перере́заться сов.
1. (разрезаться на две части) перарэ́зацца;
2. (порезаться во многих местах) разг. парэ́зацца, зрэ́зацца;
3. (зарезаться — о всех, многих) пазараза́цца, пазарэ́звацца;
4. (между собой) разг. перарэ́зацца;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
успева́ть несов.
1. (укладываться во времени) паспява́ць; (к сроку, ко времени — ещё) трапля́ць у час;
2. уст. (делать успехи) рабі́ць по́спехі; (иметь успех) мець по́спех;
3. пед. паспява́ць;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
напя́ць, ‑пну, ‑пнеш, ‑пне; ‑пнём, ‑пняцё; пр. напяў, ‑пяла; зак., што.
1. Нацягнуўшы, зрабіць тугім. Напяць вяроўку. □ Каля ганка Вайтовіч напяў лейцы, і конь спыніўся. Пальчэўскі. // Зрабіць пругкім; напружыць. Сярмяжка слухаў наіўную шчырасць [Сцяпана] і ўсміхаўся. — Ну, а калі ў армію не возьмуць?.. — Як гэта не возьмуць?.. Гы-ы, — Сцяпан напяў на руках і грудзях мускулы. — Во! Дадзіёмаў. // Нацягваючы або расцягваючы, прымацаваць канцамі да чаго‑н.; раскінуць. Эдзік выцягнуў з сянец цяжкую металічную раму. На яе напялі сетку. Гаўрылкін. На ўзбярэжжы ракі напялі брызентавую палатку — гэты паходны домік усіх будаўнікоў. Грахоўскі.
2. Разм. Надзець што‑н., нацягнуць. [Вячорык] нервовым рухам ухапіў шапку і напяў на галаву. Машара.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
папе́рці, ‑пру, ‑прэш, ‑прэ; ‑пром, ‑праце; пр. папер, ‑перла; заг. папры; зак.
Разм.
1. Хутка, паспешна накіравацца куды‑н. Грышка што было духу папер цераз поле ў бярэзнік. Чарот. Ззаду на .. [паравоз] паперлі вагоны. Новікаў.
2. каго. Груб. Прагнаць, выгнаць. Я моцна зазлаваў і папер беднае дзіця: — Кідай дровы! Панашу іх сам. А ну марш дадому! Карпюк. // Пагнаць, адправіць куды‑н. — Дзівак чалавек, — усміхнуўся пасыльны. — Садзіся во ў брычку, паедзем, а то заўтра пехатой папруць. Асіпенка.
3. каго-што. Панесці, павалачы (звычайна што‑н. цяжкае). Для большай пачцівасці Стуканок пакінуў сваю аблавушку на ганку, а торбу з рыбай папер у хату. Рылько. Ускінуў .. Ільюк [цяля], як барака, на плечы.. і папер дадому. Лобан.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
часць, ‑і, ж.
1. Асобная самастойная вайсковая адзінка. Танкавыя часці. Пяхотныя часці. □ Вайсковая часць.. атрымлівае заданне: выбіць фашыстаў з умацаванняў. «Звязда».
2. Доля, пай, якія належаць каму‑н. [Богушу] ўжо не да твару калупацца ў зямлі, ён прадае сваю часць і едзе ў свет. Скрыган.
3. з азначэннем. Разм. Галіна якой‑н. дзейнасці; спецыяльнасць. Пайсці па слясарнай часці. □ [Дзед:] — Праўда, на сына мала было надзеі: ударожыўся ён па лясной часці. Якімовіч. // Круг, сфера чыіх‑н. абавязкаў, інтарэсаў, дзейнасці. — А ты замест таго, каб тытунём сабе галаву тлуміць, пацешыўся б во прыродай! — кінуў Наркевічу.. Севасцьянаў. — Ну, гэта па тваёй часці, — засмяяўся Наркевіч, — ты ж паэт, а не я. «Полымя».
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
да́ўні да́вний, давни́шний;
◊ спра́ва ~няя — де́ло про́шлое;
у часы́ ~нія — во вре́мя о́но;
з ~ніх часо́ў, з ~няй пары́ — с да́вних пор
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
го́ласна нареч.
1. вслух;
гавары́ць г. — говори́ть вслух;
2. громогла́сно; во всеуслы́шание;
г. заяві́ць — громогла́сно заяви́ть;
3. гро́мко;
г. крыча́ць — гро́мко крича́ть
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
навырабля́ць сов.
1. (во множестве) вы́работать, произвести́, изгото́вить, вы́пустить;
2. вы́делать, вы́дубить;
1, 2 см. вы́рабіць 1, 2;
3. разг. напрока́зить, натвори́ть
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
напрасо́ўваць I сов. (во множестве)
1. просу́нуть; проде́ть;
2. продви́нуть; протащи́ть
напрасо́ўваць II несов. (утюгом) нагла́живать, наутю́живать
напрасо́ўваць III несов. (прессом) напрессо́вывать
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
пагну́цца сов.
1. (обо всём, многом или во многих местах) погну́ться;
2. (сделаться неровным) покоро́биться; покорёжиться;
3. (от холода — о многих) съёжиться
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)