АПЕ́КА МІЖНАРО́ДНАЯ,

сістэма кіравання былымі залежнымі тэрыторыямі, якая ажыццяўлялася ад імя і пад кіраўніцтвам ААН. Створана ў 1945. Апекавала тэрыторыі, на якія раней распаўсюджвалася мандатная сістэма Лігі Нацый, а пасля 2-й сусветнай вайны былі адарваны ад дзяржаў гітлераўскай кааліцыі і добраахвотна ўвайшлі ў сістэму апекі. Грунтавалася на праве нацый на самавызначэнне, была больш прагрэсіўная па сваіх мэтах і накіравана на ліквідацыю каланіяльнай залежнасці. У сістэму апекі міжнароднай было ўключана 11 тэрыторый. Кантрольныя функцыі за выкананнем дзяржавамі-апекунамі сваіх абавязкаў ускладаліся на Савет па апецы ААН і Савет Бяспекі ААН. Прыняцце Ген. Асамблеяй ААН у 1960 Дэкларацыі аб прадастаўленні незалежнасці каланіяльным краінам і народам садзейнічала таму, што ўсе падапечныя тэрыторыі да 1994 атрымалі незалежнасць. Такім чынам сістэма апекі міжнароднай вычарпала свае функцыі.

Л.В.Паўлава.

т. 1, с. 421

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

undersecretary [ˌʌndəˈsekrətri] n.

1. наме́снік Генера́льнага сакратара́ (ААН)

2. BrE наме́снік або́ памо́чнік міні́стра;

Parlia men tary Undersecretary of State парла́менцкі наме́снік міні́стра (член урада)

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

БАНЧ (Bunche) Ральф Джонсан

(7.8.1904, г. Дэтройт, ЗША — 9.12.1971),

дзяржаўны і грамадскі дзеяч ЗША. Адукацыю атрымаў у Каліфарнійскім і Гарвардскім ун-тах. Удзельнічаў у падрыхтоўцы Хартыі Аб’яднаных Нацый (1944). У студз. 1946 дэлегат ад ЗША на 1-й сесіі Ген. Асамблеі ААН. З 1947 супрацоўнік ААН (у 1967—71 нам. Ген. сакратара). Спрыяў падпісанню мірных араба-ізраільскіх пагадненняў (1949), у час Суэцкага крызісу (1956) узначальваў сілы ААН у Егіпце, прымаў удзел ва ўрэгуляванні ваен. канфлікту паміж Індыяй і Пакістанам (1965). Узначальваў марш за грамадз. правы (1965), арганізаваны М.Л.Кінгам. Нобелеўская прэмія міру 1950.

т. 2, с. 283

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

«Аб забароне хімічнай і бактэрыялагічнай (біялагічнай) зброі» (рэзалюцыя ААН) 2/345

Беларуская Савецкая Энцыклапедыя (1969—76, паказальнікі; правапіс да 2008 г., часткова)

саве́т, -а, М -ве́це, мн. -ы, -аў, м.

1. Адна з форм палітычнай арганізацыі грамадства, а таксама прадстаўнічы орган дзяржаўнай улады ў былым СССР.

Улада Саветаў.

Вярхоўны С.

Рэспублікі Беларусь.

Сельскі С.

Гарадскі С.

Мясцовыя Саветы.

С. нацыянальнасцей.

2. Назва некаторых органаў дзяржаўнага кіравання, якія складаюцца з выбарных або прызначаных асоб і маюць кіруючае значэнне ў жыцці дзяржавы, у дзейнасці якой-н. галіны гаспадаркі.

Савет Міністраў Рэспублікі Беларусь.

3. Распарадчы або дарадчы калегіяльны орган пры якой-н. установе, арганізацыі, таварыстве і пад.

Савет Бяспекі ААН.

Вучоны с. інстытута.

Педагагічны с. школы.

Мастацкі с. тэатра.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

сакратарыя́т

(фр. secretariat)

1) арганізацыйна-выканаўчы орган, аддзел пры ўстанове ці арганізацыі для вядзення бягучых спраў (напр. с. міністэрства, с. ААН);

2) сукупнасць супрацоўнікаў такога органа, аддзела;

3) асобы, выбраныя на сходзе, канферэнцыі для вядзення пратаколаў.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

UNESCO

= United Nations Educational, Scientific and Cultural Organization – ЮНЕСКА Арганізацыя ААН па пытаннях адукацыі, навукі і культуры

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

exclusion [ɪkˈsklu:ʒn] n.

1. (of, from) выключэ́нне; выдале́нне;

the country’s exclusion from the UN выключэ́нне гэ́тай краі́ны з ААН;

to the exclusion of smth. за выключэ́ннем чаго́-н.

2. забаро́на

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

błękitny

błękitn|y

блакітны;

~e hełmy — блакітныя каскі (міратворчыя сілы ААН);

~a krew — блакітная кроў

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

АСАМБЛЕ́Я

(ад франц. assemblée сход),

1) сход, нарада.

2) Назва дзярж. органа (парламента — Нац. асамблея ў некаторых краінах) або вышэйшага органа міжнар. арганізацыі (напр., Генеральная асамблея ААН).

т. 2, с. 20

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)