гадзяня і гадзянё, ‑няці; мн. ‑няты, ‑нят; н.

Малая гадзюка. // Разм. Ужываецца як слова лаянкі ў дачыненні да дзіцяці, маладога чалавека. «От, гадзяня, няма на цябе кала!» — думаў [Глушак] пра Дзятліка. Мележ.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

дэбаты, ‑аў; адз. няма.

Абмеркаванне якога‑н. пытання; спрэчкі. Пасля даклада пачаліся дэбаты. Спыніць дэбаты. ▪ Пазіраючы ажыўлены рух навакол парламента, мы ўспомнілі, што сёння адбываюцца дэбаты па ратыфікацыі .. пагадненняў. Лынькоў.

[Фр. debats.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

крэсы, ‑аў; адз. няма; (звычайна ў спалучэнні з прым. «усходнія»).

Назва Заходняй Беларусі і Заходняй Украіны, якой карысталіся польскія шавіністы ў 1919–1939 гг., калі гэтыя землі былі захоплены буржуазнай Польшчай.

[Польск. kresy — прыгранічная вобласць.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

парадаксальны, ‑ая, ‑ае.

Які змяшчае ў сабе парадокс, з парадоксам. Парадаксальныя вывады. ▪ Няма нічога неспадзяванага і парадаксальнага ў тым, што, гаворачы пра Івана Шамякіна, часам прыгадваюць імя Івана Тургенева. «Полымя».

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

паўпляшкі, ж.

Палавіна пляшкі. Віця ведаў, што ў кладоўцы застаўся мяшок збожжа, што прыслаў дзед, і паўпляшкі алею, але браць не захацеў, ліха з ім, тут самому няма куды дзецца. Нядзведскі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

прыродаапісальны, ‑ая, ‑ае.

Які апісвае прыроду, змяшчае ў сабе апісанне прыроды. Маляўнічая прыродаапісальная лірыка [Максіма Танка] здзіўляе і вабіць сваёй пластыкай. Бугаёў. Заўважым, што ў лірыцы Багушэвіча амаль няма прыродаапісальных, любоўных вершаў. Навуменка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

пустапарожнасць, ‑і, ж.

Уласцівасць пустапарожняга; пустая, бяссэнсавая справа. — Ці варта было траціць столькі дарагіх для чалавека гадоў дзеля такой пустапарожнасці? Ніякага значэння для навукі, для жыцця ў гэтым адкрыцці няма... Дубоўка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Васпо́льза ’карысць, польза’ (Бяльк.). Утварэнне на базе запазычанага з рус. дзеяслова васпо́льзываць (гл.); параўн. і рус. по́льза ’карысць’. У рус. мове (у Даля і ў СРНГ) слова тыпу воспольза няма.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

ра́да

(польск. rada, ад ням. Rath)

1) савет прадстаўнікоў у розныя гістарычныя перыяды ў Польшчы і Беларусі (напр. паны-рада Вялікага княства Літоўскага);

2) сумеснае абмеркаванне якіх-н. пытанняў, нарада;

3) парада;

4) сродак, паратунак, выйсце (напр. няма рады, не даць рады).

Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)

no2 [nəʊ] adj.

1. нія́кі, ні адзі́н; няма́; зусі́м не;

It’s of no importance. Гэта не мае ніякага значэння;

He is no philosopher. Які з яго філосаф;

There is no telephone in our house. У нашым доме няма тэлефона.

2. не (азначае забарону);

No smoking! Не курыць!;

No parking! Стаянка забаронена!

3. infml не (азначае немагчымасць);

there is no saying/telling немагчы́ма сказа́ць;

There is no knowing what may happen. Хто ведае, што можа здарыцца.

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)