то́рба ж. Béutel m -s, -; Sack m -(e)s, Säcke; Béttelsack m (жабрака);

◊

хадзі́ць з то́рбай bétteln géhen*;

насі́цца як з пі́санай то́рбай з кім-н., чым-н. ein großes Getue mit j-m [mit etw.] máchen

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

на́дпіс м.

1. Áufschrift f -, -en, Überschrift f; Títel m -s, - (над чым-н.); Beschríftung f -, -en (пад малюнкам, чарцяжом);

кні́га з на́дпісам ein Buch mit Wídmung;

2. (на камені, манеце і г. д.) Ínschrift f -, -en

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

напо́мніць

1. er¦ínnern vt (што-н., аб чым-н. an A) ins Gedächtnis rúfen*; máhnen vt (засцерагаць);

2. (здацца падобным на каго-н., што-н.) an j-n, an etw. erínnern; j-n, etw. im Gedächtnis wáchrufen*

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

перабіра́ць

1. (адсартаваць) áuslesen* vt, sortíeren vt;

2. (перагледзець) dúrchsehen* vt;

3. (узяць болыш, чым трэба) zu viel néhmen*;

4. (быць пераборлівым) nörgeln vi, méckern vi;

5. (рытмічна кратаць):

перабіра́ць стру́ны die Sáiten rühren [erklíngen lássen*, ánschlagen*]

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

арыентава́цца

1. sich ori¦entíeren, séinen Stándort bestímmen; sich zuréchtfînden* аддз.;

2. (разбірацца ў чым-н.) sich zuréchtfînden* аддз. (in D); sich áuskennen*;

3. (спадзявацца на каго-н., што-н.) sich ríchten (nach D); sich ori¦entíeren (an D)

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

абста́віць

1. umstéllen vt, umgében* vt (чым-н. mit D);

2. (абстаўляць мэбляй і г. д.) áusstatten vt, éinrichten vt, möblíeren vt;

3. перан., разм. (стварыць умовы) arrangíeren [ɑrã:´ʒі:-] vt; éinrichten vt;

4. (апярэдзіць) übertrúmpfen vt, überhólen vi

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

зве́рху

1. прысл. (на пытанне «aдкyль?») von óben (heráb);

2. прыназ. (над чым-н.) óberhalb (G), über (D, A);

◊

глядзе́ць на каго-н. зве́рху ўні́з j-n von óben heráb ánsehen* [behándeln]; sich j-m gegenüber heráblassend verhálten*

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

біле́т

(фр. billet)

1) дакумент на права праезду, уваходу, карыстання чым-н. (напр. б. у кіно, праязны б.);

2) дакумент, які сведчыць аб прыналежнасці да якой-н. арганізацыі або пра адносіны да якіх-н. абавязкаў (напр. прафсаюзны б., ваенны б.);

3) папяровы грашовы знак (напр. крэдытны б.);

4) картка з пытаннямі на экзаменах.

Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)

ро́зум, -у, М -е, м.

1. Здольнасць чалавека лагічна і творча мысліць, абагульняць вынікі пазнання.

Чалавек вялікага розуму.

Яна адрозніваецца і розумам, і прыгажосцю.

Прыродны р.

2. Разумовае развіццё, інтэлект.

Р. дыктаваў ёй зрабіць так.

Што галава, то р. (прыказка). Каб не твой р. ды не наша хітрасць, прапалі б усе на свеце (прымаўка). Па адзенні сустракаюць, а па розуму праводзяць (прыказка).

3. перан. Пра чалавека як носьбіта інтэлекту.

Лепшыя розумы чалавецтва (вялікія мысліцелі, вучоныя; высок.).

◊

Ад (з) вялікага розуму (разм., іран.) — здуру, па дурасці.

Давесці да розуму каго (разм.) — тое, што і на розум наставіць.

Дайсці да розуму (разм.) — паразумнець, разабрацца ў чым-н.

Дайсці сваім розумам (разм.) — самастойна разабрацца ў чым-н.

Жыць сваім розумам (разм.) — прытрымлівацца сваіх поглядаў, быць самастойным ва ўсім.

Жыць чужым розумам (разм.) — прытрымлівацца чужых поглядаў, не маючы самастойнай думкі.

Звесці з розуму каго (разм.) —

1) давесці да страты розуму;

2) захапіць, зачараваць.

Яе прыгажосць звяла з розуму хлопца.

З розумам або з галавой (рабіць што-н.; разм.) — разумна, з веданнем справы.

З розуму сышло (разм.) — зусім забыў.

На розум наставіць (навесці) каго (разм.) — даць разумную параду, навучыць чаму-н. добраму.

Не пры сваім розуме хто (разм.) — не зусім нармальны псіхічна.

Прыйсці да розуму (разм.) — стаць разважлівым.

Пры сваім розуме хто (разм.) — у нармальным псіхічным стане.

Розум за розум заходзіць у каго (разм.) — не ў стане разумна разважаць, дзейнічаць з-за разгубленасці, мноства спраў.

Розуму не дабяру (разм.) — не магу зразумець, здагадацца.

Траціць розум —

1) дурнець;

2) ад каго-чаго, надта захапляцца кім-, чым-н. (разм.).

Ці маеш ты розум? (разм.) — ці разумееш ты, што робіш?

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

злі́цца, зліюся, зліешся, з ліецца; зліёмся, зліяцеся і салыося, сальешся, сальецца; сальёмся, сальяцеся; заг. зліся; зак.

1. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Злучыцца ў адзін паток. [Ручаіны] бягуць несціхана, бягуць безупынна, .. покі не сальюцца ў бурлівыя патокі. Колас. Паток імчыцца ўніз з вяршыні, Каб зліцца з ведалі ракі І ўпасці на далонь турбіны. Смагаровіч.

2. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Злучыцца ў выніку плаўлення ў адну суцэльную масу. Соль злілася ў камяк.

3. Аб’яднацца ў адну арганізацыю, групу і пад. — Мы сталі ў адзін фронт з другім, выяўленым намі тут партызанскім атрадам. К вясне нашы атрады зліліся. Чорны.

4. перан. Утварыць з кім‑, чым‑н. адзінае цэлае. Наталька злілася з гэтым людскім патокам і загубілася ў ім. Колас. // перан. Змяшацца, перастаць, адрознівацца (для слыху, зроку і пад.). Грукат гармат зліўся ў суцэльную кананаду. Шашкоў. Сінія палоскі кашулі на.. [Міхасёвай] спіне зліліся ў адно. Савіцкі. // перан. Неразрыўна звязацца з кім‑, чым‑н. Жыццё [Нямко] злілося з інтарэсамі калгаса, з клопатамі аб конях. Кулакоўскі. // Наблізіўшыся, саставіць быццам бы адно цэлае з кім‑, чым‑н., стаць як бы часткай чаго‑н. Салаўёў ляжаў, прыціснуўшыся да зямлі і стараючыся зліцца з ёю. Шахавец. Пятрусь з Антосем прыпалі да зямлі і, падпоўзшы да жыта, зліліся з ім. Нікановіч.

5. Льючыся, перамясціцца; сцячы. Смятана злілася, а малако засталося.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)