сустрэ́ча ж., в разн. знач. встре́ча; (любовная, заранее условленная — ещё) свида́ние ср.; (по отношению к прибывшему — ещё) приём м.;
нечака́ная с. — неожи́данная встре́ча;
с. дзвюх футбо́льных кама́нд — встре́ча двух футбо́льных кома́нд;
прызна́чыць час ~чы — назна́чить вре́мя встре́чи (свида́ния);
да ~чы! — до встре́чи!, до свида́ния!;
цёплая с. — тёплая встре́ча, тёплый приём;
с. дэпута́та з вы́баршчыкамі — встре́ча депута́та с избира́телями
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
адно́сіцца, ‑ношуся, ‑носішся, ‑носіцца; заг. адносься; незак.
1. Незак. да аднесціся.
2. Уваходзіць у састаў, разрад чаго‑н.; належаць да ліку якіх‑н. з’яў, прадметаў. Нарач адносіцца да азёр, якія не зарастаюць раслінамі. В. Вольскі. Самае галоўнае, што нас яднала, — гэта тое, што мы адносіліся да ліку пакрыўджаныя. Дамашэвіч.
3. Быць аднесеным да пэўнага часу, быць звязаным з пэўным перыядам. Першыя паэтычныя вопыты Янкі Купалы адносяцца да 1902 года.
4. Знаходзіцца ў пэўнай адпаведнасці, суадносінах з чым‑н. // Даваць пры дзяленні на другі лік пэўную дзель (заўсёды ў параўнанні з другой парай велічынь). Дзевяць адносіцца да трох, як тры да аднаго. Плошчы двух трохвугольнікаў адносяцца, як здабыткі іх асноў да вышыні.
5. Зал. да адносіць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Га́гыль ’нячысцік, нячыстая сіла’ (Бяльк.). Мяркуем, што можна гэта слова параўнаць з укр. а́гел ’сатана, д’ябал’ (Грынч.), таксама га́гел (апошняе на Сумшчыне, гл. Дарашэнка, ДБ, 9, 106) і далей з рус. царкоўным а́ггел ’злы дух, д’ябал, сатана’ (Даль). Усё паходзіць, мяркуем, з грэч. ἄγγελοβ ’пасланец (> ангел)’ (вымаўляецца: ангелос). У адрозненне ад слова ангел (гл.) тут замацавалася вымаўленне паводле графікі, напісання (магчыма, для дыферэнцыяцыі гэтых двух аднолькавых па паходжанню слоў). Сатана (як і бог) мае сваіх пасланцоў, ангелаў. Па хрысціянскай рэлігіі ангелы, якія праграшылі, знаходзяцца пад узначальваннем сатаны і служаць яму пасланцамі. Параўн. у ст.-рус. помніках: «оуготованыи огнь диѧволоу и ангеломъ ѥго» (Сразн., І, 22). Гл. таксама ў ст.-укр. помніках: «Мѣлъ злым Аггелъ розмову з першою родителкою нашею» (Цімчанка, 7). Адсюль а́ггел (а́гел) (< ангел) ’пасланец д’ябла’ > ’злы дух, д’ябал’. У бел. развіўся пратэтычны гук г‑ (га́гыль < а́гыль < а́гел). Не пераконвае Рудніцкі (521), які думае пра табуістычную дэфармацыю слова ангел.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Рагаві́к 1, рыгаві́к ’кроквіна на стыку двух бакоў страхі’ (Юрч.), ’вільчык; сноп саломы, прызначаны для крыцця вільчыка, спосаб пакрыцця страхі “ў вугал’” (віл., воран., гарад., шальч., Сл. ПЗБ), рогові́к ’вугал у страсе’ (ТС), ’палічка трохвугольнай формы’ (ТСБМ), ’асноўная частка сахі’, ’аснова плуга’ (шальч., ганц., Сл. ПЗБ), ’печыва спецыяльнай формы’ (лід., Сл. ПЗБ). Ад рог 1 (гл.). Метафарычны перанос назвы па знешнім падабенстве.
Рагаві́к 2 ’чорнае зярно ў жыце’ (палес., КЭС). Ад рог 1, гл. ражкі.
Рагавік 3 ’зуб мудрасці’ (Сцяшк.), ’металічны навугольнік для аконнай рамы’ (там жа). Ад рог 2 ’вугал, кут’ (гл.), г. зн. ’які знаходзіцца на рагу, у куце’, параўн. кутні зуб ’зуб мудрасці’.
Рагаві́к 4 ’клінок для адціскання сыру’ (Мат. Гом.), ’вышытая касынка’ (Сцяшк. Сл.). Да рог 1 ’прадмет канічнай формы, клінападобны прадмет’, сюды ж рагавічо́к ’закуток у полі ці сенажаці сярод кустоў’ (Сцяшк. Сл.).
