вшестеро́м нареч. (отдельно о мужчинах или о женщинах) ушасцёх; (о лицах разного пола или о существах ср. рода) ушасцяры́х.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
ребя́ткиII мн., разг., (парни) хло́пчыкі, -каў; (девушки) дзяўча́ткі, -так; (молодёжь обоего пола) хло́пчыкі і дзяўча́ткі; см. ребя́таII.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
во́дны во́дный;
~ная прасто́ра — во́дное простра́нство;
в. тра́нспарт — во́дный тра́нспорт;
~ныя злучэ́нні — хим. во́дные соедине́ния;
○ ~нае по́ла — спорт. во́дное по́ло
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
матля́цца несов. болта́ться, мота́ться; (на ветру — ещё) трепа́ться, трепыха́ться;
~ля́ецца крысо́ — болта́ется пола́;
на вяро́ўцы ~ля́ецца бялі́зна — на верёвке тре́плется бельё
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
близне́ц м. блізня́ и блізнё, -ня́ці ср., блізня́тка, -кі ср., разг. блізню́к, -ка́ м.; (о представителях женского пола) разг. блізні́ца, -цы ж.;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
Мільён ’лік і лічба 1 000 000’, ’вельмі многа, мноства’ (ТСБМ, Касп., Яруш.), міліён ’тс’ (КЭС, лаг.), мільёншчык, мільянер ’уладальнік багацця’ (ТСБМ), ст.-бел. милионъ, мелионъ, миллионъ ’мільён’ (XVI ст.) запазычаны са ст.-польск. milijon ’тс’, якое з с.-лац. millio, ‑onis (Булыка, Лекс. запазыч., 154). Аднак аўтары SWO (1980, 478) мяркуюць, што у польск. мову лексема прыйшла з франц. million < італ. millione, якое з павелічальным суфіксам ад mille ’тысяча’ (так Марка Пола, апавядаючы аб кітайцах, ужыў mille + one ’тысячышчы’ («Звязда», 1.5.1987, 4)).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
retrace [rɪˈtreɪs] v.
1. вярта́цца (па пройдзеным шляху);
retrace one’s steps вярта́цца той жа даро́гай
2. паўтары́ць падаро́жжа, зро́бленае кі́мсьці (у мінулым);
We’ll be retracing the route taken by Marco Polo. Мы адправімся ў падарожжа па маршруце, якім прайшоў Марка Пола.
3. прасачы́ць, аднаві́ць у па́мяці (працэс развіцця)
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
БАСЕ́ЙН
(франц. bassin),
1) басейн паркавы — штучны вадаём, элемент садова-паркавага мастацтва і архітэктуры.
2) басейн спартыўны — натуральны або штучны вадаём для вучэбна-трэніровачных заняткаў і спаборніцтваў па плаванні, водным пола і скачках у ваду. Натуральныя басейны робяць на спакойных участках (з роўным дном, без віроў) рэк, азёраў і вадасховішчаў. Штучныя басейны бываюць адкрытыя, закрытыя ці камбінаваныя. У кампазіцыі будынкаў закрытых басейнаў гал. элемент — зала для плавання, трыбуны для гледачоў, дапаможныя памяшканні. Размяшчаюць у асобных будынках ці ў будынках інш. прызначэння (навуч. установах, дамах і палацах культуры, прамысл. прадпрыемствах і інш.). Найб. спарт. басейн на Беларусі — Воднаспартыўны камбінат рэспубліканскі ў Мінску.
Буйныя басейны ўключаюць ванну для плавання і воднага пола памерам 50 х 21 м, глыб. 1,8—2,3 м, ванну для скачкоў у ваду даўж. 18—20 і шыр. 14 х 21 м, глыб. 3,5—5,5 м, па баках 5-, 7,5- і 10-метровыя вышкі і 1- і 3-метровыя трампліны; дзіцячыя ванны звычайна меншых памераў і глыб. 0,6—1,2 м. Вада ў басейне павінна адпавядаць пэўным сан. нормам і падлягае перыядычнай змене і кантролю. Тэмпература вады ў агульнай ванне 22—23 °C, у дзіцячай і для скачкоў 26—27 °C.
т. 2, с. 339
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
АСТАУ́РАЎ Барыс Львовіч
(27.10.1904, Масква — 21.6.1974),
савецкі біёлаг. Акад. АН СССР (1966; чл.-кар. 1958). Скончыў Маскоўскі ун-т (1927). З 1927 у навук. установах біял. профілю. З 1967 дырэктар Ін-та біялогіі развіцця АН СССР. Навук. працы па пытаннях развіцця і спадчыннасці дразафілы і тутавага шаўкапрада, метадах атрымання поўнага штучнага (тэрмічнага) партэнагенезу і поўнага міжвідавога андрагенезу, стварэнні ядзерна-цытаплазматычных гібрыдаў. Даказаў вырашальную ролю клетачнага ядра ў морфагенезе і стварэнні міжвідавых адрозненняў, што паспрыяла вырашэнню праблемы рэгуляцыі пола ў жывёл і стварэнню паліплоідных ліній тутавага шаўкапрада.
Тв.:
Партеногенез, андрогенез и полиплоидия. М., 1977.
т. 2, с. 45
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
падбіраць несов.
1. (каго, што да чаго) подбира́ть (кого, что к чему);
2. (с земли, с пола) поднима́ть, подбира́ть;
3. (ноги, хвост) поджима́ть;
4. (под себя) подмина́ть;
1-4 см. падабра́ць
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)