убы́ць, убу́ду, убу́дзеш, убу́дзе; убы́ў, -была́, -ло́; убу́дзь; зак.

1. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Паменшаць (у колькасці, аб’ёме і пад.).

Убыла вада ў сажалцы.

Убыў дзень.

Убыла рашучасць (знікла, аслабла).

2. (звычайна з адмоўем). Пражыць, прабыць пэўны час дзе-н.; ужыцца з кім-н.

Яны там доўга не ўбудуць — вернуцца.

З табою ніхто не ўбудзе.

|| незак. убыва́ць, -а́е (да 1 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

пракапа́ць сов., в разн. знач. прокопа́ть, проры́ть;

п. падзе́мны ход — прокопа́ть (проры́ть) подзе́мный ход;

~паў уве́сь дзень — прокопа́л (проры́л) весь день

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)

свято́чны в разн. знач. пра́здничный;

с. дзень — пра́здничный день;

с. канцэ́рт — пра́здничный конце́рт;

с. ўбор — пра́здничный наря́д;

с. настро́й — пра́здничное настрое́ние

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)

usgang

m -(e)s, -gänge

1) вы́хад, выхадны́я дзве́ры

2) кане́ц; вы́нік

3) выхадны́ (дзень)

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)

zamglony

zamglon|y

затуманены, туманны, імглісты;

~y dzień — туманны дзень;

~е spojrzenie — затуманены позірк

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

даўжэ́зны, ‑ая, ‑ае.

Разм. Вельмі доўгі. Дзень быў — што год, такі даўжэзны. Лобан. Махае даўжэзнай Стралой экскаватар, Ім цэлыя горы Зямлі тут узняты. Нядзведскі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

дзе́канне, ‑я, н.

Вымаўленне афрыкаты «дзь» на месцы мяккага «д», уласцівае беларускай мове і некаторым дыялектам рускай мовы, напрыклад: дзень, ідзі, людзі; параўн. цеканне.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

кіно́шны, ‑ая, ‑ае.

Разм. Які мае адносіны да кіно, кінематаграфіі. У кают-кампаніі сёння кіношны дзень: цікавей і прасцей паглядзець кінафільм там. М. Стральцоў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

натрапа́цца, ‑траплюся, ‑трэплешся, ‑трэплецца; зак.

1. Разм. Патрапаць многа, доўга; трэплючы што‑н., наравіцца. Натрапацца за дзень у сушні.

2. перан. Разм. Нагаварыцца ўволю.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

паго́дзіцца, ‑дзіцца; незак.

Рабіцца пагодлівым. Дзень раздумаў пагодзіцца, і светлаватыя хмары віселі над ракой. Караткевіч. Добра, што хоць пагодзілася: перастаў сыпаць дробны дождж. Машара.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)