сан, -у, мн. -ы, -аў, м.

1. Званне, звязанае з пачэсным становішчам, высокай пасадай (кніжн.).

Царскі с.

С. пасла.

2. Званне духоўнай асобы ў хрысціянскай рэлігіі.

Духоўны с.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

таталіта́рны, -ая, -ае.

Які характарызуецца поўным панаваннем дзяржавы над усімі бакамі жыцця грамадства, насіллем, знішчэннем дэмакратычных свабод і правоў асобы.

Таталітарная дзяржава.

Т. рэжым.

|| наз. таталіта́рнасць, -і, ж.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

дзе́ючы прил. де́йствующий;

~чае заканада́ўства — де́йствующее законода́тельство;

○ ~чая а́рмія — де́йствующая а́рмия;

~чыя асо́бы — де́йствующие ли́ца

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)

манало́г, ‑а, м.

Працяглая гаворка, словы дзеючай асобы ў літаратурным творы, звернутыя да другой асобы або да самога сябе ці непасрэдна да гледача. Маналог Гамлета. Маналог Карнейчыка ў п’есе К. Крапівы «Канец дружбы».

[Грэч. monologos ад mónos — адзін і logos — слова, гаворка.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

магістрату́ра, ‑ы, ж.

1. У некаторых заходнееўрапейскіх краінах і ў дарэвалюцыйнай Расіі — судовае ведамства. // зб. Асобы, якія займаюць судовыя пасады.

2. зб. Гіст. Вышэйшыя дзяржаўным пасады ў Старажытным Рыме. // Асобы, якія займалі гэтыя пасады.

[Н.-лац. magistratura ад лац. magistratus — саноўнік, начальнік.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

апатрыды́зм, ‑у, м.

Спец. Прававы стан асобы, якая не мае ніякага грамадзянства.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Persónenkult

m -(e)s, -e культ асо́бы

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)

Legitimatiónsschein

m -(e)s, -e пасве́дчанне асо́бы

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)

Ích-Bewusstsein, Íchbewusstsein

n -s самасвядо́масць (асобы)

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)

індывідуалі́зм, ‑у, м.

Асноўны прынцып буржуазнага светапогляду, які ставіць інтарэсы адной асобы (індывідуума) вышэй за інтарэсы грамадства, калектыву. // Імкненне да яркага праяўлення сваёй асобы незалежна ад калектыву, а таксама паводзіны, у якіх праяўляецца гэта імкненне.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)