макро́та, ‑ы, ДМ ‑роце, ж.

Слізістыя і гнойныя выдзяленні з лёгкіх або дыхальных шляхоў. Кашаль з макротай. □ — Палачкі Коха ў макроце знайшлі, — растлумачыў па ўсіх правілах медыцыны брат. Дамашэвіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

праві́дла, ‑а, н.

Спец. Прылада, пераважна драўляная, якая служыць для выпроствання, выраўноўвання чаго‑н. // Прылада ў форме ступні чалавека, якая кладзецца ў боты або іншы абутак для захавання яго формы.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

прагрэ́сія, ‑і, ж.

У матэматыцы — рад лікаў, у якім кожны атрымліваецца з папярэдняга шляхам прыбаўлення пастаяннага для данай прагрэсіі ліку (арыфметычная прагрэсія) або шляхам памнажэння на пастаянны лік (геаметрычная прагрэсія).

[Ад лац. progressio — рух наперад.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

праду́кцыя, ‑і, ж.

1. Сукупнасць прадуктаў або асобны прадукт вытворчасці. Валавая прадукцыя прамысловасці. □ Завод перажываў тады гарачую пару — асвойваў новую прадукцыю. Шуцько.

2. Прадукты разумовай працы, творы мастацтва. Літаратурная прадукцыя.

[Лац. productio.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

палаві́ншчык, ‑а, м.

Разм.

1. Той, хто мае палавіну паю ў якой‑н. справе або валодае якой‑н. маёмасцю ўдваіх з кім‑н.

2. Гіст. Селянін, які арандуе зямлю напалавіну.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

памо́кнуць, ‑ну, ‑неш, ‑не; пр. памок, ‑ла; зак.

1. Мокнуць некаторы час. Памокнуць гадзіну пад дажджом.

2. (1 і 2 ас. не ўжыв.) Змокнуць — пра ўсіх, многіх або ўсё, многае.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

папераклада́ць 1, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., каго-што.

Перакласці ​1 ўсё, многае або ўсіх, многіх.

папераклада́ць 2, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., што.

Перакласці з адной мовы на другую ўсё, многае.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

папрымярза́ць, ‑ае; зак.

Прымерзнуць — пра ўсіх, многіх або пра ўсё, многае; прымерзнуць у многіх месцах. Да чорнай шыбіны папрымярзалі снежныя крупы, пашарэла зямля, і больш нічога не было відно. Грахоўскі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

папяро́снік, ‑а, м.

1. Той, хто вырабляе папяросы або гандлюе імі.

2. Невялікая трубка, у якую ўстаўляюцца папяросы, цыгарэты; муштук. Карпусь выпускаў з масянжовага папяросніка.. стружкі сіва-сіняга дыму. Баранавых.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

нажда́к, ‑у, м.

Горная парода, якая складаецца з дробных зярнят карунду і прымесей іншых мінералаў. // Парашок з гэтага мінералу, які ўжываецца для шліфоўкі або чысткі металічных вырабаў, шкла і пад.

[Цюрк. nadžak.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)