свяжэ́ць, ‑эю, ‑эеш, ‑эе; незак.
1. Станавіцца халодным (пра надвор’е, ваду). // У мове маракоў — станавіцца больш моцным (пра вецер). Па сініх прасторах, Дзе вецер свяжэе, Пад сцягам чырвоным Плывуць караблі. Звонак. / у безас. ужыв. Дзень сходзіць. Ад рэчкі свяжэе. Грамыка.
2. Набываць больш яркі, свежы выгляд (пра расліны). Свяжэюць у чэрвеньскіх ранішніх росах Мятліца, званочкі, аер. Тарас.
3. Станавіцца бадзёрым, здаровым, больш свежым (пра чалавека). Пасля купання чалавек свяжэе. // Набываць больш здаровы выгляд. Цела на хвіліну свяжэе, лягчэй дыхаецца. Галавач. А варта было ў той жа момант перамяніцца з’яве — і адразу слёзы як ветрам здувала, шчокі [Марфы] свяжэлі. Кулакоўскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
халту́ра, ‑ы, ж.
Разм. зневаж.
1. Пабочны, звычайна лёгкі заработак звыш асноўнага. У людзей як у людзей — ва ўсіх па два выхадных ужо, а ў .. [Аўсяніка] вечна гэта «налева», вечна халтура... Васілевіч.
2. Нядобрасумленная, неахайная, выкапаная без ведання справы работа. [Мікола:] — Халтура хутчэй за ўсё, а не вецер... Калі б мы так будавалі, што вецер, няхай і штармавы, у дзевяць балаў, можа бурыць, — грош нам цана была б. Хадкевіч. // Тое, што зроблена такім чынам, прадукт такой работы. Хаджу, разглядаю скульптуры. Мастак быў праўдзівы, Ні спешкі нідзе, ні халтуры! Гілевіч. «Бо пішаш, — заявіў Сівы, — халтуру. Што толку з колькасці, браток, Калі слабы любы радок». Корбан.
[Ад лац. chartularium — спіс нябожчыкаў, які чытаўся свяшчэннікам на дзень памінання памёршых.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
łagodny
łagodn|y
лагодны; мяккі;
~y uśmiech — добрая ўсмешка;
~y smak — нявостры смак;
~a zima — мяккая зіма;
~y wiatr — слабы вецер
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
rozwiać
зак. развеяць;
rozwiać wątpliwości — развеяць сумненне;
rozwiać podejrzenia — развеяць падазрэнні;
rozwiać na cztery wiatry — пусціць на вецер; пусціць па ветры
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
moderate2 [ˈmɒdəreɪt] v. fml змянша́ць; змякча́ць; змякча́цца;
The wind is moderating. Вецер сціхае;
The workers moderated their demands. Рабочыя зменшылі свае патрабаванні;
The climate in Great Britain is moderated by the Gulf Stream. Клімат у Вялікабрытаніі змякчаецца Гальфстрымам.
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
туды́ нареч. туда́;
◊ т. яму́ і даро́га — туда́ ему́ и доро́га;
ні т. ні сюды́ — ни туда́ ни сюда́;
куды́ ве́цер, т. і ён — ирон. куда́ ве́тер ду́ет
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
ускалыхну́ць сов.
1. (колебнуть) всколыхну́ть;
ве́цер ~ну́ў лі́сце — ве́тер всколыхну́л листву́;
2. перен. (привести в волнение, движение) всколыхну́ть, взволнова́ть;
гэ́тыя чу́ткі ўскалыхну́лі сяло́ — э́ти слу́хи всколыхну́ли (взволнова́ли) село́
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
усхвалява́ць сов.
1. (привести в колебательное движение) взволнова́ть;
ве́цер ~ва́ў жы́та — ве́тер взволнова́л рожь;
2. (вызвать волнение) взволнова́ть; возбуди́ть; (вызвать смятение — ещё) смути́ть;
у. нато́ўп — взволнова́ть (возбуди́ть) толпу́
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
бура́н, ‑у, м.
Моцны вецер, які паднімае хмары сухога снегу або пяску; снежная бура, завея, завіруха (звычайна ў стэпах, на адкрытых месцах). Потым налятае буран, і Міцька падае разам са слупам. Кулакоўскі. Пераскочыць зверху пясчаны буран не ўдасца: самалёт не падымаецца на такую вышыню. Шыцік.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
вы́дзьмуць, ‑му, ‑меш, ‑ме; зак., што.
1. Выдаліць моцным струменем, плынню паветра. Вятры выдзьмулі пясок на ўзгорках. Выдзьмуць дым скразняком. □ Вецер выдзьмуў з нечай цыгаркі зыркія іскрынкі, падхапіў іх і разнёс. М. Стральцоў.
2. Вырабіць што‑н. шляхам выдзімання (у 2 знач.). Выдзьмуць бутлю.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)