стол, стала́, мн. сталы́, стало́ў, м.

1. Прадмет мэблі ў выглядзе шырокай гарызантальнай дошкі на высокіх падпорах, ножках.

Пісьмовы с.

Сесці за сталы.

Перагаворы за круглым сталом (перан.: пры поўным раўнапраўі бакоў).

2. Прадмет спецыяльнага абсталявання або частка станка падобнай формы.

Аперацыйны с.

3. адз. Страва, ежа, тое, што падаюць для яды.

Затраты на с.

Разнастаіць с.

4. Від стравы, ежы; рэжым харчавання.

Мясны с.

Дыетычны с.

Вегетарыянскі с.

5. які або чаго. Аддзел ва ўстанове, а таксама сама ўстанова, якая займаецца спецыяльным колам пытанняў

С. даведак.

Пашпартны с.

|| памянш. сто́лік, -а, мн. -і, -аў, м. (да 1 знач.).

|| прым. стало́вы, -ая, -ае (да 1 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

чарвя́к, -а́, мн. -і́, -о́ў і чэ́рві, чарве́й, м.

1. Беспазваночны жывёльны арганізм з доўгім мяккім целам, без канечнасцей і ярка выражанай галавы.

2. перан. Пра нікчэмнага, агіднага чалавека (пагард.).

3. перан., чаго. Пра пачуццё або стан, які працяглы час турбуе, назаляе.

Яго мучыў ч. нуды.

4. Від шрубы для перадачы вярчэння ў некаторых механізмах (спец.).

○ Дажджавы чарвяк — чырвоны земляны чарвяк.

Раснічныя чэрві — клас плоскіх чарвей з целам, пакрытым раснічкамі.

Шаўкавічны чарвяк — вусень тутавага шаўкапрада.

◊

Замарыць чарвяка (разм.) — злёгку перакусіць, прагнаць голад.

|| памянш. чарвячо́к, -чка́, мн. -чкі́, -чко́ў, м. (у 1—3 знач.).

|| прым. чарвяко́вы, -ая, -ае (да 1 знач.) і чарвя́чны, -ая, -ае (да 4 знач.; спец.).

Чарвячная перадача.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

view​1 [vju:] n.

1. (on/about) по́гляд, ду́мка;

hold extreme views мець проціле́глыя ду́мкі;

take a different view ду́маць іна́кш;

in my view на мой по́гляд;

a point of view пункт гле́джання

2. (of) ацэ́нка (фактаў);

have a clear view ствары́ць сабе́ я́сны во́браз;

take a favou rable view of smth. стано́ўча ацані́ць што-н.;

take a poor/serious view of smb./smth. ста́віцца ке́пска/сур’ёзна да каго́-н./чаго́-н.

3. по́зірк; по́ле зро́ку;

at first view на пе́ршы по́гляд;

have a good view of smth. до́бра ба́чыць што-н.;

come into view з’яўля́цца;

in full view на вача́х

4. від, краяві́д; панара́ма;

a room with a view of the sea пако́й з ві́дам на мо́ра

5. агля́д;

a private view верніса́ж; прэм’е́ра;

on view вы́стаўлены для агля́ду

6. від, краяві́д; віда́рыс (малюнак, фатаграфія і да т.п.);

postcards with views of Scotland пашто́ўкі з краяві́дамі Шатла́ндыі

7. наме́р, інтэ́нцыя;

with a view to doing smth. з наме́рам/надзе́яй зрабі́ць што-н.

♦

a bird’s-eye view агу́льная перспекты́ва; від зве́рху; агу́льнае, неглыбо́кае ўяўле́нне (аб чым-н.);

have smth. in view мець што-н. на ўва́зе;

in view of smth. з прычы́ны чаго́-н.; праз што-н.

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

пра́ктыкум

(лац. practicum, ад гр. praktikos = дзейны, актыўны)

від практычных заняткаў па якому-н. вучэбнаму прадмету звычайна ў вышэйшых навучальных установах, а таксама вучэбны дапаможнік для правядзення такіх заняткаў.

Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)

цырк

(лац. circus = літар. круг)

від мастацтва, які ўключае акрабатыку, эквілібрыстыку, жангліраванне, клаунаду, эксцэнтрыку, дрэсіроўку жывёл і інш., а таксама будынак з арэнай і амфітэатрам, дзе адбываюцца цыркавыя прадстаўленні.

Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)

gatunek, ~ku

gatun|ek

м.

1. гатунак, сорт;

w najlepszym ~ku — найлепшага гатунку;

~ek wyborowy — вышэйшы гатунак;

2. біял. від;

mieszanie ~ków — гібрыдызацыя;

3. жанр;

~ek literacki — літаратурны жанр

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

Брадні́к ’від рыбалоўнай сеткі’ (БРС, Касп., Бір. Дзярж., Бяльк.), браднык ’тс’ (Лысенка, ССП). З брэдні́к (да асновы брэд‑; слав. *bred‑ брадзіць’, гл. брадзі́ць). Націск у бра́днык яўна другасны. Параўн. рус. бередни́к, бре́дник ’тс’, бре́день, укр. бре́день. Параўн. яшчэ Рудніцкі, 202. Брадні́к можа паходзіць і з бродні́к ’тс’ (параўн. палес. бродні́к ’тс’ — Крыв.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Вадзя́нка 1 ’від хваробы’. Суфіксальнае ўтварэнне, узнікшае як вынік кандэнсацыі словазлучэння вадзяная хвароба; параўн. ст.-рус. водьныи трудъ ’вадзяная хвароба’ (Сразн., 1, 279). Параўн. Шанскі, 1, В, 126–127.

Вадзя́нка 2 ’бочка з вадой’ (Мат. Гом., Гарэц., Інстр. I, Юрч.). Суфіксальны дэрыват, вынік універбізацыі словазлучэння вадзяная бочка. Параўн. рус. водянка, укр. водянка ’тс’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Вэрч ’скрутак лыка, лазы’ (Інстр. III), укр. верч ’скрутак, пучок’, рус. верчь ’тое, што спрадзена без верацяна (канапляная пража, вяроўка і г. д.)’. Параўн. таксама і рус. ве́рча ’від пражы; палавік, сатканы з ануч’. Утварэнне ад дзеяслова *vьrtěti. Усх.-слав. формы адлюстроўваюць старое вытворнае з ‑j‑ суфіксацыяй (vьrt‑jь). Гл. Рудніцкі, 367.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Ме́злева ’аброк натурай’ (Нар. Гом.), мезлява ’падатак у Вялікім княстве Літоўскім у выглядзе скаціны, птушак, яек’, ’від абавязковай працы’ (Ябл., Вяржбоўскі, дыс.; Брукнер, Litwa), ст.-бел. мезлева, мезлива ’падатак за быдла’ (XV ст.). Балтызм. Параўн. літ. mẽzliava ’падатак, складчына’, лат. mezlava ’падатак’ (Карскі, Труды, 390; Булыка, Лекс. запазыч., 85; Лаўчутэ, Балтизмы, 94).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)