Рагаві́к 5 ’жук-алень’ (віц., ЖНС). Да рог 1, параўн. рагаль (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Сно́за ‘скабка’ (Мат. Гом.), сно́зы ‘частка кроснаў — вертыкальныя планачкі, якія праходзяць скрозь абедзве паловы набілак’ (Уладз.), ‘рэбры ў кошыку’ (капыл., ЛА, 4), ‘бакавая акантоўка акна’ (Сцяшк. Сл.), сно́зік ‘прыстасаванне ў лежаку (вуллі), зробленае з планак, якія ўтвараюць упор для плечукоў рамак’ (Анох.). Укр. сно́за, сніз ‘рэбры ў кошыку’, ‘тонкія палачкі для падтрымання сотаў’, рус. кур. сно́зы ‘тс’, таксама ‘жэрдачкі для птушкі ў клетцы’, паўн. сна́зы ‘крыжападобна пакладзеныя планкі ў вуллі’, сну́за ‘затычка ў ярме’, польск. snoza ‘драўляная клямка’, snozik ‘драўляная рамка ўнутры вулля’. Варбат (Морфон., 41, 43) узнаўляе прасл. *snoza, *snaza, звязаныя чаргаваннем галосных. Да прасл. *noziti ‘пратыкаць, прабіваць’ (гл. нож), параўн. таксама рус. вонзить. Гл. яшчэ Праабражэнскі, 2, 345; Фасмер, 3, 700; ЕСУМ, 5, 337. Борысь (SEK, 4, 341) рэканструюе прасл. дыял. *sъnoza, дэвербатыў ад *sъ‑noziti, суадноснае з занозы ‘вертыкальныя планкі ў кроснах’. Сюды ж зну́за ‘звязь двух розных рэчаў’ (Ласт.) з іншым вакалізмам.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
bird [bɜ:d] n. пту́шка, птах
♦
an old bird стрэ́ляная пту́шка;
be (strictly) for the birds infml ≅ кура́м на смех; не мець ва́ртасці;
the bird has flown пту́шка зні́кла (пра асобу, якая ў вышуку);
a bird in the hand is worth two in the bush ≅ лепш верабе́й у руцэ́, чым го́луб на страсе́;
birds of a feather (flock together) ≅саро́ка саро́ку ба́чыць здалёку; аднаго́ по́ля я́гады;
kill two birds with one stone ≅ адны́м стрэ́лам забі́ць двух зайцо́ў;
the early bird catches the worm ≅ xто ра́на ўстае́, таму́ Бог дае́
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
devil [ˈdevl] n. чорт, д’я́бал
♦
poor devil! infml небара́ка!; нябо́га!;
between the devil and the deep blue sea ≅ памі́ж двух агнёў;
the devil take it! infml каб яго́ чорт узя́ў!;
go to the devil! infml ідзі́ к чо́рту!;
speak/talk of the devil infml лёгкі на ўспамі́н;
He has the devil’s own luck. Яму шалёна шанцуе;
I had the devil of a time. Я вельмі добра бавіў час;
There’ll be the devil to pay. Разлічыцца за гэта будзе нялёгка;
What the devil do you mean? infml Якога д’ябла!
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
sea [si:] n.
1. мо́ра;
the high sea(s) адкры́тае мо́ра;
travel by sea падаро́жнічаць мо́рам
2. паве́рхня мо́ра, хва́лі (мора);
a heavy/wild sea бурлі́вае мо́ра;
a light sea спако́йнае мо́ра
3. (of) вялі́кая ко́лькасць (чаго-н.);
a sea of troubles бе́зліч турбо́т
♦
at sea у мо́ры;
be at sea не ве́даць, што рабі́ць, што сказа́ць і да т.п.;
go to sea стаць марако́м;
put (out) to sea пуска́цца ў пла́ванне;
the seven seas усе́ мо́ры і акія́ны све́ту;
between the devil and the deep blue sea ≅ памі́ж двух агнёў
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
string2 [strɪŋ] v. (strung)
1. наця́гваць, напіна́ць (струну, вяроўку і да т.п.)
2. ніза́ць, нані́зваць (пацеркі)
3. лу́шчыць (стручкі фасолі, гароху і да т.п.)
♦
string smth. together : I can’t string two words of French together. Я не магу звязаць і двух слоў па-французcку.
string along [ˌstrɪŋəˈlɒŋ] phr. v. : string smb. along падма́нваць каго́-н. наўмы́сна;
string along (with smb.) ісці́ сле́дам (за кім-н.); быць ве́рным (каму́-н.)
string out [ˌstrɪŋˈaʊt] phr. v. расця́гваць; расця́гвацца (гужам);
string out the washing разве́шваць бялі́зну (на вяроўку)
string up [ˌstrɪŋˈʌp] phr. v.
1. напру́жваць (нервы)
2. infml ве́шаць злачы́нцу
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
АПЕРА́ТАР (ад лац. operator які дзейнічае), 1) у матэматыцы — адпаведнасць паміж элементамі двух мностваў X і Y (кожнаму элементу x з X адпавядае пэўны элемент y з Y). Раўназначныя паняцці: адлюстраванне, пераўтварэнне, функцыя, функцыянал. Важны клас аператара — лінейныя аператары ў лінейнай алгебры і функцыянальным аналізе. Дыферэнцыяльнымі і інтэгральнымі аператарамі карыстаюцца ў матэм. фізіцы, тэорыі дыферэнцыяльных і інтэгральных ураўненняў і інш. Напр., аператар дыферэнцавання
; інтэгральны
; зруху
. Да логікавых аператараў адносяцца кан’юнкцыя, дыз’юнкцыя, імплікацыя, адмаўленне, квантары агульнасці і існавання.
2) У вылічальнай тэхніцы — прадпісанне на мове праграмавання закончанага дзеяння ў праграме, напр. прысваенне лікавага значэння пераменнай велічыні, перадача кіравання, выклік падпраграмы, цыкл.
3) У тэхніцы — спецыяліст, які кіруе з пульта абсталяваннем, напр. ЭВМ, радыёлакацыйнай станцыяй.
М.П.Савік.
т. 1, с. 423
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)