Cogitato quàm longa sit hiems
Думай наперад, якая працяглая зіма.
Думай наперёд,
Шасцімоўны слоўнік прыказак, прымавак і крылатых слоў (1993, правапіс да 2008 г.)
Cogitato quàm longa sit hiems
Думай наперад, якая працяглая зіма.
Думай наперёд,
Шасцімоўны слоўнік прыказак, прымавак і крылатых слоў (1993, правапіс да 2008 г.)
Arbor mala, mala mala
Благая яблыня ‒ благія яблыкі.
Плохая яблоня ‒ плохие яблоки.
Шасцімоўны слоўнік прыказак, прымавак і крылатых слоў (1993, правапіс да 2008 г.)
ниI
1. ні; (при усиленном отрицании) ані́;
ни ша́гу да́льше! ні кро́ку дале́й!;
на у́лице ни души́ на ву́ліцы ні (ані́) душы́;
ни оди́н ні адзі́н (ніво́дзін);
ни одна́ ні адна́ (ніво́дная);
ни одно́ ні адно́ (ніво́днае);
2. (после
что ни говори́, а е́хать придётся што ні кажы́, а е́хаць давядзе́цца;
◊
ни-ни́ ні-ні́, ані́, ані́-ні́;
ни гугу́ ні гугу́, ні мурму́р;
кто бы ни́ был хто б там ні быў;
како́й бы то ни́ было які́ б там ні быў;
во что бы то ни ста́ло што б там ні было́;
ни в како́м (ни в ко́ем) слу́чае ні ў я́кім ра́зе;
ни за каки́е де́ньги! ні за што (на све́це)!, ні за які́я гро́шы!;
ни за что (на све́те)! ні за што (на све́це)!;
како́й ни есть які́ б ні быў;
что ни на есть лу́чший са́мы ле́пшы, найле́пшы;
куда́ ни кинь, всё клин
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)
ино́й
1. (другой) і́ншы, другі́;
не что иное,
2. (некоторый) некато́ры; і́ншы; (какой-л.) які́-не́будзь;
в ины́х слу́чаях у некато́рых вы́падках;
3. (при противоположении или перечислении) адзі́н; другі́; і́ншы; той;
ино́му челове́ку жа́рко, ино́му хо́лодно аднаму́ (і́ншаму) чалаве́ку го́рача, а друго́му (а і́ншаму) хо́ладна;
4.
тот и́ли ино́й той ці і́ншы;
◊
ино́й раз і́ншы раз;
ины́ми слова́ми іна́кш (іна́чай) ка́жучы.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)
ви́деть
ви́деть самолёт ба́чыць самалёт;
мно́гое ви́деть в жи́зни шмат што ба́чыць у жыцці́;
ви́деть оши́бку ба́чыць памы́лку;
ви́деть не могу́ ба́чыць не магу́;
ви́деть свои́ми (со́бственными) глаза́ми ба́чыць на свае́ во́чы;
не ви́деть ничего́ осо́бенного не ба́чыць нічо́га асаблі́вага;
◊
ви́деть во сне сніць, ба́чыць у сне;
ви́дите ли
не ви́деть све́та (бе́лого) не ба́чыць све́ту (бе́лага);
рад вас ви́деть ра́ды вас ба́чыць;
то́лько и ви́дели (кого) то́лькі і ба́чылі (каго);
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)
полага́ть
1. (предполагать) меркава́ць; (считать) лічы́ць; (думать) ду́маць;
я полага́ю, что сде́лаю рабо́ту в срок я мярку́ю (ду́маю, лічу́), што зраблю́ рабо́ту ў тэ́рмін;
полага́ть кого́-л. больны́м
полага́ть свои́м до́лгом
не полага́л я в нём тако́й пры́ти! не ду́маў я, што ў яго́ такі́ спрыт!;
на́до полага́ть
2.
полага́ть нача́ло чему́-л.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)
носи́ться
1. насі́цца; (бегать) бе́гаць, го́йсаць; (летать) лята́ць, лётаць; (гоняться) ганя́цца; (кружиться) кружы́цца; (ходить) хадзі́ць;
де́ти но́сятся по двору́ дзе́ці но́сяцца (бе́гаюць) па двары́;
над о́зером но́сятся ла́сточки над во́зерам лята́юць (лётаюць) ла́стаўкі;
в во́здухе но́сятся снежи́нки у паве́тры лята́юць (лётаюць, кру́жацца) сняжы́нкі;
це́лый день носи́лся по го́роду цэ́лы дзень бе́гаў (го́йсаў) па го́радзе;
2.
