АБІ́ДЗЕНСКІЯ ЭМА́ЛІ,

бронзавыя ўпрыгожанні (падвескі-лунніцы, пацеркі) позняга этапу зарубінецкай культуры (2—5 ст.), аздобленыя выемчатымі эмалямі. Выраблялі, як мяркуюць, у ювелірнай майстэрні на паселішчы Адаменка (Быхаўскі р-н, урочышча Абідня). Трохвугольныя лунніцы (верхні вугал служыў вушкам) знізу завершаны круглымі гнёздамі для чырвонай эмалі (плаўленае рымскае шкло). Кожны вугал упрыгожваюць яшчэ тры выступы-дыскі. Пацеркі ў форме сплюшчаных выцягнутых паралелепіпедаў. Аналагічныя ўпрыгожанні знойдзены і на суседнім паселішчы Тайманава.

Літ.:

Поболь Л.Д. Славянские древности Белоруссии: (ранний этап зарубинецкой культуры). Мн., 1971.

Л.Д.Побаль, М.М.Яніцкая.

Да арт. Абідзенскія эмалі. Лунніца з чырвонай эмаллю 3—4 ст.

т. 1, с. 23

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

thread2 [θred] v.

1. заця́гваць (нітку ў іголку); нані́зваць (пацеркі); усо́ўваць (магнітную стужку)

2. прала́зіць; прахо́дзіць;

thread one’s way through (smth.) праклада́ць шлях праз (што-н.); прабіра́цца праз (што-н.)

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

Надзіма́нкіпацеркі, пустыя ўсярэдзіне’ (навагр., Нар. сл., маст., Сцяшк.), надыманні ’каралі’ (рэч., Мат. Гом.). Ад надзімаць, надмаць, да дзьмуць (гл.); форма з ‑дым‑ адпавядае хутчэй за ўсё ітэратыву ад дзеяслова дзьмуць, параўн. надымацца ’надувацца’ (Нас.), польск. dymać, nadymać ’дуць, надуваць’, чэш. dymali, nadymali ’тс’, гл. Махэк₂, 124.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

unstring

[ʌnˈstrɪŋ]

v.t. -strung, -stringing

1) здыма́ць або́ паслабля́ць струну́

2) здыма́ць зь ні́ткі або́ шнурка́ (па́церкі)

3) Figur. псава́ць нэ́рвы, нэрвава́ць

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

дрынду́шка, ‑і, ДМ ‑шцы; Р мн. ‑шак; ж.

1. Разм. Цацка, забаўка. [Янкі], прадаўшы індзейцам розныя падробленыя пад пацеркі дрындушкі, вярнулі свае .. долары адразу ж назад. Кавалёў.

2. Абл. Прыпеўка. Кірмашнікі гулялі... Толькі час ад часу з расчыненых акон хаты несліся па вёсцы гукі звонкага рогату або вясёлай песні-дрындушкі. Чарот.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

and what not

і ўсё і́ншае

She collected buttons, beads, bangles, and what not — Яна́ зьбіра́ла гу́зікі, па́церкі, бранзале́ты і ўсё і́ншае

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

ГЛЯДЗЕ́НАЎСКАЕ КО́СЦІШЧА,

ахвярнае месца (4 ст. да н.э. — 10 ст. н.э.) паблізу стараж. гарадзішча каля в. Глядзенава Пермскай вобл., Расія. Глядзенаўскае косцішча — узгорак з мноствам дробных касцей і чарапамі ахвярных жывёл. Знойдзена шмат вотыўных дароўасн. медных): фігуркі вершнікаў, людзей, птушак, жывёл, пчол, пацеркі і інш.

т. 5, с. 311

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

ВАРЫ́СТАР

[англ. varistor ад vari(able) пераменны + (resi)stor супраціўленне],

паўправадніковы рэзістар, супраціўленне якога залежыць ад прыкладзенага напружання. Паводле канструкцыі бывае ў выглядзе дыска, таблеткі, стрыжня, пацеркі і інш. Выкарыстоўваецца ў прыладах для стабілізацыі і рэгулявання напружання і току, эл. аховы, мадулятарах і памнажальніках частаты і інш.

т. 4, с. 20

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

bead

[bi:d]

1.

n.

1) па́церка f.

2) кро́пля, кро́пелька f.

beads of sweat — кро́плі по́ту

3) Milit. му́шка f.

to draw a bead on — прыцэ́ліцца, узя́ць на му́шку

4)

а) бу́рбалкі ў шыпу́чых ві́нах

б) пе́на на пі́ве

2.

v.t.

1) адзява́ць па́церкі, прыбіра́ць па́церкамі

2) нані́зваць як па́церкі

3.

v.i.

бурбо́ліць (пра ва́дкасьць)

- beads

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

раскаці́цца, ‑коціцца; зак.

1. Пакаціцца ў розныя бакі. У старой Жыгуліхі якраз на той час у печы дровы раскаціліся. Крапіва. Белыя пацеркі .. раскаціліся ў розныя бакі па падлозе. Броўка.

2. Пакаціўшыся, разгарнуцца, раскруціцца. Сувой палатна раскаціўся праз усю хату. Сачанка.

3. Прагучаць моцна і раскаціста. На ўсходзе за лесам раскацілася .. кулямётная чарга. Быкаў. А кіне [хлопец] свой запарожскі жарт — хваляй раскоціцца рогат турыстаў. Гроднеў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)