шахі́рыць

‘шахірыць што-небудзь (грошы) і без прамога дапаўнення (колькі можна шахірыць паўсюль?)’

дзеяслоў, пераходны/непераходны, незакончанае трыванне, незваротны, 2-е спражэнне

Цяперашні час
адз. мн.
1-я ас. шахі́ру шахі́рым
2-я ас. шахі́рыш шахі́рыце
3-я ас. шахі́рыць шахі́раць
Прошлы час
м. шахі́рыў шахі́рылі
ж. шахі́рыла
н. шахі́рыла
Загадны лад
2-я ас. шахі́р шахі́рце
Дзеепрыслоўе
цяп. час шахі́рачы

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

швэ́ркаць

‘гаварыць, вымаўляць што-небудзь і без прамога дапаўнення; сноўдаць; шоргаць, шаркаць’

дзеяслоў, пераходны/непераходны, незакончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне

Цяперашні час
адз. мн.
1-я ас. швэ́ркаю швэ́ркаем
2-я ас. швэ́ркаеш швэ́ркаеце
3-я ас. швэ́ркае швэ́ркаюць
Прошлы час
м. швэ́ркаў швэ́ркалі
ж. швэ́ркала
н. швэ́ркала
Загадны лад
2-я ас. швэ́ркай швэ́ркайце
Дзеепрыслоўе
цяп. час швэ́ркаючы

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

шкрэ́бці

‘скрэбці каго-небудзь, што-небудзь і без прамога дапаўнення’

дзеяслоў, пераходны/непераходны, незакончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне

Цяперашні час
адз. мн.
1-я ас. шкрабу́ шкрабё́м
2-я ас. шкрабе́ш шкрабяце́
3-я ас. шкрабе́ шкрабу́ць
Прошлы час
м. шкро́б шкрэ́блі
ж. шкрэ́бла
н. шкрэ́бла
Загадны лад
2-я ас. шкрабі́ шкрабі́це
Дзеепрыслоўе
цяп. час шкрабучы́

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

шмуглява́ць

‘незаконна пастаўляць што-небудзь і без прамога дапаўнення (шмугляваць чым-небудзь)’

дзеяслоў, пераходны/непераходны, незакончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне

Цяперашні час
адз. мн.
1-я ас. шмуглю́ю шмуглю́ем
2-я ас. шмуглю́еш шмуглю́еце
3-я ас. шмуглю́е шмуглю́юць
Прошлы час
м. шмуглява́ў шмуглява́лі
ж. шмуглява́ла
н. шмуглява́ла
Загадны лад
2-я ас. шмуглю́й шмуглю́йце
Дзеепрыслоўе
цяп. час шмуглю́ючы

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

шо́ркаць

‘шоркаць што-небудзь (шоркаць стужку) і без прамога дапаўнення (шоркаць нагамі)’

дзеяслоў, пераходны/непераходны, незакончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне

Цяперашні час
адз. мн.
1-я ас. шо́ркаю шо́ркаем
2-я ас. шо́ркаеш шо́ркаеце
3-я ас. шо́ркае шо́ркаюць
Прошлы час
м. шо́ркаў шо́ркалі
ж. шо́ркала
н. шо́ркала
Загадны лад
2-я ас. шо́ркай шо́ркайце
Дзеепрыслоўе
цяп. час шо́ркаючы

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

эканамізава́ць

‘эканоміць што-небудзь і без прамога дапаўнення (на чым-небудзь)’

дзеяслоў, пераходны/непераходны, незакончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне

Цяперашні час
адз. мн.
1-я ас. эканамізу́ю эканамізу́ем
2-я ас. эканамізу́еш эканамізу́еце
3-я ас. эканамізу́е эканамізу́юць
Прошлы час
м. эканамізава́ў эканамізава́лі
ж. эканамізава́ла
н. эканамізава́ла
Загадны лад
2-я ас. эканамізу́й эканамізу́йце
Дзеепрыслоўе
цяп. час эканамізу́ючы

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

эканамізава́ць

‘эканоміць што-небудзь і без прамога дапаўнення (на чым-небудзь)’

дзеяслоў, пераходны/непераходны, закончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне

Будучы час
адз. мн.
1-я ас. эканамізу́ю эканамізу́ем
2-я ас. эканамізу́еш эканамізу́еце
3-я ас. эканамізу́е эканамізу́юць
Прошлы час
м. эканамізава́ў эканамізава́лі
ж. эканамізава́ла
н. эканамізава́ла
Загадны лад
2-я ас. эканамізу́й эканамізу́йце
Дзеепрыслоўе
прош. час эканамізава́ўшы

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

нядобрасумле́нны, -ая, -ае.

1. Які абыякава, без старання выконвае свае абавязкі.

Н. працаўнік.

2. Заснаваны на нядбайстве, на несумленных адносінах да чаго-н.

Н. ўчынак.

3. Выкананы без шчырасці і старання.

Нядобрасумленная работа.

|| наз. нядобрасумле́ннасць, -і, ж.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

ad lib [ˌædˈlɪb] adv. (скар. ад лацін. ad libitum) экспро́мтам, спанта́нна, без падрыхто́ўкі;

He spoke entirely ad lib. Ён гаварыў без пад рыхтоўкі.

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

дабрата́ ж. доброта́;

◊ лі́шняя д. — дурата́ — посл. доброта́ без ра́зума вредна́

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)