раскрыча́цца, ‑чуся, ‑чышся, ‑чыцца; зак.
Разм.
1. Падняць моцны крык. А калі вечарам прыйдуць з работы сын з нявесткай, дык дзеці часамі і раскрычацца, то да маткі, то да бацькі прыстаюць. Колас. — Дзядуля, а чаго .. так раскрычаліся? — спытаў Андрэйка. Ляўданскі.
2. на каго. Пачаць гаварыць павышаным тонам; накінуцца на каго‑н. з крыкам. — Ну, ты, таго, не крыўдуй, што я раскрычаўся так. Галавач. Бацькі нашага тады яшчэ дома не было, ён быў у палоне .., і маці наша раскрычалася на Радчукоў, абзывала іх усякімі брыдкімі словамі... Сачанка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
сіно́нім, ‑а, м.
Слова, якое адрозніваецца ад іншага гучаннем (і напісаннем), але супадае з ім або вельмі блізкае да яго па значэнню (напрыклад: «моцны» і «трывалы», «праца» і «работа»). Для перадачы аднаго і таго ж паняцця ў пісьменніка знаходзіцца мноства сінонімаў. Каваленка. Часта і ў літаратуры словы «байка» і «казка» ўжываюцца як сінонімы. Казека. // перан. Кніжн. Тоеснае паняцце. Купалаўскі «вольны сейбіт» стаў сінонімам новага чалавека працы. Гіст. бел. сав. літ. У разуменні Горкага краса атаясамлівалася з свабодай чалавека, была сінонімам свабоды і рэвалюцыі. Івашын.
[Ад грэч. synōnymos — аднайменны.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
firm
I [fɜ:rm]
1.
adj.
1) тугі́, цьвёрды, цьвярды́; мо́цны
firm ground — цьвёрды грунт
firm land — су́ша f.; сухазе́м’е n.
firm muscle — тугі́ му́скул
2) мо́цны, непахі́сны (ве́ра, надзе́я)
firm decision — непахі́сная пастано́ва
a firm step — цьвёрды крок, цьвёрдая хада́
3) нава́жаны; рашу́чы (ме́ры); станаўкі́, стано́ўкі; насто́йлівы (хара́ктар)
4) ста́лы (пра цэ́ны)
2.
v.t.
1) умацо́ўваць, мо́цна трыма́ць
2) убіва́ць, уто́птваць; утрамбо́ўваць (ускапа́ную зямлю́)
3.
v.i.
умацо́ўвацца
II [fɜ:rm]
n.
фі́рма f. (прамысло́вае або́ гандлёвае прадпрыёмства)
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
Ветралом ’дрэвы, паваленыя ветрам; буралом’. Сюды ж ветраломная лінія (КТС). Укр. вітроло́м ’дрэва, зламанае ветрам’; ’моцны вецер’, рус. калуж., пск., перм. ветролом ’буралом’, польск. wiatrołom ’дрэва, паваленае або зламанае ветрам’; ’участак лесу-буралому’, чэш. větrolam, славац. vetrolam ’лясная паласа для аховы палёў ад ветру’; серб.-харв. в(ј)етро̀лом ’ламанне дрэў па прычыне моцнага ветру’; ’укрыццё, сховішча ад ветру’, балг. ветролом ’лес, паламаны моцным ветрам’. Магчыма, прасл. větro‑lamъ. Да вецер і ламаць (гл.). Семантычныя паралелі: літ. vė́tralauža, vė́jalaužos, ням. Windbruch, іт. frangivento.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Планіда ’лёс, вышэйшае прадвызначэнне’ (чач., Мат. Гом.; Бяльк.; Растарг.), ст.-бел. планита (XVI ст.). З планета (гл.) у выніку мены е > и ў запазычаных словах пад уплывам народнай этымалогіі (Карскі, 1, 188). Паводле Німчука (Давньорус., 20), и (i) адлюстроўвае грэка-візантыйскае вымаўленне πλανήτης ’планета’; азванчэнне τ у міжвакальным становішчы. Тое ж рус. плани́да ’лёс’, ’планета’, ’камета’, ’моцны вецер, дождж, гром’, якія узніклі ў выніку пераафармлення лексемы планита пад уплывам слоў накшталт Фемида. Новае значэнне ’лёс’ узнікла ў сувязі з астралагічнымі гараскопамі (КЭСРЯ, 340).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
mächtig
1.
a
1) магу́тны, мо́цны
2) велі- чэ́зны
3) які́ вало́дае (чым-н.)
séiner Gefühle nicht ~ sein — не вало́даць сваі́мі пачу́ццямі
2.
adv ве́льмі, надзвы́чай
~ víel — ве́льмі мно́га
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
Tábak
m -s, -e тыту́нь, таба́ка
schwérer ~ — мо́цны тыту́нь
das ist stárker ~! — ≅ гэ́та ўжо зана́дта!; вось дык ну́мар!
◊ nicht éine Príse ~ wert sein — разм. ≅ быць ні граша́ не ва́ртым
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
mighty
[ˈmaɪti]
1.
adj.
1) магу́тны; мо́цны
a mighty ruler — магу́тны ўлада́р
mighty force — вялі́кая сі́ла
2) ве́льмі вялі́кі, велічэ́зны, вялі́зны
a mighty famine — вялі́зны го́лад
2.
adv.
ве́льмі
3.
n.
магу́тнасьць f., магу́тная асо́ба
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
wretched [ˈretʃɪd] adj.
1. ва́рты жа́лю, гаро́тны, убо́гі, няшча́сны;
feel wretched адчува́ць сябе́ няшча́сным
2. нікчэ́мны, ніку́ды не ва́рты; дрэ́нны, ке́пскі, благі́;
wretched condi tions ке́пскія ўмо́вы;
wretched weather мярзо́тнае надво́р’е;
a wretched toothache мо́цны зубны́ боль
3. infml злашча́сны, пракля́ты;
Where’s that wretched pen? Куды згінула праклятая ручка?
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
solid2 [ˈsɒlɪd] adj.
1. цвёрды; суцэ́льны;
become solid цвярдзе́ць;
solid granite суцэ́льны грані́т;
a solid compound ling. склада́нае сло́ва, яко́е пі́шацца ра́зам
2. мо́цны, здаро́вы; сы́тны;
a man of solid build мажны́ чалаве́к;
have a solid meal сы́тна пае́сці
3. надзе́йны, грунто́ўны;
have solid grounds ме́ць ва́жкія падста́вы
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)