альт м
1. муз Brátsche f -, -n, Áltgeige f -, -n;
2. (голас) Alt m -(e)s, -e, Áltstimme f -, -n;
спяваць альтам Alt síngen*;
3. (той, хто спявае альтам) Altíst m -en, -en; Altístin f -, -nen (жанчына, якая спявае альтам)
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
глубо́кий в разн. знач. глыбо́кі;
глубо́кая ночь глыбо́кая ноч;
глубо́кая печа́ть полигр. глыбо́кі друк;
глубо́кая ста́рость глыбо́кая ста́расць;
глубо́кий го́лос глыбо́кі го́лас;
глубо́кий покло́н глыбо́кі пакло́н;
глубо́кое го́ре глыбо́кае го́ра;
глубо́кий взгля́д глыбо́кі по́гляд;
глубо́кие глаза́ глыбо́кія во́чы;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)
мя́гкий в разн. знач. мя́ккі;
мя́гкий материа́л мя́ккі матэрыя́л;
мя́гкий свет мя́ккае святло́;
мя́гкий го́лос мя́ккі го́лас;
мя́гкие движе́ния мя́ккія ру́хі;
мя́гкая вода́ мя́ккая вада́;
мя́гкий хара́ктер мя́ккі хара́ктар;
мя́гкие согла́сные лингв. мя́ккія зы́чныя;
мя́гкий знак мя́ккі знак;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)
Лохнуць 1 ’прагнуць’ (стаўб., Сл. бел. нар. фраз.; Жд. 2). Прасл. loknǫti — дзеяслоў закончанага трывання ад lokati ’хлябтаць’, параўн. бел. локаць ’піць’ (Нас.). Этымалогію гл. лакта́ць. Параўн. таксама Слаўскі (5, 151–153, 160). Куркіна (Этимология–72, 75) супастаўляе славен. lohnẹ́ti ’адчуваць, імкнуцца, патрабаваць’ са славац. lochať ’хлябтаць’, láchať ’хацець, піць’, укр. лохати(ся) ’адчуваць голад’ і зводзіць іх (і іншыя) да асноў: lox‑/las‑/laš‑. Сюды яна адносіць і ўкр. ло́хнути ’быць у адчаі’, ’сумаваць’, параўн. наступнае слова.
*Лохнуць 2, лохнути ’сумаваць, трывожыцца’ (Бес.), рус. гло́хнуць ’сумаваць, быць у адзіноце’, польск. głuchnąć ’сціхаць, замаўкаць’, балг. глъ́хна ’сціхаць’, ’заглушацца пустазеллем (аб расліне)’, глʼкна ’перастаць плакаць, страціўшы голас’. Прасл. gluxnǫti/glъxnǫti (Трубачоў, Эт. сл., 6, 145 і 157). Да глухі (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
дрыжа́ць і дрыжэ́ць, ‑жу, ‑жыш, ‑жыць; незак.
1. Калаціцца, трэсціся. Зямля дрыжыць. Вокны дрыжаць. □ Дрыжэлі сцены новай звонкай хаты. Купала. Там, за сінімі шыбамі, дрыжаў аголены куст бэзу. Шашкоў. // Быць ахопленым дрыжыкамі. Дрыжаць ад холаду. Рукі дрыжаць. // Мігацець, трапятаць (пра агонь, святло). А ў небе зоркі, як сняжынкі, Гараць, мільгаюць і дрыжаць. Колас. Ружовыя водсветы дрыжэлі на мёрзлай зямлі. Чорны. // Перарывіста, няроўна гучаць (пра голас, гукі). Голас .. [Сашы] мацнеў з кожным словам і дзе-нідзе зрываўся і дрыжэў. Шамякін.
2. перан.; перад кім-чым і без дап. Адчуваць страх, баяцца каго‑н. — Васіль зненавідзеў яе, як чужое дзіця. Яна адчувала гэта і дрыжала перад ім. Колас. — Век ты перад панам дрыжаў і без пана дрыжыш, — дапякла жонка. Пальчэўскі. // за каго-што; над кім-чым. Непакоіцца, рупліва аберагаць каго‑, што‑н. [Маці] так дрыжала над .. [Нявідным], так старалася ўсцерагчы яго. Колас. // Берагчы што‑н., ашчадна траціць, расходаваць што‑н. Дрыжаць за кожную капейку.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
пацішэ́ць, ‑эю, ‑эеш, ‑эе; зак.
