Тое, што і штоноч. Пахана, замест таго, каб спаць у хаце, сядзела штоночы ў млыне на мяшках.Чорны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
прочь
1.нареч. (в сторону) прэч;
он бы́стро пошёл прочь от меня́ ён шпа́рка пайшо́ў прэч ад мяне́;
2.межд. прэч; (вон) вон; (долой) дало́ў;
прочь с доро́ги! прэч з даро́гі!;
прочь отсю́да! прэч (вон) адгэ́туль!, прэч (дало́ў) з маі́х вачэ́й!;
ру́ки прочь! ру́кі прэч!;
◊
не прочьв знач. сказ. не су́праць, не ад таго́, каб…;
он не прочь отдохну́ть ён не су́праць (не ад таго́, каб) адпачы́ць.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
Cattus amat piscem, sed non vult tingere plantam
Кот любіць рыбу, але не жадае мачыць лапы.
Кот любит рыбу, но не хочет мочить лапы.
бел. Хоча выдраць з вулля мёду і каб не ўкусіла ніводная пчала. Хоча і ў пост аскароміцца, і ў святыя трапіць. Калі рыбу есці ‒ трэба ў ваду лезці. Не замуціш вады ‒ не паймаеш рыбы. Хочацца смачнага есці, а зарабіць не хочацца. Яму каб мёд, а яшчэ каб і лыжка.
рус. Лакома кошка до рыбки, да в воду лезть не хочет. Ног не мочить, так и рыбок не ловить. Хочется есть, да не хочется лезть. Есть молоко, да доставать далеко. Чтобы рыбку съесть, надо в воду лезть.
фр. Chat aime poisson mais n’aime pas a se mouiller les pattes (Кот любит рыбу есть, но не любит лапы мочить).
англ. The cat would eat fish and wouldn’t wet her paws (Хочет кот рыбки съесть, да не хочет лапы мочить).
нем. Wer mit will essen, soll mit uns dreschen (Кто вместе хочет есть, тот должен с нами молотить). Wer Fische fangen will, muß vorher die Netze flicken (Кто хочет ловить рыбу, должен предварительно заштопать сети).
Шасцімоўны слоўнік прыказак, прымавак і крылатых слоў (1993, правапіс да 2008 г.)
Ве́шыць ’пры сяўбе абазначаць саломай месца, дзе ўпала апошняе зерне, каб другі раз не кідаць зерня на тое ж месца’; ’абстаўляць, вызначаць дарогу зімой’ (Нас.). Да вяха́1 (гл.). Параўн. таксама рус.прэйл. (Латв. ССР) ве́шить ’ставіць веткі, калі сеюць, абазначаючы вузкія палосы засеянага поля’, укр.вішити ’вяшыць’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Мядзвёдак ’рама, у якую ўстаўляецца верацяно з ніткамі, каб звіваць іх на клубок’ (Шат.), мядзведка ’рубанак з дзвюма ручкамі’ (браг., Мат. Гом.), лоеў.мядзведка ’рычаг, якім паварочваецца шацёр ветрака’ (ЛАПП). Да мядзведзь (гл.). Названы паводле падабенства з лапамі мядзведзя. Аналагічна баран ’рубанак з дзвюма ручкамі’, каза 19, казан (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Палірава́ць ’апрацоўваць паверхню чаго-н., каб надаць ёй люстрана-гладкі выгляд’ (ТСБМ). Ст.-бел.полеровати ’тс’ (XVI ст.) < польск.polerować < ням.polieren ’тс’ (Булыка, Запазыч., 251). Для сучаснага бел.паліраваць магчыма і рус. пасрэдніцтва. Рус.полирова́ть < ням.polieren з франц.polir, лац.polīre ’тс’ (гл. Фасмер, 3, 309).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Раскама́рыцкі ’танец камарынская’ (Мядзв.). Экспрэсіўнае ўтварэнне, параўн. растуды́ яе туды́ ’каб ёй пуста было!’ (Мат. Маг. 2), ад кама́рыцкі, прастамоўнай трансфармацыі кама́рынскі/кама́рынская, якое ідэнтычна рус.камари́нская ’народная песня для скокаў; танец пад гэтую песню’ (паводле некаторых аўтараў, кампазітар Глінка выкарыстаў беларускую народную мелодыю). Параўн. аналагічнае рус.асташ.раскамари́нская.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
skimp
[skɪmp]
v.
1) скупі́цца
2) ашчаджа́ць
She had to skimp to send her son to college — Яна́ му́сіла ашчаджа́ць, каб магчы́ пасла́ць сы́на ў інстыту́т
3) рабі́ць недакла́дна, недаскана́ла
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
ху́доIсущ. лі́ха, род. лі́ха ср., мн. нет, зло, род. зла ср., мн. нет;
◊
нет ху́да без добра́посл. лі́ха без дабра́ не быва́е; няма́ лічо́га ліхо́га, каб на до́брае не вы́йшла.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
ánliegen
*vi
1) (anA) межава́ць
2) абляга́ць (пра вопратку)
3)
es liegt mir (sehr) an, dass… — для мяне́ (ве́льмі) ва́жна, каб…
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)