сена́тар, ‑а, м.

Член сената; званне члена сената. Бурсэвіч тут жа пазваніў сенатару Багдановічу, якога добра ведаў, і папрасіў яго ўладзіць справу шлюбу нібыта аднаго знаёмага беспрацоўнага настаўніка, які вымушаны звярнуцца да уніяцкага папа. Машара.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

попI разг. поп, род. папа́ м.;

како́в поп, тако́в и прихо́д погов., уст. яка́я ра́да, така́я і грама́да.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

беатыфіка́цыя

(с.-лац. beatificatio, ад лац. beatus = блажэнны + facere = рабіць)

акт залічэння католіка ў лік блажэнных, які выконвае рымскі папа.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

Мату́ся (ласк.) ’маці’ (Грыг., Бяльк.; паўд.-усх., КЭС), ’матушка, жонка папа’, ’манахіня’, мату́сечка ’тс’ (Нас.); мату́ся, мату́ська ’хрышчоная маці’ (Касп., Бяльк.; кругл., Мат. Маг.). Укр. мату́ся, мату́сенька ’тс’, рус. пск., смал., варон. мату́ся ’мамачка’, польск. matusia ’тс’. Прасл. паўн. matusьja (з экспрэсіўнай палатальнасцю). Да ма́ці (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Папежы́нец ’прыхільнік папы’ (Нас.). Крыніцай слова з’яўляецца польск. papieżпапа’ (гл. Кюнэ, Poln., 85) (Параўн. рус. па́пеж < польск. papieżФасмер, 3, 200). Цяжэй вытлумачыць словаўтварэнне; магчыма, тут, як і ў ст.-чэш. papeženec, быў першапачаткова суф. ‑enec, як у імён маладых істот і патомкаў (гл. Махэк₂, 433).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

ба́ця, ‑і, м.

Разм.

1. Бацька. — Ведаю, баця, вайсковую службу, — усміхаючыся, адказаў Іван, — варон страляць не буду. Колас.

2. Фам. Бацюшка, поп. У папа ды быў сабака, Поп яго любіў. Ён не краў у баці сала, — Поп яго не біў. Крапіва.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

грыгарыя́нскі

[лац. Gregorianus, ад Gregorius = імя папы Грыгорыя ХІП (1502—1585)]

звязаны з сістэмай летазлічэння, якую ўвёў папа Грыгорый ХПІ (гл. каляндар 2).

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

забіва́цьI

1. töten vt, mbringen* vt, ermrden vt;

2. (папа дацьпра ваду, пыл, снег) gelngen vi (s), hininkommen* vi (s)

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

кум, ‑а, м.

Хросны бацька ў адносінах да бацькоў хросніка і да хроснай маці. Кумы панеслі да папа хрысціць. Чакаючы, пакуль прынясуць чалавека з новым імем, сталі людзі гаварыць аб усім свеце. Каваль.

•••

Кум каралю (іран.) — пра вольнага, ні ад каго не залежнага чалавека.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

каталіцы́зм

(с.-лац. catholicismus, ад гр. katholikos = галоўны, усеагульны)

адзін з найбольш пашыраных кірункаў у хрысціянстве (побач з праваслаўем і пратэстантызмам), які ўзначальвае рымскі папа.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)