абгарадзі́ць, ‑раджу, ‑родзіш, ‑родзіць; зак., што.

Абнесці што‑н. агароджаю. Агарадзіць сад. □ Здавалася, што гаспадар меў перад сабою мэту паставіць будынак і абгарадзіць яго навек. Чорны.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

дэталізава́ць, ‑зую, ‑зуеш, ‑зуе; зак. і незак., што.

Распрацаваны (распрацоўваць) у дэталях; удакладніць (удакладняць). Дэталізаваць план. □ Дэталізаваць свае думкі Язэп Крушынскі лічыў нетактоўным перад г[о]сцем. Бядуля.

[Ад фр. détaller.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

непрыя́цельскі, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да непрыяцеля, належыць яму. Непрыяцельская крэпасць. □ Перад наступленнем сапёрны ўзвод забяспечваў два праходы ў непрыяцельскіх мінных палях... «Работніца і сялянка».

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

падры́нкаць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак.

Дрынкаць некаторы час. [Лёнька] трымае фасон не горш Косціка: перад кожным танцам спачатку падрынкае, падцягне струны, а потым ужо і зайграе. Сяркоў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

палітшко́ла, ‑ы, ж.

Школа палітычнай падрыхтоўкі. Ці мала ў .. [Паходні] турбот: паездка ў адстаючы сельсавет па заданню райкома, чарговая лекцыя ў палітшколе або даклад перад калгаснікамі. Хадкевіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

по́нізу, прысл.

Знізу, унізе. Перад вокнамі лапушацца кусты вяргіні і цягнуцца аж пад самае застрэшша цыбатыя мальвы, а понізу высцілаюцца пярэстая шаўкавіца і зялёны барвенак. Вітка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

рытурнэ́ль, ‑я, м.

Частка акампанементу, якая паўтараецца ў пачатку і ў канцы кожнай страфы песні, раманса, опернай арыі і пад. // Невялікі музычны ўступ перад пачаткам танца.

[Іт. ritornello.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

схварэ́лы, ‑ая, ‑ае.

Разм. Які страціў здароўе, сілы ў выніку шматлікіх хвароб. Пад ліпай на раскладушцы ляжала старая схварэлая кабеціна і трымала перад носам кніжку. Карпюк.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ча́дзець, ‑ею, ‑ееш, ‑ее; незак.

1. Атручвацца чадам.

2. Разм. Тое, што і чадзіць. Неўзабаве Ганна ўжо сядзела.. перад комінкам, на якім палала, чадзела лучына. Мележ.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Во́сьдзека, восьдзечка ’вось тут, блізка’ (Шат.). З вось + дзе + ка, дзе ‑ка — вядомая пры ўтварэнні прыслоўяў часціца; ‑ч‑ перад ‑ка надае прыслоўю ласкальны характар (Карскі 2-3, 68 і наст.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)