рабо́та ж

1. (дзеянне, занятак) Árbeit f -, -en; Betríeb m -(e)s, -e; Werk n -(e)s (справа; твор);

дакла́дная рабо́та Präzisiónsarbeit f;

рабо́та паво́дле гра́фіка Árbeit nach dem Tágesplan [Schíchtplan];

рабо́та паво́дле кантра́кту Árbeit laut [nach] Vertrág;

рабо́та па на́йму Verdíngung als Lóhnarbeiter;

2. (прадукт працы) Árbeit f -, -en; Léistung f -, -en (твор);

3. мн рабо́ты Árbeiten pl, Betríeb m -(e)s;

авары́йныя рабо́ты Bérgungsarbeiten pl;

пагру́зачныя рабо́ты Ládearbeiten pl;

перава́лачныя рабо́ты Úmladearbeiten pl;

прае́ктна-канстру́ктарскія рабо́ты Projektíerungs- und Konstruktiónsarbeiten pl;

рабо́ты пу́ску-нала́дкі Éinrichtungs- und Inbetríebnahmearbeiten pl;

разгру́зачныя рабо́ты Áusladearbeiten pl;

ратаўні́чыя рабо́ты Réttungsarbeiten pl; Bérgungsarbeiten pl;

◊ узя́ць каго-н у рабо́ту разм j-n ins Gebét néhmen*

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

стварэ́нне н

1. (дзеянне) Scháffen n -s, Schöpfung f -, -en; Bíldung f -, -en; Ánlegung f -, -en (запасаў і г. д);

2. (твор) Schöpfung f -, -en; Werk n -(e)s, -e;

3. (будаванне, тс перан) Erríchten n -s, Erbáuung f -, -en; Gründung f -, -en (заснаванне);

4. (істота) Geschöpf n -(e)s, -e

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

гімн

(лац. hymnus, ад гр. hymnos)

1) урачыстая песня як сімвал дзяржавы;

2) увогуле хвалебная песня або музычны твор у гонар каго-н., чаго-н. (напр. г. чалавеку працы, г. жыццю).

Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)

со́ла

(іт. solo, ад лац. solus = толькі адзін)

музычны твор або яго частка, прызначаныя для выканання адным музыкантам, спеваком, танцорам, а таксама выкананне, такога твора адным чалавекам (напр. с. для скрыпкі).

Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)

весь​I мест. увесь (род. усяго́, дат. усяму́, вин. усяго́, увесь, твор., пред. усі́м); мн., см. все; (целый — ещё) цэ́лы;

весь день уве́сь (цэ́лы) дзень;

во весь го́лос на ўвесь го́лас;

по всему́ ви́дно па ўсім (з усяго́) віда́ць.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

па́сквіль

(іт. pasquillo, ад Pasquino = імя рымскага башмачніка 15 ст., які пісаў з’едлівыя эпіграмы на высокапастаўленых асоб)

зняважлівы, паклёпніцкі твор, які мае на мэце зганьбаваць, скампраметаваць асобнага чалавека, групу людзей, сацыяльную з’яву або пэўны, часцей прагрэсіўны, кірунак.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

гу́мар, ‑у, м.

1. Здольнасць заўважыць і паказаць у камічнай, дабрадушна-смешнай форме чые‑н. слабасці, недахопы. Чалавек з гумарам. □ Брыгадзір расказвае пра хлопца з яўным замілаваннем, з гэткім харошым задушэўным гумарам. Дадзіёмаў.

2. Мастацкі прыём у творах літаратуры і мастацтва, заснаваны на паказе чаго‑н. у камічнай, дабрадушна-смешнай форме, а таксама літаратурны або мастацкі твор, заснаваны на гэтым прыёме. Аддзел сатыры і гумару ў газеце.

3. Настрой, гумор. Князь насупіўся, што кухар папсаваў яму добры гумар. Гарэцкі. Пан Крулеўскі не мог захаваць свайго добрага гумару. Колас.

[Англ. humour.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

выда́нне, ‑я, н.

1. Дзеянне паводле дзеясл. выдаць (у 4, 5 знач.).

2. Твор друку, які мае спецыфічныя асаблівасці ў знешнім афармленні, у падборы матэрыялаў і можа быць аднесены да пэўнага тыпу. Акадэмічнае, перыядычнае выданне.

3. Сукупнасць экземпляраў якога‑н. твора, надрукаванага з аднаго набору. Пятае выданне твораў У.І. Леніна.

•••

Афіцыйнае выданне — выданне, якое ажыццяўляецца ад імя ўрада ці кіраўніцтва якой‑н. грамадскай арганізацыі і мае заканадаўчы, нарматыўны або дырэктыўны характар.

На выданні — у тым узросце, калі пара выдаваць замуж. Дзве слаўныя дачкі ў Маланні. Прыгожыя, абедзве на выданні. Корбан.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

анса́мбль, ‑я, м.

1. Мастацкая зладжанасць у якім‑н. выкананні (харэаграфічным, музычным). Новы выканаўца ўносіў у спектакль свае адценні, і трэба было, каб яны гарманічна ўліліся ў агульны ансамбль спектакля. «Полымя». // Стройнае адзінства частак чаго‑н. цэлага. Архітэктурны ансамбль. Гарадскі ансамбль. □ Злучаныя паміж сабою крылы будынка ўтвараюць прыгожы ансамбль вакол двара. «Маладосць».

2. Група артыстаў, якія выступаюць разам і складаюць адзіны мастацкі калектыў. Ансамбль песні і танца. □ Пасля лекцыі выступаў калгасны ансамбль, а затым пачаліся агульныя танцы. Дуброўскі.

3. Музычны твор для некалькіх музыкантаў ці спевакоў. Дуэт цымбалаў — прыгожы ансамбль. «Маладосць».

[Фр. ensemble — разам.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

гімн, ‑а, м.

1. Урачыстая песня, прынятая як сімвал дзяржаўнага або класавага адзінства. Дзяржаўны гімн Савецкага Саюза. «Інтэрнацыянал» — міжнародны пралетарскі гімн, партыйны гімн КПСС і іншых камуністычных партый. □ Вялікае пашырэнне гімны атрымалі ў перыяд французскай буржуазнай рэвалюцыі канца XVIII ст. Выключнай папулярнасцю тады карысталася «Марсельеза» Ружэ дэ Ліля, якую французскі Канвент прызнаў нацыянальным гімнам рэспублікі. А. Макарэвіч.

2. Увогуле хвалебная песня або музычны твор у гонар каго‑, чаго‑н. Гімн жыццю. Гімн чалавеку працы. □ Паэт спяваў гімн свабодзе народа і ўсім палымяным сэрцам сваім заклікаў на бой за яе. Майхровіч.

[Грэч. hýmnos.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)