pause2 [pɔ:z] v. спыня́цца; рабі́ць па́ўзу;
speak without pausing for breath гавары́ць без перады́шкі/беспераста́нку;
Please pause to consider the matter. Калі ласка, спыніся, каб разабрацца, у чым справа.
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
splutter2 [ˈsplʌtə] v.
1. гавары́ць ху́тка і невыра́зна (ад хвалявання), лапата́ць;
splutter out a few words of apology пралапата́ць не́калькі слоў прабачэ́ння
2. шыпе́ць, трашча́ць
3. пы́рскаць, рабі́ць кля́ксы
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
whisper1 [ˈwɪspə] n.
1. шэпт; шапта́нне;
speak in a whisper/in whispers гавары́ць шэ́птам
2. pl. whispers чу́ткі; по́галаскі;
a whisper of scandal плёткі
3. lit. шапаце́нне; шо́рах (лісця)
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
◎ Лапу́зіць ’гаварыць абы-што’ (карэл., Шатал.). Няясна. Магчыма, роднаснае з укр. лапуза ’чалавек з расплывістай фізіяноміяй’. Параўн. таксама лапеза (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Перага́ды ’абгаворы, плёткі’ (Гарэц.). Да пера- (гл.) і гад‑ы, якое ўзыходзіць да польск. gadać ’гаварыць, абгаворваць’. Гл. таксама га́дка.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Прыжэ́кнуць, прыжэ́кчы ’сказаць’, (астрав., Сл. ПЗБ). Суфіксальна аформленыя запазычанні з польск. przyrzekać ’абяцаць’, да rzekać ’гаварыць’ < прасл. *rekti, гл. рэкнуць.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Сулупо́н ’гаварун’ (Мат. Маг.), сулупну́ць ’сказаць недарэчнасць’ (карм., Мат. Гом.). Да салупаць (гл.) з семантычным развіццём ’высоўваць язык’ — ’гаварыць, балбатаць’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
віля́ць, -я́ю, -я́еш, -я́е; незак.
1. чым. Хістаць, паварочваць з боку ў бок.
В. хвастом.
2. Рухацца па звілістай лініі або рабіць крутыя павароты.
Дарога віляла паміж скал.
3. перан. Вагацца ў разважаннях, ухіляцца ад прамога адказу (разм.).
Трэба гаварыць праўду, а не в.
|| аднакр. вільну́ць, -ну́, -не́ш, -не́; -нём, -няце́, -ну́ць; -ні́ (да 1 і 2 знач.).
|| наз. віля́нне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
каза́ць, кажу́, ка́жаш, ка́жа; кажы́; незак.
1. што, без дап. і са злуч. «што». Выказваць у вуснай форме думкі, меркаванні; гаварыць.
К. праўду.
Ён кажа, што гэта няпраўда.
2. Абавязваць, загадваць.
Так кажа мой абавязак.
Так кажа мне маё сумленне.
3. безас. (у форме 3 ас. мн.). Ходзяць чуткі, гавораць.
Кажуць, што зіма будзе марозная.
|| наз. каза́нне, -я, н. (да 1 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
заця́ць, затну́, затне́ш, затне́; затнём, затняце́, затну́ць; заця́ў, -цяла́, -ло́; затні́; заця́ты; зак., што.
1. Заціснуць, сцяць.
З. зубы.
З. дыханне (перан.: прыпыніць, зрабіць нячутным).
2. безас. Пазбавіць магчымасці дыхаць, гаварыць.
Замаўчаў, быццам зацяло яму мову.
Усе замоўклі надоўга, як зацяло (безас.) ім (адняло мову, голас; разм.).
◊
Няма за што рук зацяць (разм.) — нічога няма, няма чым заняцца.
|| незак. заціна́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)