Скры́пацца ‘часта хадзіць у хату і з хаты, часта адчыняць дзверы’ (дзярж., карэліц., Нар. сл.), вы́скрыпаць хату ‘выстудзіць хату, часта ходзячы то на двор, то са двара’ (там жа). Магчыма, да скрыпе́ць (гл.); параўн. пару прасл. *skripěti — *skripati ‘скрыпець, скрыгітаць’ (SEK, 4, 301), але Варбат (Этимология–1981, 19) бачыць магчымасць пры параўнанні з літ. skrýbauti ‘хутка рухацца’, роднаснага з літ. skriebti ‘чыркаць’, узнікнення значэння ‘часта хадзіць’ на базе ‘рэзаць’ у гняздзе і.-е. *(s)krei‑; г. зн. ‘рэзаць хуткімі шматразовымі рухамі’, ‘скрабсці’ — ‘хадзіць туды-сюды’, што пацвярджаецца, на яе думку, балг. скри́пъл ‘жывое рухавае дзіця’. Параўн. наступнае слова (гл.).
Скрыпа́цца ‘блытацца’: ніткі скрыпа́юцца (віц., ЛА, 4). Да крыпаць (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
swing2 [swɪŋ] v.
1. (swung) гу́шкаць, разго́йдваць, калыха́ць; разма́хваць;
swing one’s arms разма́хваць рука́мі;
swing in the wind гайда́цца на ве́тры
2. паваро́чваць; паваро́чвацца; вярце́ць; вярце́цца;
swing the car round развярну́ць машы́ну;
swing the door open расчыні́ць дзве́ры на́сцеж;
The breeze has swung round. Вецер перамяніўся.
3. кру́та мяня́ць (думку, настрой і да т.п.); прыма́ць зусі́м і́ншы пункт гле́джання;
swing constantly from pessimism to optimism пастая́нна ўпада́ць то ў песімі́зм, то ў аптымі́зм
4. выко́нваць джа́завую му́зыку ў сты́лі сві́нгу
5. infml даста́ць (што-н.), зрабі́ць (што-н.);
She managed to swing an interview with the Prince. Яна сумела ўзяць інтэрв’ю ў прынца.
♦
swing into action ху́тка дзе́йнічаць;
there’s no room to swing a cat in ≅ няма́ дзе я́блыку ўпа́сці; няма́ куды́ пе́ўню дзю́бнуць
swing around [ˌswɪŋəˈraʊnd] phr. v. развярну́цца (пра машыну)
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
иII част. усилит. і;
а он возьми́ и скажи́ а ён узя́ў і сказа́ў;
а то и а то і;
и сам не рад і сам не ра́ды;
не могу и поду́мать об э́том не магу і паду́маць пра гэ́та;
о нём и говоря́т пра яго́ і гаво́раць (і ка́жуць).
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)
◎ Пяве́ц (певец) ’журавель’ (пстрык., Мат. Гом.). Табуізаваная назва жураўля, від слоўнай магіі, параўн. весялец ’тс’ (коб не журыліс цальны год, то мы зовом іх весельцэ, КСТ); ад пявец ’пявун’, пець ’спяваць’ (гл.), параўн. ст.-бел. півец, певец ’пеўчы’: послухати гудебъ и певъцовъ царевыхъ (Сл. Скарыны).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
дзяля́нка ж.
1. (земли, леса и т.п.) деля́нка, уча́сток м.;
2. (участок земли под лесом) да́ча;
3. (то, что получено при дележе) часть, до́ля
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)
загамані́ць сов.
1. заговори́ть; (громко) загомони́ть; загалде́ть;
не́дзе ~ні́лі лю́дзі — где́-то заговори́ли лю́ди;
2. перен. зашуме́ть; загуде́ть;
~ні́ў стары́ бор — зашуме́л ста́рый бор
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)
ля́пацца несов., разг.
1. стуча́ться;
не́хта ля́паецца ў дзве́ры — кто́-то стучи́тся в дверь;
2. (падать) ля́паться; шлёпаться, бря́каться;
3. бры́згаться чем-л. ли́пким
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)
шыццё ср.
1. шитьё; стёжка ж.; тача́ние, та́чка ж.; см. шыць 1;
2. (то, что шьётся, сшито) шитьё;
здаць ш. зака́зчыку — сдать шитьё зака́зчику
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)
дражні́ць, дражню, дражніш, дражніць; незак., каго-што.
1. Знарок, наўмысна злаваць, раздражняць чым‑н. Дражніць сабак. □ [Нюрка] наогул мала калі сядзела спакойна на месцы. То імчалася да бацькі ў краму і мыла там падлогу, то дапамагала заганяць у хлявы калгасных цялят, то дражніла панурага скнару Колю. Даніленка. // Паўтараць у смешным выглядзе чые‑н. словы, рухі і пад. Нехта дражніць мяне: Кашляну, — і ў адказ кашляне І схаваецца недзе... Куляшоў. — Вось як прыпільную, дык я на тваёй галаве патраву зраблю, — дражніць Цімох Кустрэя. Колас. // Называць крыўднай мянушкай. — Смыкам дражняць мяне, а сапраўднае прозвішча Скрыпка. Гурскі. Дзеці дражняць Сцёпку сцяблом-граблом, відаць, за доўгія ногі. Хомчанка.
2. Узбуджаць, распальваць, выклікаць якія‑н. пачуцці, жаданні. На сталах на гэтых страва Дражніць нос прынадным пахам. Крапіва. Вобраз панны Ядвісі стаяў неадступна ў вачах, дражніў .. [Лабановіча], кудысь зваў і смяяўся. Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
пу́стка, ‑і, ДМ ‑тцы; Р мн. ‑так; ж.
1. Пусты, без усякай расліннасці ўчастак зямлі. Не хапае зямлі. Ляжыць яна навокал то балотамі, то лясамі, то вось такой пусткай — жоўтым пяском. Чарнышэвіч. На былой пустцы пачалося будаўніцтва самай магутнай у рэспубліцы электрастанцыі. Дадзіёмаў. // Пра ўчастак зямлі, які не апрацоўваецца, не абрабляецца. З пусткі, дзе некалі гагаталі вывадкі гусей ды паролі дзірван лычамі свінні, Мітрафан зрабіў прыгожы і ўтульны куток.. Ракітны.
2. Закінуты ўчастак зямлі, спустошаная зямля. — А памятаеце, з чаго пачынаўся горад і завод? З руінаў, з пустак. Карпаў. Макрына, сумна агледзеўшы забытую пустку, з жальбай сказала: — Гэта ўсё... гэта ўсё, што асталося ад Аліфераўшчыны... Ракітны.
3. Пра пустое, бязлюднае месца, памяшканне. Хата была як пустка якая: усё паадчыняна, паразварочвана, кінута абы-як, і ні душы нідзе. Чорны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)