су́хмарак, ‑рка, м.
Абл. Белая бездажджавая хмарка. У вадзе відно, як па небе паволі праплываюць воблачкі — белыя, вельмі падобныя на вату, сухія, бездажджавыя хмаркі, якія завуць на Палессі сухмаркамі. Сачанка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Нацурбоніць экспр. ’наліць’ (Нас.). Да цурбоніць ’ліць’, паводле Насовіча, ад гукапераймальнага цуррр!, што перадае гук ад вадкасці, што паволі льецца струменьчыкам (Нас., 691), гл. цурком, цурок.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
нерашу́часць, ‑і, ж.
Уласцівасць і стан нерашучага; адсутнасць рашучасці. Мішурын пастаяў у нерашучасці і пасля пачаў паволі збірацца ў дарогу. Чорны. [Мучаідзе] праявіў нерашучасць толькі таму, што не быў у дастатковай меры смелым. Самуйлёнак.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
расчу́ленасць, ‑і, ж.
Стан расчуленага; усхваляванасць. [Хлопчык] паволі змаўкаў, сціха хліпаючы не столькі ад гора, колькі ад расчуленасці. Гарэцкі. Засталася расчуленасць, ціхая, трошкі як быццам хмельная радасць успамінаў, выразных да самай найменшай драбніцы. Брыль.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Лы́базіць ’есці павольна, не адчуваючы смаку, перабіраючы, нехаця’ (Бір. Дзярж.). Укр. уманск. ли́бати ’паволі плесціся’, бойк. ’неахвотна лаешся’, ’глытаць’, балг. хаскаўск. либам ’капрызна, неахвотна есці’ і г. д. — гл. лы́баць.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Паступова 1 ’паволі, патроху’ (КЭС, лаг.; Бяльк.). Укр. поступово ’тс’. Да паступовы < поступ (гл.). Сюды ж паступовасць ’павольны рух наперад’ (ТСБМ, Бяльк.).
Паступова 2 ’прагрэсіўна’ (Гарэц.). З польск. postępowy ’прагрэсіўны’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
камяні́сты, ‑ая, ‑ае.
Пакрыты, усыпаны каменнем, з вялікай колькасцю камення. Камяністае поле. Камяністае дно. Камяністая глеба. □ Калёсы трасуцца па камяністай дарозе, барабаняць. Скрыган. Гліністая вуліца паволі спаўзала да ракі, дзе абрывалася высокім камяністым берагам. Ракітны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
кантэ́йнер, ‑а, м.
Спецыяльная скрыня для перавозкі грузаў. Пад’ёмны кран паволі нёс на гмах кантэйнеры з цэглай. Карпаў. Міма Шчупака праплываюць цяжкія платформы з кантэйнерамі, вагоны з вугалем, цыстэрны з гаручым, лядоўні з прадуктамі... Васілевіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
пахо́дка, ‑і, ДМ ‑дцы; Р мн. ‑дак; ж.
Манера хадзіць; хада. Ішоў чалавек паволі, стомленай паходкай. Чорны. Стаў я іншым, суровым, Стаў новым ад ног да пілоткі, Чалавекам вайсковым, — Былой не пазнаеш паходкі. Куляшоў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
паціра́цца, ‑аюся, ‑аешся, ‑аецца; незак.
Разм. Час ад часу церціся. Сівы конь у аглоблях паволі хрупаў канюшыну з пярэдняга палукашка і час ад часу, каб адагнацца ад заедзі, паціраўся вялізнай галавой аб спіну гаспадыні. Брыль.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)