бенефіцыя́нт
(ад фр. bénéfice = прыбытак, карысць; перавага)
артыст, у гонар якога даецца бенефіс.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
Mala lucra aequalia damnis
Несумленны прыбытак роўны страце.
Нечестная прибыль равна убытку.
Гл.: Aes...
Шасцімоўны слоўнік прыказак, прымавак і крылатых слоў (1993, правапіс да 2008 г.)
фонд, -у, М -дзе, мн. -ы, -аў, м.
1. Грашовыя сродкі або матэрыяльныя каштоўнасці дзяржавы, прадпрыемства і пад.
Ф. заработнай платы.
Залаты ф. (таксама перан.: лепшая частка чаго-н.).
2. Рэсурсы, запасы чаго-н.
Насенны ф.
Жыллёвы ф.
3. толькі мн. Каштоўныя паперы, якія даюць прыбытак.
Банкаўскія фонды.
|| прым. фо́ндавы, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
wygospodarować
зак. атрымаць прыбытак (у выніку добрага гаспадарання)
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
Зыск ’выгода, карысць’ (Сцяц., Шат.), ’права спагнання’ (Нас.). Рус. перм., свярдл. зыск ’іск’, укр. зиск ’прыбытак’, польск. zysk ’прыбытак’, ’карысць’, чэш., славац. zisk ’тс’. Ст.-бел. зыскъ (XV ст.) < польск. (Булыка, Запазыч., 124). У карысць разгляду бел. слова як паланізма — яго семантыка. Польск. zysk < vъziskъ (са стратай пачатковага vъ‑) бязафікснага наз. ад дзеяслова vъz‑iskati, дзе корань *isk‑ < *jьsk‑ (параўн. іск).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Прафі́т ’прыбытак, польза’ (ТСБМ), про́фіт ’харчаванне’ (Гіст. мовы, 2, 264), дыял. прахві́т, про́хвіт ’мізэрнае штодзённае харчаванне’. Калі браць пад увагу акцэнтуацыю, то запазычанне адбывалася двума шляхамі: праз рус. профи́т (> прафіт, прахвіт) і польск. profit (профіт, прохвіт). Крыніца слова ў франц. profit ’прыбытак’, якое ўзыходзіць да лац. profectus, дзеепрым. ад proficere ’ісці на карысць’ (Голуб-Ліер, 395; Банькоўскі, 2, 780–781).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
вы́гадны, ‑ая, ‑ае.
1. Які дае выгаду, прыбытак, прыносіць карысць. Выгадны спосаб вядзення гаспадаркі. Выгаднае пагадненне.
2. Які мае перавагу; зручны, спрыяльны, добры. Выгаднае становішча. □ Месца для купання.. [хлопцы], на іх думку, выбралі самае выгаднае. Чарнышэвіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
га́ндаль, ‑длю, м.
Гаспадарчая дзейнасць, звязаная з абаротам, купляй і продажам тавараў. Гандаль таварамі шырокага ўжытку. Дзяржаўны гандаль. Знешні гандаль. □ У буднія дні на рынку людзей бывае мала, і гандаль мануфактурай дае Алтару невялікі прыбытак. Чарнышэвіч.
[Ням. Handel.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
◎ Наспара́цца ’набрацца, назапасіцца’ (віл., Жыв. сл.). Калі гэта не апіска (гл. настарицца), то хутчэй за ўсё да спор ’прыбытак, нарашчэнне’, параўн. наспарыць (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
арбітра́ж
(фр. arbitrage)
1) вырашэнне спрэчных пытанняў арбітрамі; трацейскі суд;
2) орган па вырашэнню гаспадарчых спрэчак;
3) камерцыйная дзейнасць, звязаная з выкарыстаннем розніцы цэн аднолькавых біржавых аб’ектаў (каштоўных папер, тавараў) на розных рынках, каб атрымаць прыбытак;
а. валютны — здзелка, якая дазваляе атрымаць прыбытак з розніцы ў курсах валюты на розных валютных рынках;
а. працэнтны — здзелка, якая дазваляе атрымаць прыбытак з розніцы ў працэнтных стаўках па розных валютах;
а. таварны — здзелка, якая дазваляе атрымаць прыбытак з розніцы ў цэнах на адзін і той жа тавар на розных рынках;
а. фондавы — здзелка, якая дазваляе атрымаць прыбытак з розніцы паміж курсамі адной і той жа каштоўнай паперы на розных рынках фіктыўнага капіталу.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)