tear​3 [teə] v. (tore, torn)

1. (і)рва́ць; (і)рва́цца

2. дзе́рці, разрыва́ць; разрыва́цца

3. імча́цца, не́сціся

♦

be in a tearing hurry/rush ве́льмі спяша́цца;

tear at smb./smth. накі́нуцца на каго́-н./што-н.;

tear into smb./smth. напада́ць на каго́-н./што-н.;

tear one’s hair (out) infml (і)рва́ць на сабе́ валасы́;

tear smth. apart/to bits/to shreds разбуры́ць што-н. ушчэ́нт; раскрытыкава́ць што-н.;

(be) torn between A and B разрыва́цца памі́ж дзвюма́ спра́вамі

tear along [ˌteərəˈlɒŋ] phr. v. кі́нуцца, ры́нуцца

tear away [ˌteərəˈweɪ] phr. v. вырыва́ць;

tear oneself away (from smb./smth.) вырыва́цца, адрыва́цца (ад каго́-н./чаго́-н.)

tear down [ˌteəˈdaʊn] phr. v. зрыва́ць; руйнава́ць (будынкі, масты і да т.п.)

tear off [ˌteərˈɒf] phr. v. адрыва́ць

♦

tear smb. off a strip/tear a strip off smb. infml рабі́ць каму́-н. наганя́й, рабі́ць каму́-н. вымо́ву

tear out [ˌteərˈaʊt] phr. v. вырыва́ць

tear up [ˌteərˈʌp] phr. v. ірва́ць; узрыва́ць

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

pull​2 [pʊl] v.

1. цягну́ць; валачы́; ту́заць; то́ргаць;

pull the curtains зашмо́ргваць або́ адшмо́ргваць фіра́нкі;

pull smth. to pieces разбіра́ць або́ разрыва́ць што-н. на ча́сткі;

“pull” «на сябе́» (надпіс на дзвярах)

2. выця́гваць; выдзіра́ць, вырыва́ць;

pull a tooth вырыва́ць зуб

♦

pull a face грыма́снічаць;

pull smb.’s leg infml уво́дзіць у зман, ашу́кваць; ≅ вадзі́ць каго́-н. за нос;

pull oneself together узя́ць сябе́ ў ру́кі

pull ahead [ˌpʊləˈhed] phr. v. выбіва́цца ў лі́дары

pull away [ˌpʊləˈweɪ] phr. v. (from) ад’язджа́ць, адпраўля́цца (пра транспарт)

pull down [ˌpʊlˈdaʊn] phr. v.

1. апуска́ць, сця́гваць уні́з

2. зно́сіць (пра будынак)

pull in [ˌpʊlˈɪn] phr. v. прыбы́ць на ста́нцыю (пра цягнік)

pull off [ˌpʊlˈɒf] phr. v.

1. infml паспяхо́ва завярша́ць

2. сця́гваць

3. з’язджа́ць на або́чыну (пра транспарт)

pull out [ˌpʊlˈaʊt] phr. v.

1. выця́гваць; выво́дзіць

2. крана́цца, адыхо́дзіць, ад’язджа́ць (пра транспарт)

pull through [ˌpʊlˈθru:] phr. v.

1. папра́віцца, ачуня́ць

2. пераадо́лець ця́жкасці

3. вы́ратаваць

pull up [ˌpʊlˈʌp] phr. v.

1. спыня́ць; спыня́цца (пра транспартны сродак)

2. : pull smb. up BrE, infml адчы́тваць каго́-н., рабі́ць заўва́гу або́ вымо́ву

3. выця́гваць, вырыва́ць (расліну з коранем)

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

réißen*

1. vt

1) рваць, адрыва́ць, зрыва́ць, вырыва́ць, разрыва́ць, раздзіра́ць;

in Fétzen ~ рваць на кава́лкі;

j-n ins Verdérben ~ загубі́ць каго́-н.

2) ту́заць, цягну́ць, то́ргаць, рваць;

éinen Zahn ~ вы́рваць зуб;

es reißt mich [mir] in állen Glíedern у мяне́ баля́ць усе́ ко́сці;

j-n hin und her ~ назаля́ць, дакуча́ць каму́-н., пастая́нна турбава́ць [ту́заць] каго́-н.

3): etw. an sich (A) ~ прысво́іць (сабе́) што-н.;

die Macht an sich ~ захапі́ць ула́ду

2. vi (an D) ту́заць (за што-н.)

