заку́так, -тка м.
1. у́гол; закоу́лок;
сядзе́ць у ~тку — сиде́ть в углу́;
агле́дзець усе́ ~ткі — осмотре́ть все углы́ (закоу́лки);
2. перен., разг. дыра́ ж., захолу́стье ср.;
◊ глухі з. — медве́жий у́гол
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)
перасмалі́ць I сов., в разн. знач. (смолой) пересмоли́ть;
п. ло́дку — пересмоли́ть ло́дку;
п. усе́ бо́чкі — пересмоли́ть все бо́чки
перасмалі́ць II сов., разг. перепали́ть, переже́чь;
п. валасы́ заві́ўкамі — перепали́ть во́лосы зави́вками
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)
сашчыпа́ць сов.
1. сощипа́ть;
аве́чкі ~па́лі ўсю траву́ — о́вцы сощипа́ли всю траву́;
с. скары́нку з буха́нкі хле́ба — сощипа́ть ко́рку с буха́нки хле́ба;
2. исщипа́ть;
с. усе́ ру́кі — исщипа́ть все ру́ки
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)
узва́жыць сов.
1. прям., перен. взве́сить;
у. на руцэ́ кава́лак руды́ — взве́сить на руке́ кусо́к руды́;
у. усе́ акалі́чнасці — взве́сить все обстоя́тельства;
2. приподня́ть рычаго́м;
у. бервяно́ — приподня́ть рычаго́м бревно́
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)
апрача́, прыназ. з Р.
1. За выключэннем каго‑, чаго‑н. Усе партызаны, апрача сакратара, былі незнаёмыя людзі. Шамякін.
2. Звыш чаго‑н., у дадатак да чаго‑н. На папялішчы, апрача печы, тарчалі шкілеты абгарэлых жалезных ложкаў. Якімовіч.
•••
Апрача таго (у знач. пабочн.) — акрамя таго, да таго ж.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
адгуля́цца, ‑яюся, ‑яешся, ‑яецца; зак.
Разм.
1. Уволю пагуляць, адпачыць. Усе ведалі, што Адарка ў апошні час любіць адгуляцца. Лупсякоў.
2. Адпасвіцца на падножным корме (пра жывёлу). Мой конь, ты добра адгуляўся, Пакуль я ездзіў на машыне, Мой конь, ты добра назбіраўся Дарожкай белай канюшыны. Гаўрусёў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ды́хацца, ‑аецца; безас. незак., без дап. і чым.
Пра магчымасць дыхаць, умовы для дыхання. Лёгка дыхалася на ўлонні прыроды. Шахавец. І хоць нейкае нечуванае багацце раптоўна і не прыйшло, але праз усе гады добра елася і пілося, добра працавалася і слаўна дыхалася цудоўным скіп’ёўскім паветрам. Чорны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ідэалізава́ць, ‑зую, ‑зуеш, ‑зуе; зак. і незак., каго-што.
Паказаць (паказваць) лепшым, чым ёсць у сапраўднасці; падзяліць (надзяляць) ідэальнымі якасцямі. Усе сімпатыю Багушэвіча на баку селяніна-працаўніка, якога паэт, не разумеючы ролі рабочага класа, нават ідэалізуе, лічачы асновай грамадскага жыцця. Ларчанка. Сымон Карызна ідэалізаваў Веру Засуліч. Зарэцкі.
[Ад фр. idéaliser.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
міністэ́рскі, ‑ая, ‑ае.
1. Які мае адносіны да міністра, да міністэрства. Міністэрская пасада. Міністэрскі цыркуляр.
2. Разм. Варты міністра, такі, як у міністра. [Клопікаў:] — Паглядзіш, мужык мужыком, а ў гэтага мужыка міністэрская галава была. Лынькоў. [Васіль:] — Не, няма тут нідзе чалавека з міністэрскім выглядам, усе свае, вясковыя. Савіцкі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
папя́цца, ‑пнуся, ‑пнешся, ‑пнецца; ‑пнёмся, ‑пняцеся; зак.
Разм.
1. Напружыць усе сілы, напружыцца. Для таго, каб знадворку адчыніць дзверы чайной, трэба было добра папяцца. Сабаленка. [Варановіч] упёрся нагою ў сцяну, плячом — у каня каля спіны і папяўся. Конь .. пачаў паднімацца. Чорны.
2. перан. Намагчыся зрабіць што‑н.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)