назо́ўнік, -а, мн. -і, -аў, м.
1. У граматыцы: часціна мовы, якая абазначае прадмет або апрадмечанае паняцце, мае катэгорыю роду і змяняецца па склонах і ліках.
2. У матэматыцы: лік у простых дробах, які паказвае, на колькі частак падзелена адзінка.
|| прым. назо́ўнікавы, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
наня́ць, найму́, но́ймеш, но́йме; но́ймем, но́ймеце, но́ймуць; наня́ў, -няла́, -ло́, -лі; наня́ты; зак., каго-што.
Прыняць на работу або ўзяць у часовае карыстанне за плату.
Н. рабочых.
Н. кватэру.
|| незак. найма́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.
|| наз. наём, на́йму і найм, на́йму, м. Працаваць па найме.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
наску́бці, -кубу́, -кубе́ш, -кубе́; -кубём, -кубяце́, -кубу́ць; -ку́б; -ку́бла; -кубі́; -ку́бены; зак.
1. чаго. Скубучы, набраць або сабраць у нейкай колькасці.
Н. сена.
Н. пер’я на падушку.
2. Нацягаць, натузаць (разм.).
Н. за валасы.
|| незак. наскуба́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е і наску́бваць, -аю, -аеш, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
невідзі́мка, -і.
1. ДМ -у, Т -ам, м.; ДМ -мцы, Т -ай (-аю), ж., мн. -і, -мак. Нябачная істота.
Чалавек-н.
2. ж. Маленькая тонкая шпілька або заколка для жаночай прычоскі.
◊
Шапка-невідзімка — у казках: шапка, якая робіць нябачным таго, хто яе надзене.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
павыця́гваць, -аю, -аеш, -ае; -аны; зак.
1. каго-што. Выцягнуць адкуль-н. усё, многае або ўсіх, многіх.
Гусі павыцягвалі шыі.
2. перан., каго. Дапамагчы выйсці з цяжкага становішча ўсім, многім (разм.).
П. людзей з бяды.
4. што. Выкрасці ўсё, многае (разм.).
П. грошы з кішэняў.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
падчы́сціць, -ы́шчу, -ы́сціш, -ы́сціць; -ы́шчаны; зак., што.
1. Зрабіць больш чыстым; вычысціць.
П. у садзе.
2. Сцерці, саскрэбці (напісанае).
П. памарку.
3. Зрасходаваць або з’есці ўсё, без астатку (разм.).
П. усе прыпасы.
|| незак. падчышча́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.
|| наз. падчы́стка, -і, ДМ -тцы, ж.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
па́льма, -ы, мн. -ы, -аў, ж.
Паўднёвае вечназялёнае дрэва з прамым негалінастым ствалом і кронай з перыстых або веерападобных лістоў.
Какосавая п.
Фінікавая п.
◊
Пальма першынства — першае месца ў дасягненні чаго-н., перавага ў чым-н. [ад звычаю ў Старажытнай Грэцыі ўзнагароджваць пераможцу ў спаборніцтвах пальмавай галінкай або вянком].
|| прым. па́льмавы, -ая, -ае.
Пальмавая галіна.
Пальмавы алей.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
палявы́, -а́я, -о́е.
1. гл. поле.
2. Які знаходзіцца або які робіцца ў полі (не ў садзе, не ў лесе, не ў гарах).
Палявыя травы.
Палявая мыш.
Палявыя работы.
3. Які мае адносіны да баявых дзеянняў, паходны.
Палявая артылерыя.
Палявая пошта.
П. статут.
Палявая форма.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
памянша́льны, -ая, -ае.
1. Які служыць для памяншэння адлюстравання прадметаў.
Памяншальнае шкло.
2. У граматыцы: звязаны з утварэннем назоўнікаў і прыметнікаў, якія абазначаюць меншую велічыню прадмета або паменшаную ступень якасці, а таксама станоўчыя эмацыянальныя адносіны, напр.: дамок, яблычак, ціхенькі, добранькі. П. суфікс. Памяншальная форма прыметнікаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
прыма́зацца, -а́жуся, -а́жашся, -а́жацца; -а́жся; зак. (разм.).
1. Бесцырымонна або з карыслівымі мэтамі прымкнуць да чаго-н., пранікнуць у якую-н. кампанію, асяроддзе, грамаду.
2. У азартных гульнях: прыняць удзел у гульні, дадаўшы якую-н. суму да стаўкі іграка.
|| незак. прыма́звацца, -аюся, -аешся, -аецца.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)