2) рва́цца, разрыва́цца;

der Stoff reißt матэ́рыя рве́цца;

mir riss die Gedúld маё цярпе́нне ло́пнула

3. ~, sich

(um A) бі́цца, змага́цца;

sich um die Wáren ~ раскупля́ць тава́ры нарасхва́т

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

Лупі́ць 1, лупі́ті, лупэ́тэ, лупы́ты ’знімаць лупіну, кару, лушчыць’, ’ачышчаць вараную бульбу’, ’абіраць’ (ТСБМ, Гарэц., Шпіл., Шат., Касп., Бяльк., Клім., Мат. Гом., Сцяшк., ТС, Выг., Вешт.), ’знімаць скуру з забітай жывёлы’ (Сл. ПЗБ), ’моцна біць, лупцаваць’ (ТСБМ, Жд. 1, Грыг., Бяльк., Нас., Растарг., Касп., Клім., Нар. Гом., Сл. ПЗБ), лупіць кожу (шкуру) ’сцябаць з лютасцю’ (Юрч. Фраз. 2), ’браць хабар, або вялікія працэнты’ (Нас.), ’хутка есці’, ’піць залпам’ (Нас.), ’моцна стукаць’, ’разрываць на часткі’, ’многа і прагна піць’, ’моцна ліць (пра дождж)’, ’забіраць апошняе’ (Сл. ПЗБ), ’драць’ (Яруш.), лупі́ць вочы ’пільна глядзець з шырока расплюшчанымі вачамі’ (ТСБМ, Нас.; Юрч. Фраз., 2), лупі́ць зубы ’скаліць зубы, смяяцца без прычыны’, ’гультаяваць’ (Ян.; паўн.-усх., КЭС; лельч., Нар. лекс.); лупі́цца ’лушчыцца’, ’абдзірацца’, ’аблазіць’ (ТСБМ, Анох., ТС), ’моцна крычаць’ (Шат.). Укр. лупи́ти, лупи́тися, рус. лупи́ть, лупи́ться, ст.-рус. лупить; польск. łupić, łupić się, н.-луж. łupiś, чэш. loupiti, мар. łúpit, славац. lúpiť, lupic, lúpiť sa, славен. lúpiti, lúpiti se; серб.-харв. lúpiti, lupȉti, лупити, љу́пити се; макед. лупам, лупам се, лупи, лупа, лупа се, балг. лупя, лупам, лупе, лу́пя се. Прасл. lupiti (sę) ’знімаць верхнюю абалонку (лупіны) чаго-небудзь, здзіраць кару, скуру з жывёлы’, ’лушчыць’, ’адбіраць маёмасць, грабіць’, ’біць, стукаць, удараць, лупцаваць’ першапачаткова было ітэратывам (Слаўскі, 5, 327–333). Роднаснымі да яго з’яўляюцца: ap‑laupýti ’абабраць’, laupýti ’адломваць хлеб па кавалку’, ’лупіць, біць на кавалкі, крушыць; знімаць скуру’, ’рабаваць’, ’есці, грызці’, ’марнатравіць’, лат. làupît ’абдзіраць, грабіць’ і пачатковыя асноўныя літ. lùpti ’драць, лупіць, аднімаць гвалтам’, ’эксплуатаваць’, ’цяжка працаваць’, ’разворваць папар’, ’біць, хвастаць, сцябаць’, ’грэбсціся (аб курах)’, лат. lupt ’лушчыцца, адрывацца слаямі’, ст.-інд. lumpáti ’ломіць, псуе’; магчыма, сюды ст.-грэч. λύπη ’журба, смутак’, λύπρος ’варты жалю’, гоц. laufs, ст.-в.-ням. loub ’лістота’, ст.-в.-ням. louft ’кара, лыка’, ням. laufen, läufeln ’лузаць арэхі’. Агляд л-ры, апрача вышэйзгаданай, гл. у: Фасмер (2, 534–535); Скок (2, 331–332), які адрознівае lūpȉti ’лупіць, лушчыць’ і lȕpiti ’біць’, ’наесціся, напіцца’, ’трызніць’; Махэк₂ (344), які ў lupati/lupiti выдзяляе асноўнае значэнне ’выдаваць кароткія глухія гукі (тыпу гука П), якія атрымліваюцца, калі лупіць садавіну, гародніну, або калі што-небудзь трэскаецца, трашчыць’, далей ’біць’, ’хутка, прагна есці, піць’; Шустэр–Шэўц (11, 789) лічыць дзеясловы lupati/lupiti гукапераймальнымі з lup‑; Бязлай (2, 156–157) услед за большасцю этымолагаў сцвярджае, што нельга аддзяляць lupiti ’лупіць, лушчыць’ ад lupiti ’біць’, ’рабаваць’. Тое ж БЕР, 3, 519–521. Сюды ж лу́пнуць ’ударыць’ (Мікуц.).

