гаршчок / з чыгуну: чыгун; гарнушак (разм.); саган, казан (абл.)

Слоўнік сінонімаў і блізказначных слоў, 2-е выданне (М. Клышка, правапіс да 2008 г.)

surówka

ж.

1. чыгун;

2. нябеленае палатно;

3. цэгла-сырэц;

4. салата (з сырой агародніны)

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

падвяза́цца, ‑вяжуся, ‑вяжашся, ‑вяжацца; зак.

Падвязаць на сабе што‑н.; падперазацца. Падвязацца вяроўкай. □ Ён, падвязаўшыся жончыным доўгім фартухом, перамываў у памыйніцы бульбу, ссыпаў яе ў вялікі чыгун. Гаўрылкін. Пахнуць градкі кменам і чарнушкай, Памідоры — проста дзіву дацца: Падвязаўся кожны куст істужкай, Быццам ён звярэдзіўся ў працы. Кляўко.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

iron1 [ˈaɪən] n.

1. жале́за;

cast iron чыгу́н;

made of iron зро́блены з жале́за

2. прас

3. pl. irons кайданы́, ланцугі́;

put in irons закава́ць у кайданы́

strike while the iron is hot куй жале́за, паку́ль гара́чае

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

мета́л

(ням. Metall < лац. metallum, ад гр. metallon)

рэчыва, якому ўласцівы бляск, коўкасць, добрая цеплаправоднасць і электраправоднасць;

каляровыя металы — медзь, алюміній, цынк, волава і інш.;

чорныя металы — жалеза, сталь, чыгун.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

мудры́ць, ‑ру, ‑рыш, ‑рыць; незак.

Разм. Тое, што і мудраваць (у 2 знач.). І мудрыць [над юшкай] доўга не трэба: перамыў .. [рыбу] ды ў чыгун, чым больш, тым будзе тлусцей ды смачней. Брыль. [Мужчына:] — А хто .. ў санках у цябе па двары катаўся? Ты мне, матка, не мудры. — Адчапіся. Ніхто не катаўся. Пташнікаў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

мета́л, -у, мн. -ы, -аў, м.

Хімічна простае рэчыва або сплаў, якім уласцівы бляск, коўкасць і добрая праводнасць цеплыні і электрычнасці.

Высакародныя металы — металы, якія не акісляюцца і не ржавеюць (золата, серабро, плаціна).

Каляровыя металы — усе металы і іх сплавы, акрамя жалеза і яго сплаваў.

Лёгкія металы — металы, якія валодаюць малой шчыльнасцю, ніжэйшай за шчыльнасць жалеза (алюміній, магній, натрый і інш.).

Цяжкія металы — металы з вялікай атамнай вагой або шчыльнасцю (жалеза, ванадый, свінец, ртуць і інш.).

Чорныя металы — жалеза і яго сплавы (чыгун, сталь).

|| прым. металі́чны, -ая, -ае.

Металічныя грошы.

М. голас (перан.: звонкі і рэзкі).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

żelazo

н. жалеза;

żelazo lane — чыгун;

żelazo zbrojeniowe — арматурнае жалеза;

żelazo kowalne — коўкае жалеза;

żelazo walcowane — пракатнае жалеза

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

замяша́ць 1, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., што.

Размешваючы, расціраючы што‑н. у вадкасці, прыгатаваць аднародную масу. Замяшаць раствор. // Прыгатаваць корм, мешанку жывёле. [Мацвеіха] дастала з печы чыгун паранай бульбы, пасекла ў карыце і замяшала свінням. Чорны.

замяша́ць 2, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., каго ў што.

Уцягнуць у якую‑н. (звычайна небяспечную, нядобрую) справу. Замяшаць у непрыемную гісторыю.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

cast-iron

[,kæstˈaɪrn]

adj.

1) чыгу́нны

cast-iron pot — чыгу́н, сага́н

2) Figur. цьвярды́, нягну́ткі, непада́тлівы

a cast-iron policy — нягну́ткая палі́тыка

3) Figur. мо́цны, ду́жы

a cast-iron constitution — мо́цная будо́ва е́ла)

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)