граф, ‑а, м.
Дваранскі тытул у дарэвалюцыйнай Расіі і Заходняй Еўропе, вышэйшы за баронскі. // Асоба, якая мае гэты тытул.
[Ням. Graf.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
гросма́йстар, ‑тра, м.
1. Вышэйшае шахматна-спартыўнае званне. // Асоба, якая мае гэта званне.
2. Галава сярэдневяковага рыцарскага манашскага ордэна.
[Ням. Grossmeister.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
сто́ўпнік, ‑а, м.
У хрысціянстве — рэальная або міфічная асоба, якая выконвала рэлігійны зарок нерухомага стаяння на калонах (стаўпах, слупах).
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
юна́чка, ‑і, ДМ ‑чцы; Р мн. ‑чак; ж.
Разм. Асоба жаночага полу, якая не дасягнула сталасці, маладая дзяўчына.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
капіта́н, ‑а, м.
1. Афіцэрскае званне, якое ідзе за званнем старшага лейтэнанта. // Асоба, якая мае гэта званне. [Васіль] прайшоў праз усю вайну. Вырас, да капітана, камандзіра роты. Шамякін.
2. Начальнік, камандзір судна. Капітан карабля. □ — Вось падыходзіць да мяне капітан і пытае: «Як вы думаеце, дарагі Тапурыя, не будзе непагоды сёння на моры?» Самуйлёнак.
3. Кіраўнік спартыўнай каманды. Капітан футбольнай каманды.
•••
Капітан-лейтэнант — афіцэрскае званне ў ваенна-марскім флоце, якое ідзе за званнем старшага лейтэнанта. // Асоба, якая мае гэта званне.
Капітан 3‑га рангу — афіцэрскае званне ў флоце, якое ідзе за званнем капітан-лейтэнанта. // Асоба, якая мае гэта званне.
Капітан 2‑га рангу — афіцэрскае званне ў флоце, якое ідзе за званнем капітана 3‑га рангу. // Асоба, якая мае гэта званне.
Капітан 1‑га рангу — афіцэрскае званне ў флоце, якое ідзе за званнем капітана 2‑га рангу. // Асоба, якая мае гэта званне.
[Фр. capitaine.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
◎ Неразгара́ка ’нязграбная, няўмелая асоба’ (кап., Жыв. сл.). Відаць, утворана ад разкарака ці раскірэка ’нязграбная асоба, клышаногі чалавек’ (гл.) пры дапамозе ўзмацняльнага не-, якое было далучана пасля дээтымалагізацыі зыходнага слова; пераход к > г у інтэрвакальным становішчы, як у дыялектным стаган < стакан і пад.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Важні́чы ’асоба, адказная за ўзважванне’ (Нас.). Да важыць, вага; параўн. ляснічы, паляўнічы.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Вымяра́льшчык (БРС). Да вымяраць. Калька рус. измеритель (дзеючая асоба) (Крукоўскі, Уплыў, 124).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Касаво́кі ’асоба з косым вокам’. Тыповы складаны прыметнік з другой часткай ‑вокі.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Не́дагадзь ’асоба, якой цяжка дагадзіць’ (слаўг., Нар. словатв.). З дагадзіць, гл. гадзіць.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)