Лупі́ць 2 ’рваць (траву)’ (уздз., Жд. 1), ’касіць траву’ (светлаг., Мат. Гом.) — семантычнае запазычанне з літ. мовы (Чэкман, Baltistica, 8 (2), 150–151). У сувязі з гэтым параўн. лупі́ць 1 ’драць’ (Яруш.) і літ. laupýti ’тс’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

драть несов.

1. (рвать, разрывать на части) разг. драць, дзе́рці, рваць, раздзіра́ць;

2. (отделять, снимать) драць, дзе́рці; (вырывать) рваць, вырыва́ць;

драть кору́ с де́рева драць (дзе́рці) кару́ з дрэ́ва;

драть зерно́ драць (дзе́рці) зе́рне;

драть зу́бы прост. рваць (вырыва́ць) зу́бы;

3. (растерзывать) прост. драць, дзе́рці, разрыва́ць, раздзіра́ць; душы́ць;

ко́ршун дерёт ку́рицу каршу́н дзярэ́ ку́рыцу;

волк дерёт овцу́ воўк ду́шыць аве́чку;

4. (наказывать поркой, сечь) разг. біць, лупцава́ць; (за уши) круці́ць; (за волосы) цягаць;

5. (брать слишком дорого) перен., прост. драць, дзе́рці, лупі́ць;

6. (скоблить, тереть) разг. драць, дзе́рці, шарава́ць;

драть пол го́ликом драць (дзе́рці, шарава́ць) падло́гу дзеркачо́м;

7. (царапать, раздражать) разг. драць, дзе́рці;

горчи́ца дерёт го́рло гарчы́ца дзярэ́ го́рла;

бри́тва дерёт бры́тва дзярэ́;

8. (кричать, громко, фальшиво петь, играть, издавать резкие звуки) прост. драць;

9. (убегать, удирать) прост. уцяка́ць, дра́паць;

◊

моро́з по ко́же дерёт маро́з па ску́ры прабяга́е;

драть го́рло (гло́тку) драць го́рла;

драть шку́ру (с кого-л.) драць шку́ру (з каго-небудзь).

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

break​2 [breɪk] v. (broke, broken)

1. (in/into) лама́ць; лама́цца; разбіва́ць; разбіва́цца;

break into pieces лама́ць, біць на кава́лкі, аске́пкі;

break in two разлама́ць папала́м;

break one’s arm/leg/neck злама́ць руку́/нагу́/шы́ю;

Glass is easily broken. Шкло лёгка б’ецца.

2. разрыва́ць; разрыва́цца;

The rope broke. Вяроўка разарвалася;

My heart is breaking. У мяне сэрца разрываецца.

3. пашко́дзіць; сапсава́ць; сапсава́цца;

The clock has broken. Гадзіннік сапсаваўся (і не ідзе).

4. здзе́рці ску́ру (да крыві)

5. рабі́ць каро́ткі перапы́нак; часо́ва спыня́ць яку́ю-н. дзе́йнасць; прыпыня́ць; прыпыня́цца;

Let’s break for lunch. Давайце зробім перапынак на ланч;

They broke their journey in Oxford. Яны прыпыніліся ў Оксфардзе.

6. спыня́ць (сілай);

break a strike спыня́ць забасто́ўку

7. паруша́ць;

break the law/an agreement/a contract/rules паруша́ць зако́н/пагадне́нне/кантра́кт/пра́вілы;

break a promise/one’s word не стрыма́ць абяца́ння/сло́ва;

break silence паруша́ць маўча́нне

8. падрыва́ць, аслабля́ць (супраціўленне, дух, рашучасць і да т.п.)

9. біць рэко́рды;

The film broke all box-office records. Фільм пабіў усе касавыя рэкорды.

10. рабі́цца вядо́мым (пра навіны);

break the news to smb. пе́ршым паве́даміць каму́-н. непрые́мную навіну́

11. уцяка́ць;

break free from вы́зваліцца

12. пачына́цца (пра дзень, буру);

The day broke. Развіднела.

13. AmE, infml разме́ньваць гро́шы.

break away [ˌbreɪkəˈweɪ] phr. v.

1. уцячы́ (ад каго-н.)

2. аддзялі́цца (пра партыі або краіны)

3. адарва́цца (ад чаго-н.)

break down [ˌbreɪkˈdaʊn] phr. v.

1. сапсава́цца (пра тэхнічныя прылады)

2. паго́ршыцца

3. пацярпе́ць няўда́чу

4. раздзялі́ць; раздзялі́цца

break in [ˌbreɪkˈɪn] phr. v. уварва́цца

break off [ˌbreɪkˈɒf] phr. v.

1. адло́мваць; адло́мвацца; адло́мліваць; адло́млівацца

2. спыня́ць; спыня́цца

break out [ˌbreɪkˈaʊt] phr. v. пачына́цца; успы́хваць (пра вайну, пажар, эпідэмію)

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)