1. Стаць цішэйшым; прыглушыцца (пра голас, гукі, шум і пад.). Галасы на кухні пацішэлі, нібыта аддаліліся. Савіцкі. Калі Ніна гаварыла пра дачку, голас яе дзіўна пацішэў, задрыжаў. Мележ. // безас. Пра наступленне цішыні. Чуліся воклічы і рогат, усплёскі вады. Потым пацішэла. М. Ткачоў. // перан.; безас. Стаць больш спакойным, страціць вастрыня) (пра жыццё, падзеі і пад.). Маці, калі ён адыходзіў, чамусьці заплакала. Выціраючы ражком хусткі вочы, сказала: — Заходзьце, Карл Эрнаставіч, як пацішэе на свеце. Асіпенка. У вёсцы пацішэла, і людзі перабраліся жыць у свае спустошаныя хаты. М. Ткачоў.
2. Стаць слабейшым, страціць сілу. Бура за гэты час не толькі не пацішэла, а яшчэ больш расхадзілася. Кірэенка. Вецер прыкметна пацішэў: у мутнаватым месячным святле кружыліся шэрыя сняжынкі. М. Стральцоў.
3. Стаць больш спакойным; уціхамірыцца. [Галена:] — Як цяпер стары Нахлябіч жыве? [Зося:] — Баіцца, каб не выселілі. Пацішэў, але хто яго ведае... Чорны. [Аканом] нават трохі пацішэў, пачаў менш лаяцца. Чарнышэвіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
пералама́цца, ‑ламлюся, ‑ломішся, ‑ломіцца; зак.
1. Паламацца напалам, на часткі. Няшчасце прыйшло нечакана — пад напорам моцнага ветру захісталася жалезабетонная калона і, пераламаўшыся пасярэдзіне, упала. Дадзіёмаў. Паплеціна непаслухмяна хіснулася і пераламалася каля самай.. рукі. Мележ. // Пашкодзіцца, зламацца ад удару (пра косці). Нага пераламалася.
2. Паламацца — пра ўсё, многае.
3. Крута сагнуцца, адхіліцца, пайсці ў іншым напрамку. Пераламаўся прамень дрыгатлівы На вострым плячы будана ў Разліве. Барадулін.
4. перан. Рэзка перамяніцца, стаць іншым (пра характар, звычкі, паводзіны і пад.). Нешта з’яднала не зусім дружную вуліцу. Нешта пераламалася ў адносінах добра знаёмых нам суседзяў. Навуменка. // Змяніцца ў горшы бок (пра жыццё, кар’еру і пад.). [Арцюшыха] усім сэрцам разумела маладую жанчыну, жыццё якой пераламалася акурат тады, калі яму сама трэба буяць. Сабаленка.
5. перан. Перарвацца, змяніцца па тэмбру пад уздзеяннем моцных пачуццяў, перажыванняў (пра голас). — Больш затрымлівацца мы не можам! Чуеш, Малько! — Голас маёра вось-вось гатовы быў пераламацца на высокай ноце. Беразняк.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
level2 [ˈlevl] adj.
1. ро́ўны; пло́скі; гарызанта́льны;
a level surface пло́ская паве́рхня
2. ро́ўны;
be level with быць адно́лькавай вышыні́, адно́лькавага ўзро́ўню;
The river was level with the banks. Рака была ўровень з берагамі.
3. ро́ўны, спако́йны; ураўнава́жаны;
a level voice ро́ўны, спако́йны го́лас;
keep a level head застава́цца спако́йным, не панікава́ць
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
высо́кий в разн. знач. высо́кі;
высо́кая иде́йность высо́кая ідэ́йнасць;
высо́кая те́хника высо́кая тэ́хніка;
высо́кая производи́тельность труда́ высо́кая прадукцы́йнасць пра́цы;
высо́кий гость высо́кі госць;
высо́кий го́лос высо́кі го́лас;
высо́кий стиль высо́кі стыль;
высо́кая температу́ра высо́кая тэмперату́ра;
высо́кий челове́к высо́кі чалаве́к.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)
весьI мест. увесь (род. усяго́, дат. усяму́, вин. усяго́, увесь, твор., пред. усі́м); мн., см. все; (целый — ещё) цэ́лы;
весь день уве́сь (цэ́лы) дзень;
во весь го́лос на ўвесь го́лас;
по всему́ ви́дно па ўсім (з усяго́) віда́ць.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)