По́хап ’спрыт, хватка’ (ТС), по́хапкам ’наспех’ (Сцяшк. Сл.); параўн. укр. по́хапки, по́хапцем ’спяшаючыся’, ст.-польск. pochop ’хватка, захоп’, ’пачатак’, чэш. pochop ’разуменне’, старое ’памочнік ката’, ’зборшчык падаткаў’, славац. pochop ’разуменне; уяўленне’. Да па‑хапі́ць, гл. хапа́ць, параўн. по́хват. Банькоўскі (2, 647), іранізуючы над ужываннем слова pochop у Міцкевіча (“użyte normalnie tylko 2 razy”), не улічвае магчымы ўплыў беларускага слова.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
глыну́ць, ‑ну, ‑неш, ‑не; ‑нём, ‑няце; зак., што і без дап.
1. Аднакр. да глытаць.
2. Разм. Перакусіць, крыху з’есці або выпіць. Глынуў трохі малака. □ Глынуў [Ян] баршчу наспех! І рушыў на начлег, Бо пакарміць каня Спяшаўся. Корбан.
•••
Глынуць гора (слёз) — перажыць, перанесці многа цяжкасцей.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
узаткну́ць, ‑ну, ‑неш, ‑не; ‑нём, ‑няце; зак., што.
Разм.
1. Насадзіць, надзець на што‑н. вострае. Адам моўчкі развязаў сваю торбачку, дастаў адтуль .. кавалак сала і,.. узаткнуўшы па завостраны штышок, пачаў круціць над полымем. Нікановіч.
2. Наспех абуць што‑н.; уссунуць. Узаткнуць боты на босыя ногі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
узапхну́ць, -ну́, -не́ш, -не́; -нём, -няце́, -ну́ць; -ні́; -ну́ты; зак. (разм.).
1. каго-што на што. Пхаючы, падняць наверх.
У. воз на ўзгорак.
2. што на каго-што. З цяжкасцю надзець што-н. вузкае, цеснае або наспех надзець які-н. абутак.
Ледзь узапхнуў боты на ногі.
3. перан., што на каго (што). Узваліць, абцяжарыць каго-н. чым-н.
Усю работу ўзапхнулі на аднаго.
|| незак. успіха́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е і успі́хваць, -аю, -аеш, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
віці́на, ‑ы, ж.
1. Прут, дубец.
2. зб. Скручаная лаза, якой вяжуць плыты. Бярвенне, звязанае наспех віцінай, паціху ад моста адносіць рака. Машара.
3. Уст. Крытае судна для перавозкі збожжа па рацэ. Хадзіў на сплаў ён [Міхал], на віціны. Разоў са два схадзіў у Прусы — Куды не трапяць беларусы? Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
sklecić
зак.
1. збіць, змайстраваць, зрабіць наспех (на скорую руку);
2. арганізаваць, згуртаваць, схаўрусаваць
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
палу́днаваць, ‑ную, ‑нуеш, ‑нуе; незак.
Тое, што і абедаць; есці полудзень. [Сяргей] успомніў, што сёння наспех снедаў і зусім не палуднаваў. Адамчык. Дзядзька Коля разаслаў на зямлі каля камбайна плашч, злазіў на сядзенне і дастаў клуначак з харчамі. Мы селі палуднаваць. Хадкевіч. // Есці паміж абедам і вячэрай. Тут вячэраюць, а мы яшчэ не палуднавалі. Сташэўскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
прапаласка́ць сов.
1. в разн. знач. прополоска́ть;
п. рот — прополоска́ть рот;
п. панчо́хі — прополоска́ть чулки́;
2. разг. (выстирать немного чего-л. наспех) простирну́ть;
3. (нек-рое время) прополоска́ть
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
nagle
1. раптам, раптоўна; знячэўку; неўспадзеўкі;
2. спехам, наспех;
co nagle to po diable прык. паспех людзям на смех
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
lick1 [lɪk] n.
1. ліза́нне, аблі́званне;
Саn I have a lick of your ice cream? Можна мне лізнуць тваё марожанае?
2. infml кры́шку, тро́шкі (чаго-н.)
♦
a lick and a promise наспе́х, абы-я́к;
at a (great/fair) lick infml умо́мант, вокамгне́нна
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)