шмо́ргаць, -аю, -аеш, -ае; -аны; незак.

1. каго-што. Цягнуць, тузаць кароткімі, рэзкімі рухамі; такімі рухамі зрываць, абрываць што-н.

Ш. суседа за рукаў.

Ш. лісце з куста.

2. што чым, чым па чым і без дап. Праводзіць па чым-н., намазваючы што-н.; праводзіць чым-н. па якой-н. паверхні, звычайна ўтвараючы характэрны гук.

Ш. нітку воскам.

Ш. запалкай па карабку.

3. чым. З шумам часта ўцягваць (носам) паветра.

Ш. носам.

|| аднакр. шмаргану́ць, -ну́, -не́ш, -не́; -нём, -няце́, -ну́ць; -ні́ і шмо́ргнуць, -ну, -неш, -не; -ні (да 3 знач.).

|| наз. шмо́рганне, -я, н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

ве́нтыль

(ням. Ventil)

1) клапан для рэгулявання расходу вадкасці, пары, газу ў некаторых тэхнічных устройствах, а таксама паветра ў духавых музычных інструментах;

2) электронны прыбор, які забяспечвае працяканне току толькі ў адным напрамку.

Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)

па́рны I

1. в разн. знач. па́рный;

~ныя лісты́ — па́рные ли́стья;

п. экіпа́ж — па́рный экипа́ж;

~нае веслава́нне — па́рная гре́бля;

2. грам. дво́йственный;

п. лік — дво́йственное число́

па́рны II ду́шный; (насыщенный парами) парно́й, па́рный;

~нае паве́тра — парно́й (ду́шный) во́здух

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)

спёрты I разг.

1. прич. спёртый;

~тае дыха́нне — спёртое дыха́ние;

2. прич. со́гнанный, сгру́женный, сгружённый;

3. прич. со́гнанный;

1-3 см. спе́рці I;

4. прил. спёртый;

~тае паве́тра — спёртый во́здух

спёрты II разг. спёртый, ста́щенный; см. спе́рці II

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)

stale1 [steɪl] adj.

1. нясве́жы, няно́вы; чэ́рствы;

stale bread чэ́рствы хлеб;

stale air за́тхлае паве́тра;

stale water гніла́я вада́;

stale meat мя́са з душко́м

2. стары́, збі́ты, шабло́нны;

a stale compliment по́шлы кампліме́нт;

a stale joke стары́ анекдо́т

3. сто́млены;

go stale sport ператрэнірава́цца; стра́ціць спарты́ўную фо́рму

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

Во́н1 прысл. ’прэч’ (БРС, КТС, Касп., Бяльк., КЭС). Рус. вон, ст.-слав. вънъ, балг. вън, макед. вон ’звонку’, серб.-харв. ва̏н, слав. vèn, чэш. ven, славац. von, ст.-польск. wen, в.-луж. won, н.-луж. wen. Роднаснымі з’яўляюцца ст.-інд. vánam ’лес’, ст.-інд. месн. скл. адз. л. vánē ’ў лесе’. Параўн. аналагічныя літ. laũkan ’прэч, вон’, laukè ’звонку’, якія паходзяць з laũkas ’поле’ (Гл. Зубаты, Studie, 2, 196–198; Гуйер, Введение, 101; Фасмер, 1, 225). Прасл. vъnъ першапачаткова, напэўна, уяўляла сабой він. скл. назоўніка; яно з’явілася яшчэ ў той час, калі дом і вёску акружаў лес, і абазначала паняцце, процілеглае паняццю ’дома, у хаце’ (Шанскі, 1, В, 158; Махэк₂, 683). Іншыя гіпотэзы менш пераканаўчыя; Траўтман (360) узводзіць вънъ да ст.-прус. winsпаветра’, winna ’вонкі’, winnen він. скл. адз. л. ’пагода’, аналагічныя лат. ârā ’вон, вонкі’, літ. órasпаветра, пагода’. Як заўважае Фасмер (там жа), у такім выпадку было б цяжка вытлумачыць рус. дыял. сво́ну ’звонку’. Прэльвіц (40), а таксама Сразнеўскі (1, 391) параўноўваюць з грэч. ἄνευ ’без, акрамя, удалечыні’, ст.-інд. anō ’не’, гоц. inu ’без’, ст.-в.-ням. āno, н.-в.-ням. ohne ’без’.

Во́н2, вона́ (займ.) ’ён, яна’ (Нас.), вонэ́ ’яны’ (Шатал.). Ад onъ з пратэт. в. Гл. ён.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

аклю́зія

(лац. occlusio = замыканне)

1) паглынанне газаў металамі;

2) выцясненне цёплага паветра ў больш высокія слаі атмасферы халодным паветрам;

3) змыканне зубоў верхняй і ніжняй сківіцы.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

арганалепты́чны

(ад орган + гр. leptikos = схільны браць або прымаць)

які выяўляецца пры дапамозе органаў пачуццяў, напр. смак, пах аб’ектаў знешняга асяроддзя (вады, паветра, ежы і інш.).

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

барака́мера

(ад бара- + камера)

герметычная камера, у якой штучна зменьваецца ціск паветра, што дазваляе праводзіць выпрабаванні метэаралагічных прыбораў і правяраць уплыў агмасферных змен на арганізм чалавека.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

кокс

(ням. Koks, ад англ. coke)

цвёрдае паліва, якое атрымліваецца з каменнага вугалю або торфу ў выніку награвання іх без доступу паветра да 950—1050 °С.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)