бо
1. союз потому́ что, так как; а то, и́бо;
хадзе́м шпарчэ́й, бо зноў спо́знімся — пошли́ побыстре́е, потому́ что (а то, так как) сно́ва опозда́ем;
не прыйду́, бо няма́ ча́су — не приду́, потому́ что (так как) нет вре́мени;
2. частица разг. бишь;
як бо яго́ заву́ць? — как бишь его́ зову́т?
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)
затамі́цца, ‑тамлюся, ‑томішся, ‑томіцца; зак.
Разм. Стаміцца, замарыцца. Калі браты дабеглі да Сцёпкі, то яны моцна затаміліся ад шпаркага бегу, але твары іх былі вясёлыя. Колас. Затаміўся конь без меры — Да лясніцтва не давёз. Непачаловіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ашэ́стак, ‑тка, м.
Абл. Жэрдачка пад столлю ў сялянскіх хатах, на якую што‑н. вешаюць. — Ну, не разыходзься так, — спакойна азваўся Пракоп: — а то завярнуся і пайду, — пастрашыў ён жонку, вешаючы на ашэстак кажух. Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
адзы́чыць, ‑чу, ‑чыш, ‑чыць; зак., чаго.
Разм. Зрабіць ласку, даць крыху чаго‑н. [Антон Пракопавіч:] — Хата мне патрэбна? Дык з якой трасцы яе ляпіць? Дайце цэглы — палац мураваны пастаўлю. А то на печ адзычаць — і ўсё. Карамазаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
абмурава́ць, ‑рую, ‑руеш, ‑руе; зак., што.
Абкласці цэглай, каменнем што‑н., мацуючы іх цэментам, глінай і пад. Абмураваць кацёл. □ [Лукаш:] — А цагельню ж зноў такі раблю, каб абмураваць, а то не згледзіш, як яна спарахнее. Сабаленка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
куту́зка, ‑і, ДМ ‑зцы; Р мн. ‑зак; ж.
Уст. Турма, арыштанцкая камера. — Толькі пра гэта цяпер няможна гаварыць, бо як пачуе паліцыя, то як таго дзядзьку Данілу адразу арыштуе і ў кутузку пасадзіць. Каліна.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
пагадава́ць, ‑дую, ‑дуеш, ‑дуе; зак., заг. пагадуй; каго.
1. Выгадаваць, вырасціць усіх, многіх. — А яшчэ, не дай божа, бацька не вернецца з вайны, то хто дзяцей пагадуе. Лобан.
2. і без дап. Гадаваць некаторы час.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
пастраля́цца, ‑яецца; ‑яемся, ‑яецеся, ‑яюцца; зак.
Пастраляць адзін аднаго. Адзін зваў у паліцыю, другі — у партызаны, а Антосіха тупала па двары — каб не паехалі немцы ці партызаны, — то бегала ў хату — баялася, што пастраляюцца. Жук.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
пашанава́ць, ‑ную, ‑нуеш, ‑нуе; зак., каго-што.
1. Аднесціся клапатліва да каго‑, чаго‑н. Пашанаваць сваё здароўе. Пашанаваць аўтарытэт.
2. Аднесціся з пашанай, павагай да каго‑, чаго‑н. Шануй людзей, то і цябе пашануюць. Прыказка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
прамару́дзіць, ‑джу, ‑дзіш, ‑дзіць; зак.
Спазніцца, марудзячы; не зрабіць чаго‑н. своечасова. Машкін яшчэ больш намогся, каб паўзці хутчэй, бо яму здалося, што калі хоць крыху прамарудзіць, то ракета ўпадзе проста яму на плечы. Кулакоўскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)