Verbum

Мармы́рак ’таўстаморды чалавек, які стаіць нерухома і, мармычучы, лыпае вачыма або вытрэшчвае іх’ (полац., Нар. лекс.). У выніку прыпадабнення р…л > р…р з мармыль (гл.) пры дапамозе суфікса ‑ак.

Мацыён ’хадзьба, гулянне з мэтай умацавання здароўя або для адпачынку’ (ТСБМ). З рус. мовы (Крукоўскі, Уплыў, 77), у якой з ням. Motion < лац. mōtiōne(m) < moveo ’рухаю’ (Фасмер, 2, 666).

Вурзець ’павольна ісці, плесціся’ (Янка Купала, Ванк. дыс.). Няясна; магчыма, звязана з ву́рзаць ’хлябтаць, сёрбаць’ або з ву́рда ’буркаўка, вяртушка’, тады зыходная форма была б *вурдзець ’куляцца, бурчаць’, відаць, гукапераймальнае.

Вы́калатак, вы́колоток ’сноп, абмалочаны без развязвання’ (Выг. дыс., палес.). Рус. дыял. вы́колоток ’тс’. Ад выкалаціць ’абмалаціць, абвіць снапы’ з дапамогай суф. ‑ак або ад выкалат (гл.) з тым жа суф.

Бланк. Рус. бланк, укр. бланк. Запазычанне з франц. blanc або ням. Blanko. Франц. слова < blanc ’белы’ (> ’чысты, незапоўнены’). Гл. Фасмер, 1, 172; Праабражэнскі, 1, 28; Шанскі, 1, Б, 135–136.

Брыг ’від судна’. Рус. бриг, укр. бриг. Запазычанне з ням. Brigg або англ. brig (< італ. brigantino). Праабражэнскі, 1, 45; Фасмер, 1, 213; Клюге, 100. Гл. яшчэ Шанскі, 1, Б, 195.

Біскві́т. Рус. бискви́т, укр. біскві́т. Запазычанне з франц. biscuit (або ням. Bisquit < франц.), якое з лац. bis coctus (bis coctum) ’двойчы лечанае’. Фасмер, 1, 168; Шанскі, 1, Б, 124–125.

Вадзянікі́ ’стан непрытомнасці’ (Касп.). Звязана з вадзяні́к ’дух, які жыве ў вадзе або ў лесе’: перанос назвы духа на стан чалавека. Параўн. кадук ’злы дух’ і кадук ’эпілепсія, падучая хвароба’.

Аблато́шыць ’спустошыць, знішчыць’ (Сцяшк. МГ), аблаташыць ’абламаць, аббіць, абарваць (садавіну)’ (Бяльк., КТС), ’абкрасці, павыбіраўшы або пазрываўшы (у садзе, агародзе і інш.)’ (Юрч. Сін.), аблатышыць ’абарваць’ (Арх. ГУ) да латошыць (гл.).

◎ Перашушэліць ’ператачыць (жыта…)’ (Некр.). Да пера- і шушэліць гукапераймальнага паходжання, параўн. шушкаць ’шарахцець, шушукаць’, або ў выніку кантамінацыі з шашаль і шу́йіамець ’недабраякаснае зерне’ ці шуйшіца ’смецце, адыходы пры веянні’.