шматразцо́вы, ‑ая, ‑ае.
Спец. Які мае некалькі ці многа разцоў, рэжучых інструментаў (пра станкі, машыны, прыстасаванні). Шматразцовы фрэзерны станок.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Тапто́рыць ’празмерна многа класці’, іран. ’есці’, тапто́рыцца ’напіхвацца, накладвацца’ (Юрч. Вытв.). Экспрэсіўнае ўтварэнне ад тапта́ць 1 (гл.), да словаўтварэння параўн. бухцець > бухторыць, гл.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
бу́хаць
1. разм (грымнуць) knállen vi (чым-н mit D);
2. (пра гармату) knállen vi, dónnern vi;
3. (пакласці надта многа) zu viel hinéintun*
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
viel
1.
pron indef мно́га, шмат; мно́гае
~е — мно́гія, мно́га
~ Zeit — мно́га ча́су
~ Gútes — мно́га до́брага
~en Dank! — вялі́кі дзя́куй!
~ Glück! — (жада́ю) мно́га шча́сця!
~ Vergnügen! — (жада́ю) до́бра пазаба́віцца [пагуля́ць]!
wie ~e Mále? — ко́лькі раз(о́ў)?
víel(e) húndert Mále — со́тні раз(о́ў)
in ~em hat er Recht — у мно́гім ён ма́е ра́цыю
gleich ~(e) — адно́лькавая ко́лькасць
sóundso ~ — сто́лькі-та
◊ (gar) zu ~ ist úngesund — усяля́кая празме́рнасць шко́дзіць [не на кары́сць]
2.
adv мно́га, шмат, бага́та, зна́чна
er árbeitet ~ — ён мно́га працу́е
er kam ~ zu uns — ён ча́ста прыхо́дзіў да нас
er fragt ~ danách! — іран. ці ве́льмі патрэ́бна яму́ гэ́та!, ці ве́льмі гэ́та яго́ ціка́віць!
das ist ein bíss¦chen ~! — гэ́та ўжо́ зана́дта [заду́жа]
~ bésser — (на)мно́га [зна́чна] лепш
so ~ — гэ́тулькі, сто́лькі
noch ein Mal so ~ — яшчэ́ гэ́тулькі [сто́лькі]
zu ~ — зана́дта
◊ er hat éinen zu ~ —груб. у яго́ не́шта з галаво́ю
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
нагарадзі́ць, -раджу́, -ро́дзіш, -ро́дзіць; -ро́джаны; зак., чаго.
1. Нарабіць многа перагародак, парканаў, платоў.
Н. рыштаванняў.
2. Наставіць, накідаць у беспарадку вялікую колькасць чаго-н. (разм.).
3. перан. Нагаварыць, напісаць чаго-н. лішняга, непатрэбнага (разм.).
Н. глупства.
|| незак. нагаро́джваць, -аю, -аеш, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
вы́лавіць, -лаўлю, -лавіш, -лавіць; -лаўлены; зак., каго-што.
1. з чаго. Ловячы, здабыць, выцягнуць.
В. бервяно з вады.
В. многа рыбы.
2. Пералавіць усіх.
В. карасёў у сажалцы.
|| незак. выло́ўліваць, -аю, -аеш, -ае.
|| наз. вы́лаў, -лаву, м. (да 1 знач.; спец.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
панако́лваць, -аю, -аеш, -ае; -аны; зак.
1. чаго. Накалоць многа чаго-н.
П. дроў.
2. што. Пракалоць у многіх месцах.
П. слівы для варэння.
3. каго-што. Насадзіць на што-н. вострае ўсё, многае, або ўсіх, многіх.
П. матылёў на шпількі.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
прае́сці, -е́м, -ясі, -е́сць; -ядзім, -ясце́, -яду́ць; -е́ў, -е́ла; -е́ш; -е́дзены; зак., што.
Грызучы, пракусваючы ці раз’ядаючы, зрабіць дзірку, адтуліну, разбурыць.
Мыш праела дзірку ў скрынцы.
Іржа праела вядро.
2. Патраціць на ежу.
П. многа грошай.
|| незак. праяда́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
скупі́ць, скуплю́, ску́піш, ску́піць; ску́плены; зак., каго-што.
Купіць (усё, многае).
С. многа кніг.
|| незак. скупля́ць, -я́ю, -я́еш, -я́е і ску́пліваць, -аю, -аеш, -ае.
|| наз. ску́пка, -і, ДМ -пцы, ж.
|| прым. ску́пачны, -ая, -ае (спец.) і скупны́, -а́я, -о́е (спец.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
фантазі́раваць, -рую, -руеш, -руе; -руй; незак.
1. Прыдумваць, уяўляць, ма́рыць.
2. Выдумляць што-н. непраўдападобнае, тое, чаго не можа быць.
Дзеці многа фантазіруюць.
|| зак. сфантазі́раваць, -рую, -руеш, -руе; -руй (да 2 знач.).
|| наз. фантазі́раванне, -я, н. і фантазёрства, -а, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)