Verbum

саба́чы, -ая, -ае.

1. гл. сабака.

2. Вельмі цяжкі, нязносны, а таксама (пра мароз, холад) незвычайна моцны ў сваім праяўленні (разм.).

Сабачая доля.

С. холад.

3. перан. Адданы, паслужлівы, пакорны (разм.).

Сабачыя вочы.

Сабачая пакорнасць начальству.

4. Састаўная частка некаторых батанічных і заалагічных назваў.

Сабачая мята.

С. клешч.

◊

Ушыцца ў сабачую скуру (разм.) — страціць сумленне.

сагрэ́ць, -грэ́ю, -грэ́еш, -грэ́е; -грэ́ты; зак.

1. што. Зрабіць цёплым, гарачым.

С. малако.

Сонца сагрэла зямлю.

2. каго-што. Перадаць каму-, чаму-н. сваю цеплыню.

С. дзіця на руках.

3. Суцешыць, падпадзёрыць, ажывіць (словам, пачуццём, думкаю, праяўленнем клопату).

С. сваёй дабрынёй (перан.).

|| незак. саграва́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

|| наз. саграва́нне, -я, н. (да 1 знач.).

будзі́ць, буджу́, бу́дзіш, бу́дзіць; незак.

1. каго-што. Перапыняць чый-н. сон, прымушаць прачнуцца.

Б. дзяцей у школу.

2. перан. Абуджаць што-н. у каго-н., выклікаць да жыцця, дзейнасці.

Б. успаміны.

|| зак. пабудзі́ць, -буджу́, -бу́дзіш, -бу́дзіць; -бу́джаны (да 1 знач.), прабудзі́ць, -буджу́, -бу́дзіш, -бу́дзіць; -бу́джаны (да 2 знач.) і разбудзі́ць, -буджу́, -бу́дзіш, -бу́дзіць; -бу́джаны.

пралі́ць, -лью́, -лье́ш, -лье́; -льём, -льяце́, -лью́ць і -лію́, -ліе́ш, -ліе́; -ліём, -ліяце́, -лію́ць; -ліў, -ліла́, -ло́; -лі; -літы; зак., што.

1. Тое, што і разліць (у 1 знач.).

П. ваду на падлогу.

П. чыю-н. кроў (перан.: забіць каго-н.; высок.).

|| незак. праліва́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

|| наз. праліццё, -я́, н. (да 1 знач.; высок.).

прары́ў, -ы́ву, мн. -ы́вы, -ы́ваў, м.

1. гл. прарвацца, прарваць.

2. Месца, дзе прарвана (у 2 і 3 знач.) або дзе прарвалася, прарваліся (у 2 і 4 знач.).

П. у плаціне. П. у лініі абароны праціўніка.

3. перан. Парушэнне ходу работы, якое вядзе да зрыву выканання заданння, плана.

П. у рабоце.

Выйсці з прарыву.

прарэ́х, -а, мн. -і, -аў, м. і прарэ́ха, -і, ДМ -рэ́се, мн. -і, -рэх, ж.

1. Дзірка на адзенні ці ў іншым прадмеце з тканіны.

Кішэнь з прарэхам.

2. перан. Недахоп, недагляд (разм.).

Прарэхі ў кіраўніцтве.

3. Пярэдні разрэз у штанах.

|| памянш. прарэ́шак, -шка, мн. -шкі, -шкаў, м. (да 1 і 3 знач.).

прасве́т, -у, М -ве́це, мн. -ы, -аў, м.

1. Светлая паласа або слабы прамень у неасветленай прасторы.

П. у воблаках.

Жыццё без прасвету (перан.: без надзеі на паляпшэнне).

2. Шырыня аконнага ці дзвярнога праёму (спец.).

3. На пагонах: каляровая падоўжная палоска.

Пагоны з двума прасветамі.

|| прым. прасве́тны, -ая, -ае (да 1 і 3 знач.).

прыслу́хацца, -аюся, -аешся, -аецца; зак., да каго-чаго.

1. Напружыць слых, увагу, каб пачуць што-н.

П. да гаворкі.

2. перан. Прыняць да ўвагі, да ведама што-н.

П. да парад старэйшых.

П. да голасу мас.

3. Прывыкшы да якіх-н. гукаў, перастаць заўважаць іх (разм.).

П. да тарахцення колаў.

|| незак. прыслухо́ўвацца, -аюся, -аешся, -аецца.

прыцэ́л, -а і -у, м.

1. -а, мн. -ы, -аў. Прыстасаванне на агнястрэльнай зброі для навядзення на цэль.

2. -у. Навядзенне на цэль, прыцэльванне.

Лінія прыцэлу.

◊

Узяць (браць) на прыцэл каго-, што-н. — прыцэліцца ў каго-, што-н. (таксама перан.: звярнуць асаблівую ўвагу на каго-, што-н.).

|| прым. прыцэ́льны, -ая, -ае.

Прыцэльная стральба (па цэлі).

прышы́ць, -шы́ю, -шы́еш, -шы́е; -шы́ты; зак., што.

1. Шыючы, прымацаваць.

П. гузік.

2. Прымацаваць, прыбіць (спец.).

П. дошку.

3. перан., каму. Ілжыва прыпісаць што-н., абвінаваціць у чым-н. (разм., неадабр.).

П. справу.

|| незак. прышыва́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

|| наз. прышыва́нне, -я, н. і прышы́ўка, -і, ДМ -ўцы, ж. (да 1 і 2 знач.).