почут назоўнік | мужчынскі род

У выразе і почуту няма — нічога не чуваць (пра каго-, што-н.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (2002, правапіс да 2008 г.)

дасюль прыслоўе | размоўнае

  1. Да гэтага месца.

    • Прачытай д.

  2. Да гэтага часу.

    • Ад яго д. няма адказу.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (2002, правапіс да 2008 г.)

адмо́ўе, -я, н.

У граматыцы: слова, якое адмаўляе сэнс другога слова або фразы, напр.: «не», «ні», «няма», «нельга».

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс, часткова)

недосу́г разг.

1. сущ. (отсутствие свободного времени) недахо́п ча́су;

за недосу́гом з-за недахо́пу ча́су;

2. в знач. сказ. (нет времени) няма́ калі́; не́калі, няма́ ча́су;

мне недосу́г мне няма́ калі́ (не́калі, няма́ ча́су).

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)

нерасчёт безл., в знач. сказ., разг. няма́ інтэ́расу, няма́ раху́бы; (неинтересно) неціка́ва;

заходи́ть мне к вам нерасчёт захо́дзіць мне да вас няма́ інтэ́расу (раху́бы), неціка́ва.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)

неадкуль прыслоўе

Няма такога месца (адкуль можна было б атрымаць, чакаць каго-, чаго-н.).

  • Гасцей чакаць н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (2002, правапіс да 2008 г.)

ніадкуль прыслоўе

Ні з якога месца, ні з якога боку.

  • Н. няма звестак.
  • Н. не чуваць галасоў.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (2002, правапіс да 2008 г.)

апраўда́нне, -я, н.

1. гл. апраўдаць.

2. Довад, якім можна апраўдаць, вытлумачыць што-н. Для яго ўчынкаў няма апраўдання.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс, часткова)

вол, вала, м.

Кастрыраваны самец буйной рагатай жывёлы. Запрэглі мы дзве пары валоў — паехалі. Якімовіч.

•••

Вол пад’ярэмны — пра таго, хто многа і цяжка працуе.

З блыхі вала рабіць гл. рабіць.

Ні вала ні кала (няма) у каго — пра вялікую беднасць каго‑н.

Працаваць (рабіць), як чорны вол — рабіць не пакладаючы рук.

(Прыйшоўся) як вол да карэты — пра каго‑н., хто аказаўся недарэчным у нейкіх абставінах.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

не́кого мест. няма́ каго́, не́кага; см. не́кто.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)