АПРЫ́ШКІ,

удзельнікі нар.-вызв. руху ў зах. раёнах Украіны (Галіччына, Букавіна, Закарпацце) у 16—1-й пал. 19 ст. Выступалі супраць феад. прыгнёту з боку польск. і ўкр. шляхты, аўстр., венг. і малд. памешчыкаў. Найб. вядомыя выступленні апрышкаў у 1730—40 пад кіраўніцтвам К.Доўбуша.

т. 1, с. 435

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

АЎСЕ́КЛІС

(Auseklis; сапр. Крогземіс Мікеліс Якабавіч; 18.9.1850, г.п. Алоя, воласць Унгурпілс, Латвія — 6.2.1879),

латышскі паэт. Прадстаўнік рамантызму ў лат. літаратуры. Праследаваўся за вальнадумства. Аўтар зб. «Вершы» (1873). Выступаў супраць ням. баронаў і лат. духавенства, услаўляў свабодалюбства лат. народа, па-майстэрску выкарыстоўваў фальклорныя сюжэты, вобразы.

М.Абала.

т. 2, с. 88

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

гве́льфы

(іт. Guelfi)

палітычная групоўка ў Італіі ў 12—15 ст., якая змагалася супраць намаганняў імператараў «Свяшчэннай Рымскай імперыі» і іх прыхільнікаў гібелінаў зацвердзіць уладу на Апенінскім паўвостраве; выражала інтарэсы папаланаў.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

грынбе́керы

(англ. greenbackers, ад greenbacks = літар. зялёныя спінкі)

удзельнікі фермерскага руху ў ЗША ў першыя дзесяцігоддзі пасля грамадзянскай вайны 1861—1865 гг., якія выступалі супраць скасавання папяровых грошай зялёнага колеру (грынбекаў).

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

дыкта́т

(ням. Diktat, ад лац. dictatum = тое, што прадыктавана)

палітыка навязвання сваіх умоў, патрабаванняў моцнай краінай больш слабой краіне;

2) несправядлівае пагадненне, дагавор, абавязацельства, навязаныя адной дзяржавай другой супраць яе волі.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

мантані́сты

(лац. montanistae < гр. montanistai, ад Montan = імя жраца)

члены хрысціянскай секты, заснаванай у 2 ст. Мантанам, якая выступала супраць канцэнтрацыі ўлады ў руках епіскапаў і заклікала да адмаўлення ад уласнасці.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

сабады́ла

(н.-лац. Sabadilla < ісп. cebadilla, ад cebada = ячмень)

расліна сям. лілейных, пашыраная на горных лугах Амерыкі, пераважна Мексікі; настойка і адвар насення гэтай расліны выкарыстоўваюцца супраць паразітаў жывёл і чалавека.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

сэцэсіён

(ням. Sezession, ад лац. secessio, -onis = адыход убок, аддаленне)

назва аб’яднанняў мастакоў у Германіі і Аўстрыі ў канцы 19 — пач. 20 ст., члены якіх выступалі супраць акадэмізму, прапагандавалі стыль «мадэрн».

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

прыцягну́ць, -ягну́, -я́гнеш, -я́гне; -ягні́; -я́гнуты; зак.

1. каго-што. Цягай наблізіць, цягнучы, прысунуць, даставіць куды-н.

П. бервяно.

П. лодку да берага.

2. каго (што). Прывесці сілай ці супраць волі (разм.).

П. у госці.

3. каго-што. Прымусіць звярнуць увагу на што-н. або выклікацьжаданне прыбыць куды-н.

Выстаўка прыцягнула шмат наведвальнікаў.

4. каго (што). Прымусіць, выклікаць жаданне прыняць удзел у чым-н.

П. да работы ў камісіі.

5. каго (што) да чаго. Прымусіць адказаць за сваю дзейнасць, учынкі (афіц.).

П. да адказнасці.

|| незак. прыця́гваць, -аю, -аеш, -ае.

|| наз. прыця́гванне, -я, н. (да 1—3 і 5 знач.) і прыцягне́нне, -я, н. (да 4 і 5 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

vórliegen

* vi

1) ляжа́ць (перад чым-н.)

2) ме́цца, быць у наяўнасці, існава́ць

es liegt nichts gégen ihn vor — су́праць яго́ няма́ ніцкіх абвінава́чванняў

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)