Разм. Доўга гаварыць, дамаўляцца, спрачацца; валаводзіць, марудзіць, спрачаючыся. За сцяною, чуваць, рахуюцца старыя, як і я сам, халасцякі. Таройкаюцца за памер складчыны.Мыслівец.Пакуль мы таройкаліся, цягнік адышоў.Пянкрат.Давай бліжэй да справы, бо так мы да раніцы будзем тарокацца, — працягвала Лена.Няхай.[Дзед Аніська:] — Пакуль мы тарокаліся з ім, дык яна напякла, браце, грэцкіх блінцоў, наскварыла сала.Лужанін.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
уні́клівы, ‑ая, ‑ае.
1. Які пазбягае прама і адкрыта выказваць свае думкі. // Непрамы, пазбаўлены шчырасці. Уніклівы адказ.
2. Які глыбока ўнікае ў сутнасць справы; дапытлівы. Не было больш цярплівага, памяркоўнага «экскурсавода», быў начальнік будоўлі: патрабавальны, уніклівы чалавек, якому да ўсяго ёсць справа.Дадзіёмаў.[Рыбак] гутарыць з дзецьмі, якія абступілі яго лодку, і ахвотна, цярпліва адказвае на іх бясконцыя, уніклівыя запытанні.В. Вольскі.// Праніклівы. Уніклівая думка чалавека.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
шалапу́т, ‑а, М ‑пуце, м.
Разм. Легкадумны, пусты чалавек; баламут; свавольнік. [Міхаленя:] — Малады чалавек, калі ты ў асабістым жыцці такі ж шалапут, як быў у гэтым палёце, то дрэнь справы.Алешка.Ці адкрывацца Васілю Раманавічу?.. Асудзіць ці не? А можа палічыць за шалапута і не даверыць сур’ёзных заданняў.Новікаў.І будзе прасвятлелы тварам, Не зведаўшы жыцця пакут, Чакаць свой мяч на тратуары З каленкам збітым шалапут.Вярба.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
bright[braɪt]adj.
1.я́ркі; све́тлы; бліску́чы;
bright eyesя́сныя во́чы;
bright future све́тлая бу́дучыня
2. разу́мны, здо́льны, ке́млівы;
bright imagination жыво́е ўяўле́нне
♦
bright and early зусі́м ра́на;
(as) bright as a buttonBrE разу́мны, дасці́пны;
look on the bright side глядзе́ць на спра́вы аптымісты́чна
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
nose2[nəʊz]v.
1. ру́хацца паво́льна і асцяро́жна (пра машыны, караблі і да т.п.)
2. ню́хаць, абню́хваць (пра жывёл)
3.infml(into) со́ваць/утыка́ць нос у чужы́я спра́вы
nose about/around/round[ˌnəʊzəbˈaʊt/ˌnəʊzəˈraʊnd/ˌnəʊzˈraʊnd]phr. v. выню́хваць, выве́дваць, вызнава́ць
nose out[ˌnəʊzˈaʊt]phr. v.infml праню́хаць, разве́даць
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
ponder[ˈpɒndə]v.fml
1. (about/on/over) абду́мваць, узва́жваць;
As I pondered over the whole business, an idea struck me. Калі я абдумваў свае справы, мяне асяніла ідэя.
2. разважа́ць, разду́мваць;
Lisa pondered for a while before answering. Ліза паразважала крышку, перш чым адказаць.
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
апеля́цыя
(лац. appellatio)
1) юр. абскарджанне рашэння суда ў больш высокай судовай інстанцыі з мэтай перагляду справы (параўн.касацыя 1);
2) зварот з просьбай, з заклікам аб чым-н. (напр. а. да грамадскай думкі).
Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)
hearing
[ˈhɪrɪŋ]
n.
1) слых -у m.; чу́тнасьць f.
His hearing is poor — Ён ма́е слабы́ слых
out of hearing — за мяжо́й чу́тнасьці
within hearing — у ме́жах чу́тнасьці
2) слу́ханьне n., разгля́д -у m. (спра́вы)
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
АРХІВАЗНА́ЎСТВА,
комплексная дысцыпліна, якая вывучае гісторыю, арганізацыю, тэорыю і практыку работы архіваў у галіне ўліку, апісання, выкарыстання, забеспячэння захаванасці дакументаў, навук. арганізацыі працы і эканомікі архіўнай справы. Практычнае архівазнаўства як набор правілаў па захаванні, уліку і выкарыстанні дакументаў існуе з глыбокай старажытнасці.
У 16—18 ст. у краінах Зах. Еўропы склалася «навука пра архівы», якая вызначала іх месца ў дзярж. апараце, класіфікацыю дакументаў, іх апісанне і выкарыстанне для практ. мэтаў; з канца 18 ст. распрацоўваліся пытанні камплектавання, захаванасці з мэтаю навук выкарыстання дакументаў і экспертызы. Да канца 19 ст. архівазнаўства аформілася ў самаст. навук дысцыпліну, з’явіліся нац. школы архівазнаўства. З пач. 20 ст. ў архівазнаўства ўвайшлі паняцці фондавага прынцыпу класіфікацыі дакументаў, камплектавання архіваў кінафотафонадакументаў і інш.; з сярэдзіны 20 ст. выкарыстоўваюцца аўтаматызаваныя сістэмы пошуку дакумент. інфармацыі. У б.СССР вынікі распрацовак друкавалі ў час. «Советские архивы», «Трудах Всесоюзного научно-исследовательского института документоведения и архивного дела» і інш.
На Беларусі распрацоўка пытанняў архівазнаўства вядзецца ў Бел.н.-д. цэнтры дакументазнаўства, археаграфіі і архіўнай справы, дзярж. архівах. Як спец.гіст. дысцыпліна архівазнаўства выкладаецца на гіст. ф-тах універсітэтаў.
Літ.:
Вопросы архивоведения и источниковедения в БССР. Мн., 1971.