◊
но́сится
носи́ться с мы́слью насі́цца з ду́мкай;
но́сятся слу́хи хо́дзяць чу́ткі (пагало́скі, по́галаскі).
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)
смотре́ть
1. глядзе́ць; пазіра́ць;
смотре́ть на не́бо глядзе́ць (пазіра́ць) на не́ба;
смотре́ть пье́су глядзе́ць п’е́су;
2. (на кого, на что,
он смо́трит на это
3. (осматривать) агляда́ць;
смотре́ть больно́го агляда́ць хво́рага;
4.
смотре́ть за поря́дком глядзе́ць (нагляда́ць) за пара́дкам;
смотре́ть за детьми́ глядзе́ць за дзе́цьмі, дагляда́ць (глядзе́ць) дзяце́й;
5. (быть обращённым куда-л.) выхо́дзіць; (о жерлах орудий) быць паве́рнутымі;
о́кна смо́трят в сад во́кны выхо́дзяць у сад;
6. (показываться откуда-л.) глядзе́ць, выгля́дваць;
из-за туч смотре́ло со́лнце з-за хмар глядзе́ла (выгля́двала) со́нца;
7. (виднеться) відне́цца; (выглядывать) выгля́дваць, выгляда́ць; (просвечивать) свіці́цца;
8. (выглядеть) выгляда́ць;
он смо́трит геро́ем ён выгляда́е геро́ем;
9.
ничего́ вы, смотрю́ я, не понима́ете нічо́га вы, ба́чу я, не разуме́еце;
10.
смотри́, не упади́ глядзі́, не павалі́ся;
смотри́ ты, како́й серди́тый! бач ты, які́ зло́сны!;
◊
смотре́ть в о́ба а) глядзе́ць ва ўсе́ во́чы; б) (быть на стороже) быць пі́льным;
смотре́ть сквозь па́льцы глядзе́ць праз па́льцы;
смотре́ть в глаза́, в лицо́ (чему-л.) глядзе́ць у твар (чаму-небудзь);
смотре́ть (чьими-л.) глаза́ми на (что-л.) глядзе́ць (чыімі-небудзь) вача́мі на (што-небудзь);
смотре́ть в ко́рень глядзе́ць у ко́рань;
смотря́ по обстоя́тельствам у зале́жнасці ад абста́він;
смотри́ у меня́ глядзі́ ў мяне́;
смотре́ть больши́ми глаза́ми глядзе́ць вялі́кімі вача́мі (вачы́ма), дзіві́цца;
смотре́ть в гроб (в моги́лу) глядзе́ць у дамаві́ну;
смотре́ть в зу́бы (кому) глядзе́ць у зу́бы (каму);
смотре́ть в рот (кому) глядзе́ць у рот (каму);
смотре́ть с (чьих) рук глядзе́ць з (чыіх) рук;
смотре́ть (на кого) све́рху вниз глядзе́ць (на каго) зве́рху ўніз;
смотре́ть не́ на что няма́ на што глядзе́ць;
смотре́ть с наде́ждой глядзе́ць з надзе́яй;
смотре́ть сквозь ро́зовые очки́ глядзе́ць праз ружо́выя акуля́ры;
смотре́ть сме́рти в глаза́ глядзе́ць сме́рці ў во́чы;
смотре́ть пра́вде в глаза́ глядзе́ць пра́ўдзе ў во́чы;
смотря́
глаза́ бы мои́ не смотре́ли во́чы б мае́ не глядзе́лі;
того́ и смотри́ так і чака́й;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)
звяза́ць
1.
2.
3.
◊ з. за чубы́ — страви́ть;
з. сабе́ ру́кі — связа́ть себе́ ру́ки;
двух слоў не звя́жа — двух слов не свя́жет;
сказа́ў як ~за́ў — сказа́л
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)
ка́пля
1. ка́пля;
2. только
3.
◊ ні ~лі — ни ка́пли;
к. ў мо́ры — ка́пля в мо́ре;
к. за ~ляй — ка́пля за ка́плей;
к. ў ~лю — ка́пля в ка́плю;
да (апо́шняй) ~лі — до (после́дней) ка́пли;
да апо́шняй -лі крыві́ — до после́дней ка́пли кро́ви;
~лі ў рот не браць — ка́пли в рот не брать;
як дзве ~лі вады́ (падо́бны) —
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)