас);
◊
ве́чны спачы́н die éwige Rúhe
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
АРТЫ́КУЛЫ КАНФЕДЭРА́ЦЫІ
(The articles of Confederation),
першая канстытуцыя ЗША. Прынята ў ліст. 1777, дзейнічала ў 1781—89. Замацавала заваяванні, дасягнутыя ў час Вайны за незалежнасць у Паўночнай Амерыцы 1775—83, і вызначыла рэсп. форму дзярж. ўпарадкавання б.англ. калоній у Паўн. Амерыцы, абвясціўшы ўтварэнне канфедэрацыі і вечны саюз штатаў.
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
Fírn
m -(e)s, -e
1) фірн, ве́чны снег
2) го́рная вяршы́ня, пакры́тая ве́чным сне́гам
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
ВЕ́СТА,
у старажытнарымскай міфалогіі багіня свяшчэннага ачага рым. абшчыны, курыі, дома. Уяўлялі Весту з тварам, закрытым пакрывалам, з чашай, факелам, скіпетрам і паладыем. Круглы храм Весты стаяў на Рым. форуме, унутры яго знаходзіўся ачаг Весты, у якім вясталкі падтрымлівалі вечны агонь. Да аднаго культу з Вестай належалі Пенаты. У стараж.-грэч. міфалогіі Весце адпавядае Гестыя.
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
ВАЙДЭЛО́ТЫ,
вейдалоты, язычніцкія жрацы старадаўняй Літвы, хавальнікі вечнага агню бога Перуна (Перкунаса). Вайдэлоткі ахоўвалі вечны агонь пры храме багіні Праўрымы, прыносілі ахвяры багам. У час баляў і на святы вайдэлоты спявалі і ўслаўлялі подзвігі продкаў, расказвалі пра барацьбу з іншаземнымі заваёўнікамі. Песні і легенды вайдэлотаў доўгі час бытавалі ў народаў ВКЛ і пасля прыняцця хрысціянства.