Аўша́к ’аконны ці дзвярны вушак’ (Касп.). Гл. вушак, адносна фанетыкі параўн. аўдод, аўторы і інш.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Наспе́ць ’наступіць’ (Яруш.). Да спець (гл.), параўн. прыспе́ць ’надысці’, паспе́ць ’укласціся ў час’ і інш.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

про́чий

1. прил. і́ншы;

про́чие свиде́тели і́ншыя све́дкі;

2. сущ. і́ншы, -шага м.;

он ведёт себя́ не в приме́р про́чим ён паво́дзіць сябе́ не так, як і́ншыя;

◊

и про́чее, и про́чая уст. (сокращённо: и пр.) і і́ншае (сокращённо: і інш.);

ме́жду про́чим між (памі́ж) і́ншым;

поми́мо всего́ про́чего апрача́ (апро́ч, акрамя́) усяго́ і́ншага.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)

рэга́ліі

(лац. regalia, ад regalis = царскі)

1) знешнія знакі манархічнай улады (карона, скіпетр, трон і інш.);

2) знакі ўзнагароды (ордэн, медаль і інш.).

Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)

Каламу́т ’вір’ (Жд. 2, Жд. 3), каламута ’мул з вадой, твань’ (БРС, ТСБМ), каламуць ’тс’ (БРС, ТСБМ), каламутны (БРС, ТСБМ, Сл. паўн.-зах.; Сержп. Прымхі; Сцяшк., ТС, Федар., Яруш.). Укр. каломут, каламут, каламута ’баламута, сварка, разлад і інш.’, рус. кур., зах.-бран. (другаснае) каламут ’чалавек, які выклікае нязгоду, разлад, бязладдзе; баламут’, зах.-бран. ’разлад, бязладдзе, нязгода; сварка’, варонеж. коломутица ’блытаніна; разлад, смута’, коломутный ’непразрысты, мутны (пра ваду, крыніцу)’, польск. kołomąt ’хаос, блытаніна і інш.’, дыял. ’пляткар, баламут і інш.’, чэш. уст. kolomut, kolomuta ’змяшанне, хаос і інш.’ (Юнгман разглядае як славац., Махэк₁ не разглядае лексемы: у артыкуле «rmoutiti», для якога ўзнаўляецца kolomútiti, згадваецца чэш. дыял. cholomet, cholomot ’паршывец і інш.’), славац. kalamula, galamuta ’замяшанне, хаос’. Паўн.-слав. аддзеяслоўнае ўтварэнне, бел. каламут, відаць, зберагае першасную семантыку ’круціць, муціць’. Час утварэння, як аб гэтым сведчыць семантыка, а таксама страта прамога значэння ў шэрагу моў, магчыма, гаворыць на карысць паўн.-прасл. Аб далейшай этымалогіі гл. каламуціць.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Казя́рка ’стары падраны кажушок’ (лаг., КЭС). Утварэнне па тыпу кажарка ад козі ’казіны’, магчыма, для адмоўнай характарыстыкі рэаліі. Пераноснае ўжыванне заонімаў (тыпу воўк, вуж, сабака і інш.) для адмоўнай характарыстыкі розных з’яў, рэалій і інш. шырока вядома. Параўн., у Грынчэнкі, 2, 265: «Козиний кожух, а вербові дрова, то й смерть готова».

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Пераку́чча (пырыку́ччэ) ’праход між загародкамі ў хляве’ (кам., Нар. сл.). Да пера- (ці перад‑) і куча 2 (гл.), якое з прасл. kǫtja ’хата’ (параўн. серб.-харв. kyћa ’дом’, славен. koča ’хаціна’, макед. ку́ка ’дом’, балг. къща і інш. (Лекс. Палесся, 161, 171), параўн. ку́чка ’загарадка (для курэй, качак і інш.)’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

-сцілаць у дзеясловах засціла́ць, рассціла́ць (ТСБМ, Ласт.), просціла́ць ’рассцілаць, раскладваць’ (ТС) і інш. Гл. слаць 2.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Касаві́ла ’кассё’ (Касп.). Нерэгулярна да касіць, каса (гл.). Параўн. матавіла і інш. Скл. суфікс ‑ov‑idlo.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Махрачы́, махрашы́ ’карэнні цыбулі, часнаку і інш. агародніны’ (капыл., Нар. словатв.; Жд. 1). Да махры́ (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)