слой, плёнка, якая складаецца з жывых арганізмаў (бактэрыі, грыбы, сіне-зялёныя водарасці), што жывуць і кормяцца на паверхні цел іншых жывых арганізмаў (на падводных частках раслін, рыбах).
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
Пле́ўка, плёўка, пле́вачка, плі́ўка, плы́вка, плёвачка ’скурка’; ’накіп на паверхні нерухомай вадкасці, ’бросня’, ’дыяфрагма, перапонка, тонкі пласт чаго-небудзь’ (ТСБМ, Нас., Вешт., Сцяшк. Сл., Мік., Дразд., Шат., Сл. ПЗБ, ТС, Скарбы; рэч., Мат. Гом.; сміл., Стан.), ’паверхня (замест скуры) унутраных органаў’ (Варл.), ’плява ў мясе’ (Растарг.), ’дыяфрагма’ (брэсц., гродз., віц., ЛА, 1), ’вяршок малака пры яго варцы’ (ЛА, 4), пле́вы ’перапонкі на лапах гусей, качак’ (шчуч., беласт., Сл. ПЗБ). Укр.плі́вка ’мяздра’, ’плёнка’, ’плеўка на малацэ’, славац.plievka ’прыкветак’, plievočka ’лускавінка’. Гл. плява́.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
фільм, ‑а, м.
1. Твор кінамастацтва для паказу на экране; тое, што і кінафільм. Гукавы фільм. Каляровы фільм. □ Асабліва.. [Зоя] любіла кінаартыстаў, запісвала новыя песні з апошніх фільмаў і адчувала сябе шчасліваю.Грахоўскі.
2. Тонкая празрыстая плёнка з нанесеным па яе святлоадчувальным слоем, якая ўжываецца для фатаграфічнай і кінематаграфічнай здымкі.
3. Тое, што і фільмакопія.
•••
Панарамны фільм — фільм, зняты пры дапамозе спецыяльнай апаратуры для дэманстрацыя на вялікім паўкруглым экране (кінапанарама) або на экранах, якія акружаюць гледача з усіх бакоў (кругавая кіпапанарама).
[Англ. film — абалонка, плёнка.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
цэлафа́н
(англ. cellophane, ад лац. cellula = клетка + гр. phanos = светлы)
тонкая празрыстая плёнка з цэлюлозы, якая выкарыстоўваецца для ўпакоўкі, а таксама ў паліграфіі, агародніцтве і некаторых іншых вытворчасцях.
Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)
негаты́ў
(лац. negativus = адмоўны)
адбітак на фатаграфічнай пласцінцы або плёнцы, дзе асветленыя месцы атрымаліся цёмнымі, а цёмныя светлымі, а таксама сама пласцінка або плёнка з такім адбіткам (параўн.пазітыў).
Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
Film
m -(e)s, -e
1) фільм
2) плёнка, сту́жка
éinen ~ dréhen — здыма́ць фільм
éinen ~ áufführen — дэманстрава́ць фільм
héute läuft ein néuer ~ — сёння ідзе́ [дэманстру́ецца] но́вы фільм
den ~ entwíckeln — праяўля́ць (фота)плёнку [сту́жку]
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
film, ~u
м.
1. фільм;
film dokumentalny — дакументальны фільм;
film kolorowy — каляровы фільм;
film reklamowy — рэкламны фільм;
film animowany (rysunkowy) — мультыплікацыйны фільм;
kręcić film — здымаць фільм;
film fabularny — мастацкі фільм;
2. кінастужка, фотастужка;
3.плёнка, слой;
film lipidowy — ліпідная плёнка;
film się komu urwał — хто страціў прытомнасць (ад празмернага ўжывання алкаголю);
film urwał mu się po drugiej butelce — ён адключыўся пасля другой бутэлькі
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
ка́мера, ‑ы, ж.
1. Ізаляванае памяшканне спецыяльнага прызначэння ў некаторых установах. Камера хавання. Камера ручной паклажы. Адзіночная турэмная камера. Дэзінфекцыйная камера. □ Саўка ляжаў і думаў.. Успомнілася камера допыту, следчыя і страшны Адольф.Колас.
2. Ізаляваная, пустая ў сярэдзіне частка якога‑н. прыбора, машыны, збудавання, якая црызначаецца для пэўнай аперацыі. Камера ў рухавіку ўнутранага згарання. Камера шлюза. □ Пад адной з тэрмічных печаў — вялізных чатырохкутных камер на жалезных высокіх слупах — стаяла нагружаная распаленымі адліўкамі ваганетка.Карпаў.// Унутраная частка фатаграфічнага апарата, у якую ўстаўляецца пласцінка або плёнка.
Скрытая камера — здымка кіна- ці фотаапаратам, калі той, каго здымаюць, не ведае аб гэтым.
[Лац. camera.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
◎ Пле́на, плена, плёнка, плёначка ’тонкая шчарбінка або лускавінка на метале’ (Нас.), ’трэшчынка ляза касы, сякеры’ (ТС), параўн. рус.плена ’трэшчынка, наслоены лісточак, бліскаўка ў метале ці камені (напр., лабрадарыт)’, польск.płoń ’пелька’, plonio, чэш.дыял.plena ’шчарбінка ў жалезе’, pleń ’шчарбінка на сякеры’, славац.plena ’тс’, славен.plėna ’шчарбінка ў жалезе’, серб.-харв. шток, plena ’трухлявае месца ў дрэве’, plen(ß)vt plenav ’дрэнна каваны, са шчарбінамі’, ’рыхлы, дуплісты’, балг.плена ’трэшчына, шчыліна’. Паводле Махэка, першаснае значэнне лексемы — як у рус.плець ’зярнятка попелу (у адлітым метале)’, роднасным яму з’яўляецца літ.plėnys попел’, лат.pienes ’белы попел на вуголлі’, а таксама ст.-грэч.σπληδός, σποδός ’попел’ (Махэк₂, 458). Фасмер (3, 278) і інш. (тамсама) супастаўляюць з лат.plova ’неглыбокая трэшчына ў метале’, якое звязваюць з лат.piene ’гаралы акаліна’.